Ngoài các hệ thống phân tán khói thông thường, lực lượng Nga hiện đang sử dụng thử nghiệm một loại phương tiện không người lái mặt đất (UGV) cho mục đích tương tự. Đoạn video xuất hiện trên mạng xã hội cho thấy, một phương tiện không người lái trên mặt đất có thiết kế đơn giản, đang tiến hành rải màn khói ngụy trang trên chiến trường.
UGV tạo khói của Nga
Chiếc xe này trông rất thô sơ, khung gầm được chế tạo bằng các thanh kim loại bắt chéo và được đặt trên bốn bánh xe cao su. Một khung ở phía trên gắn thiết bị phân tán khói. Nhìn từ xa, chiếc xe này trông rất giống với một quả mìn chống tăng. Làn khói được kích hoạt và đốt cháy từ xa, lượng khói tạo ra khá nhiều và đậm đặc.
Chưa có thông tin chính thức nào về phạm vi hoạt động của chiếc UGV tạo khói này, cũng như phạm vi khói được giải phóng. Có một ấn tượng mạnh mẽ là ban đầu, chiếc UGV của Nga tạo ra và phát tán một làn khói trắng dày, loại khói được sử dụng phổ biến trên chiến trường, nhưng chỉ vài giây sau, khói trở nên dày hơn, đậm đặc và đen.
Màn khói đen, đặc
Quân đội thường sử dụng nhiều hợp chất hóa học khác nhau để tạo ra màn khói, nhằm mục đích ngụy trang hoặc phát tín hiệu. Một trong những hợp chất được sử dụng phổ biến nhất để tạo ra màn khói đen dày là hexachloroethane (HC). Hexachloroethane là chất rắn kết tinh màu trắng, khi đốt cháy sẽ tạo ra khói đen dày và đậm đặc. Loại khói này có hiệu quả cao trong việc che khuất tầm nhìn và có thể được sử dụng để che giấu sự di chuyển của quân lính, thiết bị và các hoạt động khác khỏi sự quan sát của kẻ thù.
Khói đen do hexachloroethane tạo ra chủ yếu bao gồm các hạt carbon. Các hạt này có hiệu quả trong việc hấp thụ và tán xạ ánh sáng, khiến khói đặc biệt đục và khó nhìn xuyên qua. Ngoài hexachloroethane, các hợp chất khác như kẽm clorua và nhôm clorua cũng có thể được sử dụng trong hỗn hợp tạo khói. Các hợp chất này có thể tăng cường mật độ và độ bền của khói (thời gian tồn tại), giúp khói hiệu quả hơn cho các ứng dụng quân sự.
Mặc dù màn khói hexachloroethane có hiệu quả cao, nhưng chúng cũng đi kèm với một số rủi ro nhất định. Quá trình đốt cháy hexachloroethane có thể tạo ra các sản phẩm phụ độc hại, bao gồm axit clohydric và khí phosgene, những chất này có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của cả lực lượng triển khai và kẻ thù.
Xe tạo khói TDM-2K
Giữa bối cảnh xung đột đang diễn ra, xe tạo màn khói đã nổi lên như một phương tiện phục vụ chiến đấu quan trọng của Quân đội Nga. Trong thời gian gần đây, nhiều xe tạo khói TDM-2K đã được Nga triển khai dọc theo chiến tuyến với Ukraine. Những tài sản quân sự chuyên dụng này được giao một nhiệm vụ riêng biệt, đó là tạo ra màn khói dày đặc để che giấu sự di chuyển của bộ binh và xe tăng chiến đấu.
Bộ Quốc phòng Liên bang Nga mới đây đã công bố một đoạn video, cung cấp cái nhìn hiếm hoi về các hoạt động đặc biệt này. Đoạn video này ghi lại cuộc phỏng vấn, của một chỉ huy đơn vị chiến thuật tham gia vào việc che giấu các hoạt động quân sự của Quân đội Nga. Mặc dù danh tính của người chỉ huy này vẫn được giữ bí mật, nhưng ông đã cung cấp một nhiều thông tin về cách thức hoạt động của đơn vị mình trong việc che giấu các hoạt động quân sự.
Theo vị chỉ huy trên, TDM-2K được đánh giá cao vì khả năng đặc biệt của nó trong việc tạo ra một màn khói trải dài hàng nghìn mét. "TDM-2K giúp nâng cao khả năng sống sót của binh sĩ và các phương tiện chiến đấu, làn khói được tạo ra đủ để che chắn các đơn vị chiến đấu khỏi tầm nhìn của đối phương", vị chỉ huy này giải thích.
Các báo cáo của Nga chỉ ra rằng, kể từ đầu năm nay đã có sự gia tăng đáng kể trong việc triển khai xe tạo khói TDM-2K trên chiến trường. Sự gia tăng này có khả năng bắt nguồn từ tình trạng thiếu đạn dược đang diễn ra trong Lực lượng Vũ trang của Ukraine. Do đó, Quân đội Nga đã tăng cường tần suất các cuộc ném bom trên không và tiến quân trên bộ. Trong điều kiện như vậy, TDM-2K đã nổi lên như một tài sản thiết yếu giúp bảo đảm yếu tố bất ngờ cho các hoạt động quân sự.