Máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ 5 F-35. Nguồn: Sina.
Do lo ngại UAE và Trung Quốc ngày càng xích lại gần nhau, truyền thông Mỹ dẫn lời các quan chức chính phủ cho biết, liên quan đến việc Mỹ bán máy bay chiến đấu F-35 cho UAE, chính phủ Mỹ đã yêu cầu UAE không được cho phép Trung Quốc tiếp cận công nghệ máy bay chiến đấu mới nhất của Mỹ. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng tuyên bố rằng họ sẽ không hủy kế hoạch bán F-35 cho UAE trong thời điểm hiện tại.
Theo báo cáo từ The Wall Street Journal, Trump đã sử dụng luật kiểm soát vũ khí để qua mặt Quốc hội vào tháng 5/2019 và chấp thuận bán cho UAE 50 máy bay chiến đấu F-35 cùng 18 máy bay không người lái Reaper (MQ-9B) và các loại bom, đạn tiên tiến khác. Tháng trước, Biden cho biết ông sẽ tiếp tục xúc tiến các hợp đồng mua bán vũ khí trị giá 23 tỉ USD này.
Wall Street Journal đã đưa ra một số bằng chứng cho thấy UAE và Trung Quốc đang mở rộng hợp tác an ninh và kỹ thuật. Theo báo cáo, thực tế là trong những tuần gần đây, các cơ quan tình báo Mỹ đã quan sát thấy hai máy bay quân sự của PLA hạ cánh xuống sân bay UAE và dỡ hàng, nhiều hộp vật liệu không rõ nguồn gốc được Trung Quốc chuyển cho phía UAE.
Một số quan chức chính phủ giấu tên cho rằng, sự hợp tác giữa Trung Quốc và UAE đã tạo ra quan ngại cho chính phủ Mỹ liên quan đến thương vụ mua bán vũ khí lớn nói trên.
Theo các báo cáo, trong quá trình thúc đẩy việc bán vũ khí F-35, chính phủ Mỹ đã tập trung đàm phán các điều khoản giao dịch. Chính quyền Biden cảm thấy rằng các điều khoản được thỏa thuận trong thời Trump "vẫn còn thiếu sót."
Chính phủ mới của Mỹ đã thêm vào các yêu cầu mới trong ba lĩnh vực: Duy trì lợi thế quân sự của Israel; phía UAE đảm bảo rằng các nước thứ ba, đặc biệt là Trung Quốc, không thể tiếp cận với các công nghệ liên quan đến F-35 và UAV của Mỹ; thiết lập các hạn chế đối với việc sử dụng vũ khí của Mỹ ở Yemen và Libya.
Một quan chức khác nói rằng, Mỹ đã khẳng định, nếu UAE cho phép Trung Quốc thiết lập các căn cứ quân sự, thì Mỹ sẽ ngay lập tức chấm dứt thỏa thuận.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ David Schenker cho biết: “Việc bàn giao máy bay chiến đấu F-35 cho UAE cũng đồng nghĩa với việc UAE phải nhận định được rằng, Mỹ là duy nhất”, và “trước khi chuyển giao các hệ thống này, Mỹ còn nhiều việc phải làm đối với UAE”.
Đại sứ UAE tại Mỹ, Yousef Al Otaiba cho biết, UAE có thể tự tin khẳng định rằng, đã bảo đảm rất tốt các bí mật công nghệ quân sự của Mỹ trong một thời gian dài.
Những chiếc F-35 này sẽ được chuyển giao cho UAE vào năm 2027. Tờ Wall Street Journal nhận định rằng, chính quyền Biden tin rằng điều này sẽ giúp Mỹ có đủ thời gian để đối phó với vấn đề bị rò rỉ công nghệ quân sự nhạy cảm trong thương vụ bán vũ khí này, nhất là việc đề phòng Trung Quốc bất chợt đưa ra một chiến F-35 “fake”.
Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Quốc phòng Mỹ vào ngày 25/5, một phóng viên đã hỏi về việc Bộ Quốc phòng Mỹ có lo lắng hợp tác ngày càng sâu sắc giữa UAE và Trung Quốc hay không và liệu điều này có khiến Lầu Năm Góc đánh giá lại kế hoạch bán máy bay chiến đấu F-35 cho UAE hay không.
Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby trả lời: "Chúng tôi đang có một cuộc đối thoại an ninh toàn diện với UAE. Đây là cách chúng tôi thảo luận về cách bảo vệ tốt nhất các lợi ích an ninh quốc gia". "Chúng tôi đã tuyên bố rằng chúng tôi sẽ không dừng hoặc hủy bỏ kế hoạch bán máy bay chiến đấu F-35".
Tờ Wall Street Journal cuối cùng dẫn lời các chuyên gia Mỹ cho rằng, sự phát triển trong quan hệ thương mại, công nghệ và đầu tư giữa UAE và Trung Quốc diễn ra vào thời điểm Mỹ đang điều chỉnh các chiến lược triển khai quân sự mới. Do thái độ của Mỹ không chắc chắn, nên UAE dường như đang đặt cược, với hy vọng đưa cả Mỹ và Trung Quốc trở thành đối tác an ninh của UAE.