Sông Mersey là một trong những tuyến đường thủy mang tính biểu tượng của châu Âu. Ngoài việc làm trung tâm cho ngành đóng tàu và công nghiệp, con sông còn là nguồn cảm hứng cho nhiều nhà văn, nghệ sĩ và nhạc sĩ xuyên suốt dòng lịch sử.
Nếu mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch, Mersey cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong tương lai bền vững của Vương quốc Anh.
Các nhà chức trách ở Liverpool đang muốn biến dòng sông thành nơi đặt dự án năng lượng thủy triều khổng lồ. Họ kỳ vọng dự án này sẽ cung cấp điện cho 1 triệu ngôi nhà và tạo ra hàng nghìn việc làm trong khu vực trong quá trình xây dựng.
Nếu được hoàn thành, công suất của dự án điện thủy triều dự kiến là 1 gigawatt. Giám đốc dự án Martin Land đã phác thảo cách thức hoạt động của hệ thống trong thực tế. Ông giải thích ý tưởng là tập trung xây dựng một công trình sao cho nước biển chảy qua turbin và tạo ra điện.
Vị giám đốc cho biết dự án sắp kết thúc giai đoạn lên ý tưởng và đang cân nhắc một số vị trí xây dựng khác nhau. Công trình có thể kéo dài từ phía Birkenhead, bờ trái của Mersey, sang bờ phải phía Liverpool.
Nhưng ông Land cũng cân nhắc xây dựng theo kiểu đập nước. Một con đập thủy triều trải dài giống như một đập chắn. Nó sẽ không nhất thiết phải kết nối với bờ biển và có thể nằm giữa đại dương.
Hiện tại các hệ thống đập thủy triều hàng đầu thế giới bao gồm nhà máy điện thủy triều La Rance 240 megawatt ở Pháp và nhà máy điện thủy triều hồ Sihwa 254 megawatt của Hàn Quốc.
Các đề xuất xây dựng nhà máy điện thủy triều sông Mersey có từ năm 1924. Dự án hiện tại đã có một số bước tiến mới.
Vào tháng 12/2022, chủ dự án đã ký kết thỏa thuận với Tập đoàn Tài nguyên nước Hàn Quốc — chủ sở hữu và là nhà điều hành nhà máy điện ở hồ Sihwa. Tập đoàn này đã đồng ý chia sẻ những kiến thức về năng lượng thủy triều và hợp tác chặt chẽ với các cơ quan của Anh để khám phá tiềm năng của năng lượng thủy triều.
Giới chức thành phố Liverpool đang lạc quan về triển vọng của dự án điện thủy triều. Họ tuyên bố rằng “thời của điện thủy triều đã đến”, nhờ những cải tiến công nghệ và tình thế cấp bách về khí hậu.
Thị trưởng Steve Rotheram của thành phố cũng bày tỏ sự kỳ vọng: “Sau khi đi vào hoạt động, Mersey Tidal Power sẽ có tiềm năng trở thành hệ thống điện thủy triều lớn nhất thế giới”.
Nhưng giống như nhiều dự án năng lượng tái tạo trên khắp thế giới, người ta lo ngại rằng việc phát triển một cơ sở năng lượng thủy triều lớn ở Mersey có thể tác động lớn đến môi trường.
Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ lưu ý rằng việc xây dựng công trình phục vụ sản xuất điện thủy triều có thể ảnh hướng đến các sinh vật sống ở sông, đến tàu thuyền di chuyển trên sông và cảnh quan.
Về phần mình, giám đốc Land nhấn mạnh: “Chúng tôi biết rằng khi phát triển dự án, chúng tôi cần xem xét tác động của kế hoạch đối với sông và cửa sông”.
Các đề xuất cho dự án điện thủy triều Mersey là một ví dụ cho thấy Vương quốc Anh đang tìm cách khai thác đường bờ biển rộng lớn của mình. Mục tiêu của nước này là trở thành một quốc gia tiên phong trong lĩnh vực năng lượng biển mới nổi.
Nhưng để hiện thực hóa kế hoạch, còn rất nhiều vấn đề cần giải quyết. Trong đó, vấn đề quan trọng đó chính là kinh phí. Giới chức thành phố Liverpool gọi đây là dự án “nhiều tỷ bảng Anh”.
Những người thực hiện dự án kỳ vọng rằng chỉ cần chính phủ cùng chung ý hướng, tham vọng của họ đối với nguồn năng lượng từ biển sẽ thành hiện thực.
Tham khảo CNBC