Ở biên giới phía Tây Nam, một quốc gia đang nổi lên với tham vọng giành lấy vị trí động lực tăng trưởng tiếp theo của thế giới: Ấn Độ. Thị trường chứng khoán bùng nổ; đầu tư nước ngoài sôi động trong khi chính phủ ký kết một loạt các thỏa thuận thương mại mới với thế giới.
Theo một số chuyên gia, nền kinh tế trị giá 3,5 nghìn tỷ USD của Ấn Độ vẫn còn một vài yếu điểm so với gã khổng lồ Trung Quốc 17,8 nghìn tỷ USD và thậm chí, phải mất cả đời để bắt kịp. Tuy nhiên, có một thước đo quan trọng giúp nước này có thể vượt qua quốc gia láng giềng phía bắc: Trở thành động lực tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Các ngân hàng đầu tư lạc quan như Barclays tin rằng Ấn Độ có thể trở thành nước đóng góp lớn nhất cho tăng trưởng thế giới trong nhiệm kỳ tiếp theo của Thủ tướng Narendra Modi. Phân tích độc quyền của Bloomberg Economics nhận thấy Ấn Độ có thể đạt được cột mốc này vào năm 2028 nếu hiện thực hoá được các mục tiêu đầy tham vọng trong bốn lĩnh vực phát triển quan trọng: xây dựng cơ sở hạ tầng tốt hơn, mở rộng kỹ năng lực lượng lao động, xây dựng thành phố đáp ứng nhu cầu ở và thu hút thật nhiều nhà máy.
Sau cải cách vào cuối những năm 1970, tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc đạt trung bình 10%/năm trong ba thập kỷ. Điều đó giúp nước này trở thành thỏi nam châm thu hút vốn nước ngoài với sức ảnh hưởng vô cùng sâu rộng. Mọi công ty lớn trên toàn cầu đều phải có Trung Quốc.
Tuy nhiên, trong bối cảnh Trung Quốc khủng hoảng tài sản còn phương Tây lo ngại sự thống trị quá mức của nước này trong chuỗi cung ứng, Ấn Độ lại có cơ hội. Phân bổ của chính phủ cho cơ sở hạ tầng tăng hơn gấp ba lần so với 5 năm trước lên trên 11 nghìn tỷ rupee (132 tỷ USD) cho năm tài chính 2025. 143 nghìn tỷ rupee cũng được dự kiến đầu tư để cải thiện hạ tầng đường sắt, đường bộ, bến cảng, đường thủy…trong 6 năm đến năm 2030.
“Họ đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung ứng của mình. Foxconn và Apple đã chuyển một phần đáng kể hoạt động sản xuất sang Ấn Độ và một số quốc gia khác, trong đó có Việt Nam”, Ashutosh Sharma, Giám đốc nghiên cứu tại Forrester chia sẻ với BI.
Trước đó, Ấn Độ đã tìm cách giảm lạm phát bằng cách cấm xuất khẩu lúa mì và gạo. Đầu thập kỷ này, chính phủ cũng triển khai các chương trình khuyến khích trị giá khoảng 2,7 nghìn tỷ rupee để thúc đẩy sản xuất trong nước.
Trong kịch bản cơ bản của Bloomberg Economics, nền kinh tế Ấn Độ sẽ tăng tốc lên 9% vào cuối thập kỷ này, trong khi tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc giảm xuống còn 3,5%. Nếu điều này xảy ra, Ấn Độ sẽ vượt qua Trung Quốc để trở thành động lực tăng trưởng lớn nhất thế giới vào năm 2028. Ngay cả trong kịch bản bi quan nhất, phù hợp với dự đoán của IMF trong 5 năm tới với mức tăng trưởng duy trì dưới 6,5%, Ấn Độ vẫn vượt qua mức đóng góp của Trung Quốc vào năm 2037.
Tất nhiên, tất cả chỉ là dự báo. Các sự kiện như thiên nga đen hoặc một cú sốc kinh tế nào đó có thể khiến mọi dự báo trở nên sai lệch.
Trong bối cảnh Trung Quốc khủng hoảng tài sản còn phương Tây lo ngại sự thống trị quá mức của nước này trong chuỗi cung ứng, Ấn Độ lại có cơ hội.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Cố vấn kinh tế trưởng Ấn Độ V. Anantha Nageswaran cảnh báo không nên so sánh với Trung Quốc vì quy mô nền kinh tế nước này lớn hơn nhiều. Tuy nhiên, ông lưu ý đến tiềm năng tăng trưởng của Ấn Độ, dân số trẻ hơn và hoạt động thu hút đầu tư cũng sôi động.
“Đó không chỉ là khả năng cạnh tranh về chi phí, mà còn là thị trường, khả năng tạo ra lợi nhuận kinh tế…”, V. Anantha Nageswaran nói.
Trong một số lĩnh vực - chẳng hạn như hàng không - có bằng chứng cho thấy kỳ vọng tăng trưởng cao của Ấn Độ có thể thành hiện thực. Năm ngoái, IndiGo, hãng hàng không lớn nhất nước này và Air India Ltd. đã đạt được hợp đồng kỷ lục mua 970 máy bay với Airbus SE. và Boeing. Hãng hàng không mới nhất của Ấn Độ, Akasa, cũng đã đặt mua 150 máy bay phản lực từ Boeing vào đầu năm này.
Salil Gupte, chủ tịch Boeing Ấn Độ, cho biết các sân bay mới, công ty khởi nghiệp hàng không và nhu cầu đi lại nội địa ngày càng tăng xuất phát từ tầng lớp trung lưu đang thúc đẩy nhu cầu về máy bay. Được biết Ấn Độ năm ngoái có khoảng 148 sân bay, kém Trung Quốc hơn 100 sân bay và nước này đang đặt mục tiêu nâng con số này lên 220 vào năm tới.
Chi tiêu cho cơ sở hạ tầng rất quan trọng cho sự phát triển nhanh chóng vì nó giúp tăng việc làm, giảm chi phí hậu cần và tạo thuận lợi cho thương mại. Đó là những gì đang xảy ra ở Noida, rìa phía đông nam thủ đô New Delhi, nơi hàng loạt nhà máy điện tử mới mọc lên. Trước đây, các khu sản xuất tại Thâm Quyến, Trung Quốc cũng phát triển nhanh như vậy.
Dixon Technologies, một nhà sản xuất theo hợp đồng của Ấn Độ, đã động thổ xây dựng nhà máy lắp ráp điện thoại di động khổng lồ trên một khu đất phía nam Noida. Sunil Vachani, chủ tịch kiêm đồng sáng lập, cho biết lực lượng lao động đã tăng từ khoảng 9.000 trước đại dịch lên khoảng 26.000 ngày nay. Công ty được hưởng lợi từ sự nhiệt thành của các khách hàng như nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc Xiaomi và Samsung Electronics của Hàn Quốc.
“Trung Quốc nổi tiếng với những nhà máy lớn, nơi hàng nghìn người làm việc trong khuôn viên và sống ngay tại đây. Chúng tôi cũng đang cố gắng làm điều đó ở Ấn Độ”, Dixon Technologies nói.
Mở rộng năng lực sản xuất đóng vai trò quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng. Theo Sabyasachi Kar, giáo sư Viện Tăng trưởng Kinh tế, một tổ chức tư vấn ở Delhi, Ấn Độ có lượng lao động dư thừa, song việc cần làm là phải đưa họ ra khỏi lĩnh vực nông nghiệp và đào tạo chuyên sâu. “Ấn Độ có lực lượng lao động lớn, lịch sử sản xuất lâu đời cùng sự hỗ trợ của chính phủ nhằm thúc đẩy công nghiệp và xuất khẩu. Nhiều người đang xem xét xem, liệu Ấn Độ có phải giải pháp thay thế khả thi cho Trung Quốc hay không”, Julie Gerdeman, Giám đốc điều hành rủi ro chuỗi cung ứng nền tảng quản lý Everstream, nói.
Theo Bloomberg, hầu hết công nhân nhà máy mới trên thế giới từ năm 2020 đến năm 2040 sẽ làm việc tại Ấn Độ. Ông Modi tìm cách thu hút nhiều nhà sản xuất bằng các ưu đãi lớn như cắt giảm thuế, hỗ trợ vốn và chiến lược này đã sớm thành công nhờ các công ty như Apple và Samsung.
Đầu năm nay, Ấn Độ giảm thuế đối với một số linh kiện thiết bị di động để thúc đẩy sản xuất. Các ngành công nghiệp như dệt may, da và hàng kỹ thuật cũng được hưởng mức thuế nhập khẩu thấp.
Việc Ấn Độ có thể xây thêm nhà ở tại các thành phố lớn sẽ giúp quốc gia này trở nên lý tưởng hơn để trở thành “một Trung Quốc thứ hai”.
Tuy nhiên, theo Bloomberg Economics, ngay cả khi lĩnh vực sản xuất của Ấn Độ liên tục tăng trưởng cao hơn 3 điểm phần trăm so với mức tăng trưởng thông thường, quốc gia này cũng sẽ không đạt được mục tiêu của Thủ tướng Modi là chiếm 25% thị phần sản xuất cho đến năm 2040.
Ngoài ra, theo Tổ chức Lao động Quốc tế, Ấn Độ là một trong những quốc gia có tỷ lệ lao động thấp nhất thế giới, ở mức 55,4% vào năm 2022 so với 76% ở Trung Quốc. Đối với phụ nữ, con số này còn thấp hơn.
Raghuram Rajan, cựu thống đốc ngân hàng trung ương Ấn Độ, hiện đang giảng dạy tại Trường Kinh doanh Booth của Đại học Chicago, cho biết: “Tôi sẽ biến Ấn Độ thành một nơi hấp dẫn đối với các nhà sản xuất trong và ngoài nước”.
Các chuyên gia cho rằng việc Ấn Độ có thể xây thêm nhà ở tại các thành phố lớn sẽ giúp quốc gia này trở nên lý tưởng hơn để trở thành “một Trung Quốc thứ hai”. “Tình hình địa chính trị là cơ hội cho chúng tôi dù Ấn Độ vẫn còn một chặng đường dài để cạnh tranh với các đối thủ Trung Quốc. Trong ngành này, Trung Quốc đã đi trước 20 năm. Chúng ta mới chỉ bắt đầu thôi”, Ashok Gupta, chủ tịch Optiemus Infracom, một nhà sản xuất thiết bị điện tử có trụ sở tại Noida, cho biết.
“Bản thân những căng thẳng địa chính trị có thể không dẫn đến làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng đâu. Tuy nhiên, đại dịch chính xác là yếu tố thêm dầu vào lửa”, Ashutosh Sharma, Giám đốc nghiên cứu tại Forrester chia sẻ với BI.
Theo: Bloomberg, BI
