Theo thông tin từ khoa nhi - Bệnh viện Trung ương quân đội 108, thức ăn bị nhiễm vi khuẩn hay độc tố trong đồ ăn là nguyên nhân chính gây bệnh, gây hại cho trẻ. Do vậy, các bậc cha mẹ nên biết các dấu hiệu, biểu hiện, cũng như cách chăm sóc và các biện pháp phòng tránh nhiễm trùng, nhiễm độc ăn uống đúng cách cho trẻ.
Khi bị ngộ độc thức ăn trẻ em thường có một số dấu hiệu:
Buồn nôn: sau khi ăn thức ăn nhiễm khuẩn, nhiễm độc, trẻ có thể buồn nôn, nôn ngay sau vài phút, vài giờ hoặc lâu hơn.
Đau bụng, đi ngoài: trẻ đi ngoài nhiều lần, dạng lỏng nước, có thể có lẫn máu.
Sốt: Một số trường hợp trẻ ngộ độc có thể có sốt cao, nhiệt độ trên 38 độ C.
Các triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn thức ăn bị nhiễm độc từ 1 giờ tới 3 ngày. Trẻ có thể nôn liên tục hoặc vài lần trong ngày.
Bên cạnh đó, trẻ còn đau bụng dữ dội, đau quặn từng cơn, tiêu chảy. Triệu chứng đau quặn xảy ra trước lúc trẻ đi ngoài. Tùy vào tác nhân gây ngộ độc mà dấu hiệu nôn trớ nổi bật hay đi ngoài nhiều hơn.
Thông thường, trẻ sẽ bị nôn nhiều và đau bụng nếu nguyên nhân do độc tố gây nên. Nếu nguyên nhân do vi khuẩn gây nên thì triệu chứng tiêu chảy, đi ngoài sẽ nổi bật hơn.
Tình trạng này khiến rối loạn mất nước và điện giải đặc biệt rõ ở trẻ. Trong trường hợp trẻ sốt, đi ngoài phân nhầy có máu là dấu hiệu nhiễm khuẩn gây nên tổn thương đường ruột.
Cha mẹ cần làm gì khi trẻ bị ngộ độc thực phẩm?
Khi trẻ bị ngộ độc thức ăn, cha mẹ cần chú ý chăm sóc đúng cách giúp tình trạng bệnh của trẻ nhanh giảm và sức khỏe nhanh bình phục trở lại.
Hãy đặt trẻ nằm, đầu nghiêng sang một bên để tránh tình trạng hít sặc. Cần bù nước và chất điện giải cho trẻ.
Thay đổi chế độ ăn cho trẻ giúp trẻ phục hồi nhanh hơn. Trẻ còn bú mẹ thì cho bú ít nhưng chia làm nhiều lần, mỗi lần cách nhau tầm 30 phút đến 1 giờ.
Trẻ lớn hơn có thể ăn cháo, uống Oresol bù điện giải. Nếu tình trạng nôn trớ vẫn xảy ra, cha mẹ tạm ngưng cho trẻ ăn trong 1 giờ, sau đó cho ăn lại với lượng ăn ít hơn từng ngụm hoặc từng thìa.
Khi trẻ ổn định thì cho ăn trở lại bình thường nếu trẻ không nôn trớ nữa. Thức ăn tiếp theo thường lựa chọn loại dễ tiêu hóa như cháo, cơm mềm, bánh mì, xúp nghiền…
Cha mẹ cần theo dõi nhiệt độ trẻ thường xuyên, đồng thời theo dõi dịch nôn trớ, phân và nước tiểu của trẻ. Nếu có dấu hiệu nặng như nôn nhiều, chất nôn có máu hoặc ngả xanh, trẻ không uống hoặc bỏ bú, mệt, sốt cao, phân có máu… cần đưa ngay tới cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
Cách phòng tránh nhiễm trùng nhiễm độc ăn uống cho trẻ
Cha mẹ cần lưu ý chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ đặc biệt trong vấn đề ăn uống, giữ gìn vệ sinh thực phẩm.
Chọn thức ăn đã được nấu chín, bảo quản thức ăn đã nấu cẩn thận, tốt nhất là giữ trong tủ lạnh. Không để thức ăn ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ tránh vi khuẩn xâm nhập vào nhiều và hâm kỹ lại thức ăn trước khi ăn.
Trong bảo quản thức ăn, cần chú ý hạn sử dụng của thức ăn, không để lẫn thức ăn sống và thức ăn chín; khi chế biến thức ăn, đối với rau củ quả cần rửa sạch và ngâm nước muối.
Giữ vệ sinh trong ăn uống bằng cách ăn chín, uống sôi; không dùng thức ăn đông lạnh, thực phẩm ôi thiu; không cho trẻ ăn thức ăn hay uống những chất lạ, tránh những trường hợp ngộ độc xảy ra.
Tạo thói quen cho trẻ rửa tay trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh để phòng bệnh. Môi trường sống của trẻ cần thông thoáng, sạch sẽ, thường xuyên vệ sinh đồ chơi cho trẻ.