Quân đội Nhân dân Việt Nam hiện đang vận hành một lượng lớn xe thiết giáp chở quân (APC) BTR-60PB. Do phục vụ đã lâu, hệ số kỹ thuật suy giảm cùng với việc các loại vũ khí, khí tài trên xe đã rất lạc hậu, không còn đáp ứng đầy đủ yêu cầu tác chiến hiện đại nên việc thay thế chúng là vô cùng cấp thiết.
Một trong những ứng viên từng được nhắc tới là dòng APC BTR-80/82 của Nga do sự thân thuộc qua hàng chục năm sử dụng, tuy nhiên điểm yếu chết người là cách bố trí động cơ ở sau khiến binh lính phải ra vào bằng cửa hông, không được giáp che phủ làm cho nó mất quá nhiều điểm.
Bên cạnh đó, Piranha IIIC do hãng MOWAG GmbH (Thụy Sĩ) chế tạo cũng nổi lên như một lựa chọn hàng đầu, nhưng đơn giá lên tới trên 3 triệu USD/chiếc khiến nó trở nên quá tầm với, cơ hội để được chúng ta lựa chọn là khá thấp.
Nhu cầu thay thế các xe thiết giáp BTR-60PB của Quân đội Nhân dân Việt Nam là rất cấp thiết
Nếu muốn sở hữu một loại APC thỏa mãn đầy đủ các yêu cầu như hỏa lực mạnh, khả năng bảo vệ tốt, đơn giá hợp lý và chất lượng chấp nhận được, có lẽ Việt Nam không còn lựa chọn nào tốt hơn là Trung Quốc. Ý tưởng trên mặc dù đã xuất hiện từ lâu, nhưng do vướng mắc nhiều trở ngại mà nó vẫn chưa thành hiện thực.
Tuy vậy với diễn biến mới nhất, khi xuất hiện thông tin Việt Nam quan tâm và muốn đặt mua xe thiết giáp hạng nhẹ VN-4 do Trung Quốc chế tạo thì đây sẽ là cơ sở để tiến tới trang bị những phương tiện tối tân hơn, trong đó đứng đầu danh sách chính là ZBL-09.
Xe thiết giáp chở quân ZBL-09
ZBL-09 (còn được gọi bằng cái tên Type-07 Snow Leopard) hiện là loại xe thiết giáp chở quân bánh lốp 8x8 tốt nhất của Trung Quốc, do Tập đoàn Công nghiệp quốc phòng Hoa Bắc (NORINCO) sản xuất, nó được phát triển trong thập niên 1990, lần đầu tiên xuất hiện năm 2006 và chính thức được tiếp nhận vào biên chế Quân đội Trung Quốc từ năm 2009.
Chiếc APC này có thiết kế với động cơ đặt giữa, khoang chở quân bố trí phía sau, giúp binh lính có thể ra vào bằng cửa đuôi nhằm tránh hỏa lực của đối phương.
Thông số kỹ thuật cơ bản: Trọng lượng 20 tấn; chiều dài ~8 m; chiều rộng ~3 m; chiều cao 2,1 m; động cơ diesel Deutz BF6M1015C 440 mã lực cho tốc độ tối đa 100 km/h trên bộ, 8 km/h khi bơi; tầm hoạt động 800 km; leo được dốc 60%; đi trên mặt phẳng nghiêng 40%; vượt vật cản cao 0,55 m; vượt hào rộng 0,8 m.
Theo truyền thông Trung Quốc, mức độ bảo vệ của ZBL-09 rất cao, nó chịu được đạn xuyên giáp 12,7 mm bắn từ mọi góc độ, trong khi vòng cung phía trước còn miễn nhiễm trước đạn pháo cỡ 25 mm, nếu lắp bổ sung giáp gốm hoặc composite thì cấp độ còn tăng lên gấp bội.
Vũ khí của ZBL-09 bao gồm pháo tự động 30 mm (tương tự 2A72 của Liên Xô) và súng máy đồng trục 7,62 mm. Tháp pháo có thể lắp thêm súng phóng lựu tự động hoặc tên lửa chống tăng HJ-73. Kíp điều khiển 3 người và chở theo được tới 10 lính bộ binh.
Pháo tự hành PLL-09 trên khung gầm ZBL-09
Trên cơ sở ZBL-09, NORINCO còn chế tạo thêm một loạt biến thể khác như xe hỗ trợ hỏa lực ZTL-09 mang pháo 105 mm hay pháo tự hành 122 mm PLL-09... Phiên bản xuất khẩu của ZBL-09 có tên gọi VN-1 đã được xuất khẩu sang Venezuela cũng như một vài quốc gia khác.
Với những tính năng ưu việt kể trên và đặc biệt là mức giá "siêu mềm" chỉ hơn 500.000 USD (tham khảo hợp đồng bán cho Venezuela), ZBL-09 rẻ hơn BTR-82 hay Piranha IIIC rất nhiều trong khi sức mạnh không hề thua kém, đây là lựa chọn tốt cho lực lượng tăng thiết giáp Việt Nam, đặc biệt là binh chủng đang ưu tiên hiện đại hóa như Hải quân đánh bộ.
Nếu hợp đồng mua VN-4 giữa Việt Nam và Trung Quốc được ký kết thì trong tương lai không xa, rất có thể "Báo tuyết" sẽ là lựa chọn kế tiếp.