Trắng đêm đãi cát, tìm đá
Theo ghi nhận của phóng viên rạng sáng 10/4, hàng trăm người dân chủ yếu trú tại xã Đồng Khê (huyện Đoan Hùng, Phú Thọ) và xã Đại Minh (Yên Bình, Yên Bái) tay xách đèn pin, rổ ùn ùn đổ ra bờ sông Chảy, khu vực bến Chuối đãi cát tìm đá quý.
Nhìn từ trên cao, hình ảnh hàng trăm người dân thắp đèn đãi cát sáng rực như thị trấn trong đêm.
Anh Kiên (42 tuổi) cho biết, việc tìm đá rộ lên khoảng 10 ngày nay khi một vài người dân cùng làng nhặt được viên đá màu đỏ bằng ngón tay bán được hơn 100 triệu đồng. Một số người khác nhặt được những viên đá nhỏ bằng hạt ngô bán với giá 10-20 triệu.
Tin đồn lan xa, khiến không chỉ người dân xã Đồng Khê mà hàng trăm người các xã thuộc huyện Yên Bình (tỉnh Yên Bái), tỉnh Tuyên Quang cũng đổ xô về đây thử vận may.
Theo anh Hùng, việc đãi cát tìm đá theo khung giờ xả nước của đập thủy điện Thác Bà. Cao điểm ngày thường từ 7 đến 9h hàng ngày, khi đập thủy điện ngừng xả nước, dòng sông Chảy cạn, để lộ ra bãi cát rộng cũng là lúc người dân nô nức kéo nhau ra bờ sông.
Chỉ với những chiếc rổ rá, con dao cùn, sàng để đào xới, gạt đãi cát tìm những viên đá màu đỏ, xanh, vàng... Đá quý nặng hơn nên thường nằm dưới lớp cát, vũng nước cạn.
Ngay như sáng chủ nhật 9/4, ước khoảng gần 1.000 người từ già tới trẻ vây kín hai bờ sông nhỏ để đãi cát, bới sỏi tìm đá quý. Từng nhóm người vây kín những vũng nước cạn hay hốc đá bới cát mà không trò chuyện với nhau.
Khi tìm được viên "đá quý", họ lẳng lặng giấu vào túi nylon và không tiết lộ cho những người kế bên.
"10h đập thủy điện xả nước, các dấu hiệu đào xới bị dòng chảy xóa sạch và ngày hôm sau, mỗi người lại tự chọn cho mình một chỗ mới để tiếp tục đãi cát. Nhiều người bỏ việc đồng áng, ruộng nương ra sông tìm đá với hy vọng vận may sẽ tới", anh Kiên nói.
Một người dân nhặt được viên đá đỏ, được cho là quý và có giá trị sau một buổi đãi cát. Ảnh: Trần Anh.
Chỉ là tin đồn
Ông Doãn Minh Khang, Chủ tịch UBND xã Đồng Khê xác nhận và cho biết, việc người dân ùn ùn ra sông Chảy tìm kiếm "đá quý" khiến tình hình an ninh trật tự khu vực này trở nên phức tạp, ảnh hưởng không nhỏ đến thời gian lao động của chính người dân.
Thậm chí, nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của họ do hàng ngày thủy điện Thác Bà xả nước, dòng chảy dâng nhanh, bất ngờ.
"Ruộng nương đang cần chăm sóc mà bà con cứ bỏ công dã tràng vì một tin đồn thất thiệt như thế thật không đáng. Nếu tình trạng này còn kéo dài sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của bà con và kinh tế chung của xã" - ông Khang nói.
Còn ông Nguyễn Bá Thuật - Trưởng Công an xã Đồng Khê (huyện Đoan Hùng) cho biết, khoảng 10 ngày trước, tin đồn có người dân đi giặt quần áo nhặt được viên đá màu đỏ rất đẹp. Người này mang về bán được rất nhiều tiền khiến hàng trăm người ra sông đãi cát.
Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, công an huyện và phòng Kinh tế huyện Đoan Hùng phối hợp với Công an xã Đồng Khê đã đến tận nhà xác minh những trường hợp mà theo tin đồn là nhặt được "đá đỏ" đem đi bán.
Theo đó, tất cả các trường hợp người dân như ông Phùng Ngọc Q. (thôn 2), bà Nguyễn Thị L. (thôn 1)… đều thừa nhận có ra bến Chuối tìm kiếm và nhặt được những mẩu đá nhỏ như hạt đậu nhưng không có giá trị cao.
Họ xác nhận không có chuyện mang đi bán được hàng chục, hàng trăm triệu đồng như lời đồn. Những người này cũng cam đoan sẽ không ra bãi sông và vận động mọi người không tập trung đông người đãi cát, tìm đá gây mất an ninh trật tư.
Theo đó, tất cả các trường hợp người dân như ông Phùng Ngọc Q. (thôn 2), bà Nguyễn Thị L. (Thôn 1)… đều thừa nhận có ra bến Chuối tìm kiếm và nhặt được những mẩu đá nhỏ như hạt đậu nhưng không có giá trị cao.
Họ xác nhận không có chuyện mang đi bán được hàng chục, hàng trăm triệu đồng như lời đồn. Những người này cũng cam đoan sẽ không ra bãi sông và vận động mọi người không tập trung đông người đãi cát, tìm đá gây mất an ninh trật tự.