Mới đây, Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia (Bệnh viện Bạch Mai) tiếp nhận một nữ bệnh nhân tên Lê Thị Sinh* (40 tuổi) nhập viện trong tình trạng buồn chán, có ý định tự tử. Đáng nói, qua khai thác tiền sử, bệnh nhân chưa từng có rối loạn tâm thần, được chồng hết mực yêu thương.
Ths.BS Ngô Tuấn Khiêm, Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia, cho hay chồng bệnh nhân chia sẻ vợ là người hiền lành, chăm chỉ, ít nói.
Được biết bệnh nhân lấy chồng từ năm 19 tuổi, dù kinh tế gia đình chỉ ở mức trung bình nhưng hai vợ chồng rất yêu thương nhau. Hiện, bệnh nhân đang làm công nhân, đã có 2 con, đều đã lớn.
Chồng bệnh nhân cho hay khoảng 3 tháng gần đây, bệnh nhân có áp lực công việc nhiều, thậm chí phải làm đêm, đến 3-4h sáng mới được nghỉ.
Bệnh nhân buồn bã, chán nản, bi quan, không còn thiết tha làm việc gì nữa, không còn hứng thú với những sở thích trước đây. Bệnh nhân chán ăn, chỉ trong vòng một tháng, cân nặng sụt tới 5kg.
Bác sĩ Ngô Tuấn Khiêm (ảnh PV).
Bác sĩ Ngô Tuấn Khiêm cho hay bệnh nhân mệt mỏi ngay cả vào buổi sáng khi mới ngủ dậy. Đáng lưu ý nhất, bệnh nhân cảm thấy sự bi quan, tuyệt vọng ngày càng nhiều, nhiều lần nghĩ đến cái chết, thường nghĩ đến việc tự tử vào buổi tối.
Khi thấy vợ có dấu hiệu bất thường, được sự tư vấn của những người xung quanh, người chồng đã đưa vợ đến Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia thăm khám.
Qua thăm khám, bệnh nhân được chẩn đoán mắc trầm cảm giai đoạn nặng, không có các triệu chứng loạn thần nhưng có ý tưởng tự sát.
Bệnh nhân được điều trị dùng thuốc, phối hợp với liệu pháp điều trị tâm lý. Sau 15 ngày, bệnh nhân đã cải thiện nhiều. Bệnh nhân đỡ buồn chán, bi quan, hết ý tưởng tự sát, ăn ngon miệng hơn, đêm ngủ tốt. Đồng thời, các chuyên gia tư vấn cho người thân loại bỏ tất cả các vật có khả năng gây hại như các vật sắc nhọn để hạn chế nguy cơ bệnh nhân có thể tự sát.
Dấu hiệu trầm cảm
BSCK2 Nguyễn Thị Ái Vân, Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), cho hay trầm cảm là một rối loạn tâm thần thường gặp, biểu hiện bằng cảm xúc buồn, mất quan tâm thích thú, giảm năng lượng, cảm giác tội lỗi hoặc đánh giá thấp bản thân, rối loạn giấc ngủ và ăn uống, kém tập trung. Bệnh kéo dài và tái diễn làm ảnh hưởng đến cuộc sống và chức năng của người bệnh.
Ước tính có trên 300 triệu người trên thế giới mắc rối loạn trầm cảm, khiến trầm cảm được Tổ chức Y tế Thế giới đánh giá là yếu tố đơn độc lớn nhất góp phần gây ra tàn tật chung.
Tuổi khởi phát trung bình là 18. Ngoài ra, 85% bệnh nhân trong độ tuổi từ 13 đến 18 tuổi.
Tuy nhiên, tỷ lệ người mắc bệnh trên 15 tuổi ngày càng tăng. Với những bệnh nhân lớn tuổi hoặc dưới 11 tuổi tại thời điểm khởi phát, rối loạn có tiên lượng tồi tệ hơn.
Rối loạn trầm cảm cũng liên quan đến giảm năng suất công việc và tăng nguy cơ nghỉ việc, qua đó gây ra thiệt hại lớn về kinh tế. Trầm cảm gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự bền vững trong tình cảm gia đình, dẫn đến ly thân hoặc ly hôn.
Bác sĩ Vân cho hay người trầm cảm thường có dấu hiệu:
- Khí sắc giảm: biểu hiện là nét mặt của bệnh nhân luôn buồn bã, các nếp nhăn giảm nhiều, thậm chí mất hết nếp nhăn. Tình trạng khí sắc giảm rất bền vững do bệnh nhân buồn, bi quan, mất hy vọng.
- Mất hứng thú hoặc sở thích cho các hoạt động: Người bệnh mất hết các sở thích vốn có trước đây.
- Mất cảm giác ngon miệng, ăn ít hoặc sút cân: Sự ngon miệng thường bị giảm sút, thậm chí trong các trường hợp nặng bệnh nhân nhịn ăn hoàn toàn.
- Rối loạn giấc ngủ: Người bệnh thường than phiền khó vào giấc ngủ, ngủ hay tỉnh dậy và khó khăn trong việc tiếp tục ngủ lại hoặc thức dậy sớm hơn bình thường. Một số ít người bệnh ngủ nhiều hơn bình thường.
- Rối loạn hoạt động tâm thần vận động: Các triệu chứng ức chế vận động nặng nề thường thấy như người bệnh nằm lỳ trên giường cả ngày mà không hoạt động gì.
- Giảm sút năng lượng: Người bệnh thường than phiền năng lượng bị giảm sút, họ bị kiệt sức và mệt mỏi, gần như không có sức để làm việc gì nữa. Mệt mỏi thường nặng hơn về buổi sáng.
- Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi: Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi là rất hay gặp trong giai đoạn trầm cảm chủ yếu. Bệnh nhân cho rằng mình là kẻ vô dụng.
- Khó suy nghĩ, tập trung hoặc ra quyết định: Nhiều bệnh nhân than phiền khó suy nghĩ, khó tập trung chú ý vào một việc gì đó. Bệnh nhân cũng rất khó khăn khi cần đưa ra quyết định, họ thường phải cân nhắc rất nhiều trời gian với những việc thông thường.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có ý tưởng hoặc có hành vi tự sát.
*Tên nhân vật đã được thay đổi.