Hiện nay quy định về kỷ luật quân đội có nhiều nội dung khác nhau ở nhiều văn bản khác nhau. Gần đây nhất, Bộ Quốc phòng có ban hành Thông tư 143/2023/TT-BQP để thay thế cho Thông tư số 16/2020/TT-BQP ngày 21/02/2020.
Trong thông tư mới có quy định rõ mức xử lý kỷ luật với người không chấp hành mệnh lệnh hoặc không thực hiện nhiệm vụ khi người chỉ huy trực tiếp hoặc cấp có thẩm quyền giao.
Cụ thể, Thông tư 143/2023/TT-BQP về kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam sẽ có hiệu lực từ 15/2/2024 sắp tới có quy định rõ. Không chấp hành mệnh lệnh hoặc không thực hiện nhiệm vụ khi người chỉ huy trực tiếp hoặc cấp có thẩm quyền giao thì bị kỷ luật cảnh cáo.
Nếu vi phạm một trong các trường hợp sau: Là chỉ huy; Lôi kéo người khác tham gia; Trong sẵn sàng chiến đấu; Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm và Gây hậu quả nghiêm trọng thì sẽ bị kỷ luật từ hạ bậc lương, giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc.
Như vậy, so với Thông tư cũ, ở Thông tư 143 đã bỏ hình thức kỷ luật “giáng chức”, giữ lại hình thức kỷ luật “cảnh cáo” và bổ sung hình thức kỷ luật hạ bậc lương, giáng cấp bậc quân hàm.
Sắp xếp thứ tự từ thấp đến cao hình thức kỷ luật “từ hạ bậc lương, giáng cấp bậc quân hàm đến giáng chức, cách chức, tước quân hàm sĩ quan đến tước danh hiệu quân nhân, buộc thôi việc”.
Bên cạnh đó, Quân đội nhân dân Việt Nam cũng quy định rõ khi được người chỉ huy trực tiếp hoặc cấp trên có thẩm quyền ra lệnh hoặc giao nhiệm vụ, quân nhân phải chấp hành nghiêm túc, đầy đủ và đúng thời hạn. Nếu không chấp hành đầy đủ, lơ là, tùy tiện, chậm trễ gây trở ngại cho việc chỉ huy, ảnh hưởng đến việc hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị, quân nhân sẽ bị kỷ luật khiển trách hoặc cảnh cáo và có thể bị giáng cấp bậc quân hàm.
Cụ thể, Thông tư 143 sắp có hiệu lực nêu rõ nếu vi phạm một trong các trường hợp sau: Là chỉ huy; Lôi kéo người khác tham gia; Trong sẵn sàng chiến đấu và Đã bị xử lý kỷ luật mà còn vi phạm thì người vi phạm sẽ bị kỷ luật từ hạ bậc lương đến giáng chức, cách chức, giáng cấp bậc quân hàm.
So với thông tư cũ, ở Thông tư 143, Bộ Quốc Phòng đã thay hình thức kỷ luật Chấp hành không nghiêm mệnh lệnh (Điều 14) “giáng chức hoặc cách chức” bằng hình thức kỷ luật “hạ bậc lương, giáng cấp bậc quân hàm”.