Sắp có thêm 8.300 căn nhà ở xã hội

UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (BR-VT) vừa có cuộc họp với các sở, ngành, địa phương liên quan về tình hình phát triển nhà ở xã hội (NƠXH), tái định cư với quyết tâm thực hiện bằng được kế hoạch về nhà ở mà tỉnh đã đề ra.

Nhu cầu rất lớn

Theo Sở Xây dựng tỉnh BR-VT, từ năm 2009 địa phương này đã triển khai xây dựng NƠXH và hoàn thành block nhà đầu tiên tại số 13 Lý Thường Kiệt (phường 1, TP Vũng Tàu). Tuy nhiên, từ đó đến nay, mới có 9 dự án NƠXH (trong đó có đến 7 dự án sử dụng vốn ngân sách nhà nước) với tổng cộng 1.551 căn hộ được xây dựng và đối tượng thụ hưởng đa phần là công chức, viên chức, lực lượng vũ trang khó khăn về nhà ở; người thu nhập thấp chưa "với" tới.

Lý giải về thực trạng các dự án NƠXH từ nhiều năm qua vắng bóng sự tham gia của các doanh nghiệp khiến người lao động, nhất là người thu nhập thấp, không thể tiếp cận, Sở Xây dựng cho rằng việc đầu tư phát triển NƠXH cho người thu nhập thấp không mang đến lợi nhuận như các hình thức đầu tư nhà ở thương mại; chính sách ưu đãi về NƠXH hiện nay chưa tạo được sự khác biệt lớn giữa NƠXH với đất nền thương mại nên rất ít nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực này.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng thừa nhận do trình tự thủ tục đầu tư xây dựng, mua - bán NƠXH còn phức tạp và kéo dài, việc xác định giá trước khi thực hiện bán, cho thuê đối với NƠXH đầu tư xây dựng bằng nguồn vốn ngoài ngân sách phải được Sở Xây dựng thẩm định cũng kéo dài thời gian, gây tốn kém cho doanh nghiệp. Ðặc biệt, quy định các dự án NƠXH phải dành tối thiểu 20% diện tích NƠXH trong dự án để cho thuê và chủ đầu tư chỉ được bán sau 5 năm đưa vào sử dụng đã khiến nhiều nhà đầu tư không mặn mà. "Bởi thực tế, có nhiều dự án không cho thuê được phần diện tích này dẫn đến tình trạng các căn hộ để không, lãng phí; trong khi đó việc không được bán dẫn đến không thu hồi được vốn, gây lãng phí xã hội và giảm thu hút đầu tư vào NƠXH" - lãnh đạo Sở Xây Dựng phân tích.

Tuy nhiên, giám đốc một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh BR-VT lại khẳng định khi xác định đầu tư xây dựng NƠXH thì lợi nhuận không còn là vấn đề quan trọng nhất, mà chủ yếu sẽ giải quyết được nhu cầu nhà ở cho rất nhiều đối tượng nghèo, khó khăn, không có nhà ở. "Rất nhiều doanh nghiệp sẵn lòng để cùng đầu tư xây dựng NƠXH thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với địa phương, người dân. Tuy nhiên, có một số "rào cản" khiến doanh nghiệp chưa thể tiếp cận được với các dự án này nên cần phải có cơ chế, chính sách phù hợp cho doanh nghiệp, nới lỏng các thủ tục vì mục tiêu phát triển nhà ở trong tương lai" - vị giám đốc trên nói.

Trong khi đó, đa phần công nhân trên địa bàn tỉnh BR-VT lại mong muốn tỉnh sớm bố trí ngân sách để phát triển các dự án NƠXH nhằm giúp họ có cơ hội an cư.

Ðã có kế hoạch đẩy nhanh

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh BR-VT Nguyễn Công Vinh, trước thực tế trên, HÐND tỉnh BR-VT đã thông qua Nghị quyết số 35 về Chương trình phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2030, trong đó tỉnh tập trung đầu tư lớn cho phát triển NƠXH, nhà ở tái định cư, nhà công vụ với khoản ngân sách hơn 10.100 tỉ đồng. Nghị quyết này được xem là bước "đột phá" trong việc phát triển NƠXH tại địa phương, trong đó ưu tiên các khu đất công, phù hợp quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư phát triển nhà NƠXH. Ðặc biệt, ngoài ngân sách, sẽ có khoảng 59.800 tỉ đồng từ các doanh nghiệp để đầu tư nhà ở thương mại và NƠXH.

Theo đó, tỉnh BR-VT đề ra mục tiêu đến năm 2025 sẽ phát triển khoảng 598.000 m 2 sàn (tương đương 8.329 căn) NƠXH đáp ứng khoảng 34% số người có nhu cầu về nhà ở trên địa bàn tỉnh; bố trí đủ suất tái định cư bằng nền, nhà ở các loại hoặc bằng tiền (tùy theo nhu cầu của hộ dân) cho 100% hộ dân có đất bị thu hồi đủ điều kiện tái định cư (dự kiến khoảng 8.900 hộ, tương đương 742.000 m 2 sàn). Tiếp đến, giai đoạn 2025-2030, sẽ phát triển thêm 640.000 m 2 (tương đương 8.300 căn) NƠXH và khoảng 1,3 triệu m 2 sàn (tương đương 9.800 căn) bố trí cho các hộ đủ điều kiện tái định cư. Ðể đẩy nhanh chương trình này, ngoài yêu cầu rà soát, bố trí quỹ đất công (sạch) do nhà nước quản lý phù hợp quy hoạch xây dựng, UBND tỉnh BR-VT cũng yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát, bổ sung quy hoạch xây dựng để đền bù giải phóng mặt bằng tạo quỹ đất sạch giao nhà đầu tư triển khai dự án NƠXH. Ðặc biệt, tỉnh khuyến khích các doanh nghiệp tự thỏa thuận với người dân về quyền sử dụng đất để xây dựng NƠXH như xem xét điều chỉnh quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất (nhưng vẫn phù hợp với quy hoạch chung) để xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp trong khu vực.

Nhờ vậy đến nay, tỉnh BR-VT đang có 10 dự án NƠXH được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc công nhận chủ đầu tư đang triển khai thực hiện. Trong 10 dự án này, có 4 dự án cho người thu nhập nhấp và 6 dự án cho công nhân với quy mô khoảng 38,6 ha đất, với tổng diện tích sàn khoảng 459.000 m 2 , cung ứng hơn 5.000 căn hộ chung cư và hơn 400 căn nhà ở riêng lẻ. Ðặc biệt, qua rà soát, tỉnh BR-VT cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư 13 dự án NƠXH khác với quy mô 21,4 ha, trong đó có 8 dự án dành cho người thu nhập thấp và 5 dự án dành cho công nhân. "Lần này, địa phương sẽ rà soát kỹ càng, cặn kẽ và quyết tâm thực hiện các dự án NƠXH" - ông Nguyễn Công Vinh nhấn mạnh.

Ðể chuẩn bị cho những công việc sắp tới, Phó Chủ tịch UBND tỉnh BR-VT yêu cầu các địa phương tham khảo kỹ các quy hoạch tỉnh, quy hoạch vùng, quy hoạch các ngành và cần có dự báo tốt để cùng tỉnh xây dựng chương trình phát triển NƠXH, tái định cư khả thi, tác động tích cực đến phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Ở tỉnh BR-VT, theo kết quả rà soát hằng năm tại các KCN, cụm công nghiệp đã đi vào hoạt động, có khoảng 64.400 lao động, trong đó hơn 50% lượng công nhân, vẫn đang phải thuê nhà.