Các nền tảng bán lẻ trực tuyến xuyên biên giới như Temu, Shein... ồ ạt bán hàng giá rẻ vào Việt Nam thời gian qua đã đặt ra các vấn đề trong công tác quản lý thương mại điện tử. Hàng loạt chính sách khuyến mại, giảm giá, miễn phí vận chuyển được các sàn thương mại điện tử nước ngoài tung ra để thu hút người dân.
Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội
Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 24-10, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP HCM) nhìn nhận "cơn sốt" hàng giá rẻ tràn vào Việt Nam qua thương mại điện tử đang đặt ra nhiều thách thức cho cơ quan quản lý nhà nước.
Nhấn mạnh thương mại điện tử là xu thế của thời đại, Việt Nam không thể đứng ngoài, song theo đại biểu, việc việc kiểm tra, giám sát, chưa có đầy đủ các quy định để quản lý thương mại điện tử có thể gây thiệt hại lớn cho kinh tế - xã hội trong nước.
Theo vị đại biểu, giá rẻ ở trên các sàn thương mại điện tử như Temu, Shein chưa hẳn do sự tiến bộ của khoa học công nghệ, quy trình sản xuất khiến giá thành hạ, mà có thể do phía nhà bán hàng không phải chịu các loại thuế, hay nói cách khác là trốn thuế.
Khi các loại hàng hóa không đóng thuế, hạ giá bán để ồ ạt vào Việt Nam, sẽ tác động đến các ngành sản xuất trong nước, thiếu sự công bằng đối với các doanh nghiệp tuân thủ quy định pháp luật, đặc biệt doanh nghiệp nhỏ và vừa. "Thương mại điện tử giúp người dân dễ tiếp cận trong mua hàng, nhưng cũng đặt ra các vấn đề về thất thu thuế, thiếu công bằng trong sản xuất kinh doanh"- đại biểu Trần Hoàng Ngân nêu rõ.
Khi các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước gặp bất lợi so với các nhà bán hàng nước ngoài, cạnh tranh không công bằng, ông Trần Hoàng Ngân cho biết đây cũng là một trong nhiều nguyên nhân dẫn đến các doanh nghiệp trong nước gặp khó khăn, thậm chí phải đóng cửa.
"Chúng ta khuyến khích thương mại điện tử nhưng có phải kiểm soát chặt chẽ để chống gian lận thương mại, trốn thuế, đảm bảo sự công khai, minh bạch, tạo sự công bằng đối với sản xuất nội địa"- ông Ngân nêu quan điểm.
Sàn thương mại điện tử Temu chưa đăng ký hoạt động tại Việt Nam nhưng đã bán hàng rầm rộ thời gian qua với giá rẻ
Vị đại biểu đoàn TP HCM cho biết hiện nay ở nhiều công sở, cơ quan làm việc, xuất hiện các "sạp hàng" do phía đơn vị giao hàng vận chuyển đến, chỉ cần một cuộc gọi là người mua xuống cổng để nhận hàng, rất tiện lợi. Song ông Trần Hoàng Ngân đặt vấn đề cần tuyên truyền để người Việt ưu tiên dùng hàng Việt.
"Với tâm lý người mua hàng, nếu có mức giá rẻ, lại đúng mặt hàng mình đang mong muốn thì sẽ lựa chọn. Tuy nhiên người mua cũng cần lưu ý đến các vấn đề về chất lượng, về đảm bảo công bằng trong kinh doanh"- đại biểu Trần Hoàng Ngân nhìn nhận.
Khi hàng hóa giá rẻ ồ ạt vào Việt Nam, cạnh tranh không công bằng với doanh nghiệp trong nước, ông Trần Hoàng Ngân lo ngại nguy cơ doanh nghiệp gặp khó khăn, đóng cửa, dẫn đến thiếu việc làm. "Chúng ta cần có cảnh báo mạnh hơn, cần tăng cường vai trò quản lý Nhà nước, quản lý thuế"- ông Ngân đề nghị.
Đối với sàn thương mại điện tử Temu - được thành lập bởi PĐ Holdings (Trung Quốc), đại diện Bộ Công Thương cho biết sàn này chưa đăng ký hoạt động tại Việt Nam, song thời gian qua đã hoạt động rầm rộ với các chính sách bán hàng giá rẻ, tung nhiều chương trình khuyến mại.
Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, cơ quan quản lý Nhà nước cần có sự thay đổi trong quản lý, giám sát để thích ứng với sự thay đổi từng ngày, từng giờ của khoa học - công nghệ. Để các sàn thương mại điện tử hoạt động rầm rộ nhưng chưa đăng ký, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng "có lỗi" của cơ quan quản lý nhà nước.
Ông Ngân cho rằng cần tăng cường kiểm tra, giám sát để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng, của các nhà sản xuất trong nước, tạo ra môi trường kinh doanh công bằng, bình đẳng. "Trong quá trình kiểm tra, giám sát, nếu các quy định pháp luật chưa đầy đủ, cần kiến nghị, đề xuất Quốc hội sửa đổi, bổ sung. Hiện nay tinh thần của Quốc hội đổi mới trong xây dựng thể chế, kiến tạo không gian phát triển mới"- đại biểu Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, cần có các giải pháp về hàng rào thuế quan nhằm bảo vệ các nhà sản xuất nhỏ lẻ trong nước. Về phía các doanh nghiệp trong nước, cần nâng cao năng lực sản xuất, năng lực cạnh tranh để ứng phó với sự thay đổi nhanh chóng của thị trường.
Chia sẻ thêm, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng "chúng ta phải hành động ngay" để tránh những tác động lớn đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước. Các giải pháp về hàng rào kỹ thuật, thương mại, thuế như đề cập ở trên cần được sớm nghiên cứu, triển khai.
"Nói như vậy không phải chúng ta ngăn cấm, cản trở thương mại điện tử, mà các giải pháp đó để đảm bảo sự công bằng, cạnh tranh bình đẳng trong sản xuất kinh doanh. Việc này vừa bảo vệ doanh nghiệp trong nước nhưng cũng tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các doanh nghiệp nước ngoài"- đại biểu Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh.