Lợn rừng châu Âu lần đầu tiên được đưa đến Canada vào những năm 1980 trong nỗ lực đem tới một sản phẩm thịt lợn mới lạ có thể được tiếp thị và phục vụ cho khách quan trọng tại các nhà hàng cao cấp. Tuy nhiên, khi những con lợn đực bắt đầu xuất hiện ở các trang trại trên khắp Canada, chúng được lai với lợn nuôi truyền thống để làm cho lợn to hơn và sung mãn hơn.
Những con lợn thế hệ mới được "trang bị" thêm bộ lông dày, giúp chúng có thể sống sót qua mùa đông Canada đặc biệt lạnh giá - đôi lúc nhiệt độ ở mức âm hai con số trong nhiều tuần liên tục.
Dù vậy, một vấn đề oái oăm khác đã nảy sinh: những đặc điểm khiến những con "siêu lợn" được săn đón trên thị trường thịt cũng khiến chúng trở thành cơn ác mộng một khi chúng trốn thoát khỏi môi trường nuôi nhốt.
Ryan Brook, nhà nghiên cứu động vật hoang dã và là giáo sư tại Đại học Saskatchewan với kinh nghiệm nghiên cứu về lợn trong hơn một thập kỷ, nói với Business Insider: "Chúng là loài động vật có vú xâm lấn tồi tệ nhất trên hành tinh."
Brook giải thích rằng những người lai tạo trong quá khứ "về cơ bản đã tăng cường sức mạnh cho loài lợn rừng bằng tất cả những đặc điểm khiến nó trở thành một loài xâm lấn toàn năng", đồng thời cho biết thêm rằng chỉ riêng lợn rừng đã là vấn đề, nhưng những con "siêu lợn" được lai tạo có chủ ý thậm chí còn là vấn đề kinh hoàng hơn.
Khi thị trường lợn hơi lên đến đỉnh điểm và sụp đổ vào năm 2001, và nhiều con siêu lợn đã bị bỏ mặc. Ông Brook cho biết đã có trường hợp hơn 300 con lợn lai được thả ra cùng một lúc. Những con khác trốn thoát, vì những con lợn lai khỏe hơn và thành thạo hơn trong việc vượt qua hoặc chui qua hàng rào.
Kết quả là, số lượng lợn hoang ở Canada đã bùng nổ trong vài thập kỷ qua, để lại dấu vết "hủy diệt" sau khi chúng xuất hiện.
"Cỗ máy hủy diệt môi trường"
Những con lợn, có thể nặng gần 300kg, có thể phát triển ở nhiều môi trường khác nhau, từ rừng đến thảo nguyên và ăn bất cứ thứ gì chúng gặp. Brook cho biết ông và các nhà nghiên cứu khác gọi những con lợn này là "cỗ máy hủy diệt môi trường". Chúng săn các loài bản địa như ếch và kỳ nhông, ăn cả tổ của các loài làm tổ trên mặt đất như vịt và ngỗng. Người ta thậm chí còn tìm thấy dấu vết của hươu đuôi trắng trong bụng của những con lợn này.
Chúng cũng gây thiệt hại to lớn cho cảnh quan, cả tự nhiên và nông nghiệp. Brook cho biết chúng sẽ ăn hầu hết các loại cây trồng nông nghiệp, đặc biệt nhất là ngô. Và không giống như nai - những con vật chỉ gặm cỏ mà không gây ra nhiều thiệt hại - lợn dùng mũi để sục thẳng vào nền đất.
"Khi lợn dùng cơ thể khổng lồ để đào xới, chúng có thể 'xé toạc mặt đất'. Chúng đào rễ cây, tìm ấu trùng côn trùng và bất cứ thứ gì chúng có thể ăn được trong lòng đất", ông giải thích và cho biết thêm dấu vết hủy diệt mà lợn tạo ra nó trông như thể "một quả bom nhỏ phát nổ".
Ngược lại, mặt đất lộ thiên giúp các loài thực vật xâm lấn xâm nhập vào dễ dàng hơn và lớp đất trên cùng mất nhiều thời gian hơn để phục hồi. Lợn cũng có thể làm ô nhiễm nguồn nước khi chúng lăn lộn trong nước để làm mát, sau đó thải ra các chất thải, đồng thời mang các bệnh có thể truyền sang người, bao gồm E. coli và viêm gan.
Lợn hoang đã là một vấn đề lớn ở Mỹ. USDA ước tính lợn hoang gây thiệt hại 2,5 tỷ USD cho ngành nông nghiệp Mỹ mỗi năm. Tuy nhiên, những con lợn đó chủ yếu bị giới hạn ở vùng khí hậu ấm hơn ở phía nam, chủ yếu là Texas và Florida.
Nhưng những con siêu lợn từ Canada có thể dễ dàng sống sót qua mùa đông lạnh giá ở những nơi như Idaho, Montana, North Dakota hoặc Minnesota.
"Không thể làm thịt những con lợn rừng"
Brook cho biết nguy cơ lợn di chuyển đến Mỹ từ Canada là "rất thực tế và tăng lên mỗi ngày". Ông đã ghi lại số lượng những con lợn ở vùng biên giới Mỹ-Canada. Một quần thể lâu đời ở Manitoba được gọi là "nhà máy sản xuất lợn hoang dã" nằm cách biên giới chưa đến 64km.
Nhiều người đã đề xuất săn bắn như một cách để kiểm soát lợn hoang, và thực tế, hoạt động này là một công cụ quản lý động vật hoang dã phổ biến ở Mỹ. Nhưng dường như săn bắn có thể làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn.
Theo lý giải, những con lợn này có thể sinh sản nhanh hơn mức con người có thể săn được - ở mức hai lứa sáu con mỗi năm. Theo ông Brook, trên thực tế, những con lợn thường sẽ thích nghi với thợ săn bằng cách lẩn trốn nhanh hơn hoặc tản ra xa hơn để đến những vùng an toàn mới, và cuối cùng số lượng của chúng sẽ tiếp tục tăng lên.
Ông nói: "Đơn thuần là chúng ta không thể làm thịt heo để giải quyết vấn đề về lợn rừng".
Thay vào đó, ông cho biết Canada cần thực hiện các bước cụ thể hơn để tích cực loại bỏ lợn rừng và các quan chức ở Mỹ cần tiếp tục tích cực giám sát và loại bỏ lợn. Ví dụ, các quan chức ở Montana đã phát động chiến dịch "Squeal on Pigs!" vận động khuyến khích người dân báo cáo lợn hoang.
Brook, hiện điều hành một trang Facebook để giáo dục công chúng về vấn đề lợn rừng, nhấn mạnh rằng bất kỳ ai gặp lợn rừng ở Bắc Mỹ nên thông báo ngay cho các quan chức động vật hoang dã địa phương. Ông cũng khuyến khích mọi người lắp đặt camera theo dõi, lưu ý rằng mọi người thường ngạc nhiên khi biết có lợn xuất hiện ở nơi họ sống.
"Chúng là một vấn đề toàn cầu," Brook nói về những con lợn hoang. "Ở những nơi chúng đến, chúng gây ra những vấn đề nghiêm trọng."