Cây cảnh không còn là thú vui quá xa lạ. Trong khoảng thời gian 1-2 năm gần đây, có một xu hướng chơi cây mới đang được nhiều người theo đuổi. Đó là chơi kiểng lá trong nhà.
Kiểng lá được biết đến là những loại cây lá có màu sắc đẹp, hình dáng lạ so với cây kiểng thông thường. Tuy nhiên, nếu không phải dân chuyên về cây, chắc hẳn bạn cũng sẽ như tôi: Không phân biệt nổi và sốc khi biết giá trị để sở hữu chúng!
Bằng chứng là khi tình cờ biết được cái chậu cây có vẻ "bình thường" có giá gần 60 triệu, tôi "đứng hình".
Chi vài chục - trăm triệu thậm chí là tiền tỷ để trồng cây giải trí: Thú vui xa xỉ lãng phí hay khoản chi xứng đáng từng xu? Cùng tìm hiểu xem vì đâu dân tình chấp nhận chi số tiền khủng cho những chậu cây này ha!
Vài triệu/ lá, phí ship bằng máy bay gần 2 cây vàng
Lướt qua các group chuyên về cây kiểng lá dễ dàng thấy một thị trường mua bán chuyên nghiệp với nhiều loại cây đẹp ơi là đẹp với những cái tên rất "Tây". Đa phần những loại cây này đều sinh trưởng ở các khu vực Bắc Mỹ hoặc xa hơn, để sở hữu được cây, dân tình phải chấp nhận chi tiền mới có thể đem được về Việt Nam.
Những năm gần đây, việc nhân giống và trồng ở Việt Nam cũng dễ dàng hơn, khiến cho giá kiểng lá tuy có giảm xuống chút ít, nhưng vẫn còn khá cao so với mặt bằng chung. Nếu có những bài đăng bán cây con với giá vài trăm ngàn, thì thị trường cũng tồn tại các dòng cây đột biến, cây hiếm với giá tính bằng tiền triệu, chục triệu cho mỗi chiếc lá như Adansonii Giant Albo Variegated, Anthurium Crystallinum Minahasa, Philodendron Cannifolium Variegated…
Dù đắt đó như thế, kiểng lá vẫn được ưa chuộng và ngày càng nhiều người theo đuổi thú vui này.
Theo Lê Thành (Hà Nội) - chủ của 1 shop chuyên cung cấp kiểng lá, chia sẻ: "Khi mọi người ở nhà nhiều, họ có thời gian để nhìn lại không gian sống của chính mình. Và từ đó không gian xanh với những dòng cây trong nhà càng ngày càng phát triển. Có cung ắt có cầu - kiểng lá cũng phát triển nhanh chóng, tạo ra một kênh kiếm tiền mới cho nhiều người".
Ngoài buôn bán kiểng lá Lê Thành còn đảm nhiệm decor nên khách hàng chủ yếu là quán cà phê, quán ăn. Thông thường, để marketing cho việc kinh doanh của mình, Lê Thành chủ động tham gia các hội nhóm, tạo những bài đăng chia sẻ về các kiến thức chăm sóc cây kiểng lá. Nhờ vậy, kể cả trong lúc kinh tế chững lại, Lê Thành vẫn có được lượng khách ổn định với kiểng lá với số lượng và giá cả cao.
Lê Thành cùng khu vườn đang kinh doanh của mình
Về phần Lâm - một chủ vườn ở TP. HCM, để đáp ứng nhu cầu của khách Lâm thường xuyên phải giao dịch mua bán cây ở nước ngoài. Chưa biết bán được hay không, số tiền anh bỏ nhờ mua cây, đóng hàng và vận chuyển máy bay về Việt Nam có thể lên đến 70-100 triệu đồng mỗi đợt. Ngoài ra, thỉnh thoảng Lâm cũng nhận được những đơn hàng lẻ, mua 1-2 cây và vận chuyển về với mức phí 6-7 triệu/ lần.
Kỷ niệm đi mua cây đáng nhớ nhất của anh chàng là một lần nghe thông tin về một cây Monstera White Monster đột biến đang được rao bán với giá 500 triệu cho 3 lá ở Philippines. Để không hụt mất deal ngon, anh chàng phải bảo vợ rút tiền tiết kiệm, đặt vé bay ngay trong hôm đó. Song, cuối cùng đến nơi mới biết đây chỉ là giao dịch ảo. Tuy hơi tiếc nhưng bù lại chuyến đi đó cũng giúp Lâm mua được một số cây khác có chất lượng tốt không kém cũng như mở rộng được đầu mối, thuận lợi cho việc kinh doanh sau này.
Sức hút của thị trường này còn ảnh hưởng đến cả Nam (sống tại TP. Buôn Ma Thuột). Vốn là một thiết kế, Nam quyết định rẽ ngang để buôn bán kiểng lá sau khoảng thời gian trồng và chăm sóc vì nhận ra tiềm năng thị trường.
"Giá cả của kiểng lá thông thường sẽ phân theo cấp độ về độ hiếm có khó tìm. Nhiều cây cách đây vài năm nó rất hiếm, giá rất cao, nhưng đến thời điểm hiện tại đã được nhân giống nhiều hơn, thì giá giảm đi nhiều là chuyện dễ hiểu. Nhưng nhiều người vẫn sẵn sàng bỏ tiền để đi mua khi giá nó cao, vì đơn giản là nó đẹp, nó hiếm, mà đã là dân sưu tầm thì cái ham muốn sở hữu nó cao lắm" - Nam tâm sự về lý do vì sao kiểng lá đắt đỏ mà vẫn có người mua.
Khu vườn được chăm sóc bài bản với những loại kiểng lá khổng lồ như Philodendron Patriciae, Anthurium Wendlingeri... của Nam
Chơi kiểng lá như mua một chiếc túi Hermes
Bên cạnh chuyện giá cao, chơi kiểng lá cũng hao tổn rất nhiều công sức. Bằng chứng là các tay chơi thường xuyên phải lao đao săn tìm mới sở hữu được chậu cây mình thích.
Những ngày mới bắt đầu chơi kiểng lá, số lượng cây ở Việt Nam còn ít Mark Đỗ (sống tại TP.HCM) thường xuyên phải order ở nước ngoài và chờ mòn mỏi đến khi cây đủ điều kiện mới có thể vận chuyển về Việt Nam. Có lần anh chàng phải năn nỉ hết lời rồi vận chuyển đường vòng tốn kém từ Philippines sang Indonesia rồi về Việt Nam mới có thể sở hữu được chậu cây Epipremnum Pinnatum Lemon Lime "Neon" mong ước.
BST những chậu Anthurium và Philodendron có giá thị trường từ 1,5 - 5 triệu/ lá của Mark Đỗ
Đồng cảnh ngộ với Mark Đỗ còn có Tuấn Anh (TP.HCM). Tốn gần 100 triệu để sở hữu vườn kiểng lá ưng ý, Tuấn Anh cũng từng mướt mồ hôi săn cây nhiều lần.
"Cây kiểng lá mấy trăm triệu là chuyện bình thường với các dòng đột biến. Như mình, mình chấp nhận chi tiền mạnh cho những chiếc lá đột biến cũng vì sự độc đáo, đẹp lạ và của nó. Lúc mình mới chơi, cây kiểng lá ở Việt Nam chưa phổ biến nên có khi phải đợi 3-4 tháng trời mới được chạm được vào chậu cây đã mua và thanh toán rồi" - Tuấn Anh chia sẻ.
Về phần Thế Trịnh (sống tại TP.HCM), số tiền anh rót vào kiểng lá đã lên đến hàng trăm triệu. Thế nên, anh chàng cũng có rất nhiều trải nghiệm đáng nhớ trong công cuộc "săn lùng" những giống cây hàng hiếm hay chăm sóc vườn kiểng lá của mình. Chẳng hạn, có lần vì quá mê một chậu cây hiếm mà không mua được ở Việt Nam nên Thế phải nhờ một người bạn tại Indonesia ngồi xe 12 tiếng để đi mua chậu cây đó rồi gửi về cho anh.
"Chơi kiểng lá với mình cũng như chuyện mua một chiếc Hermes, bỏ tiền thôi chưa đủ mà còn phải bỏ cả thời gian lẫn công sức để săn lùng. Cực nhọc, nhưng thành quả đã không tưởng" - Thế Trịnh chia sẻ.
Thế Trịnh bên khu vườn mini hàng trăm triệu của mình
Chậu cây Philodendron "Big Ears" từng có giá 15 triệu/ lá mà Thế Trịnh phải mất rất nhiều công sức để sở hữu được
Săn cây đã tốn tiền, vất vả trăm bề, chăm sóc kiểng lá cũng là một vấn đề nan giải không kém.
Vốn là các loại cây đến từ nhiều vùng lãnh thổ khác nhau, không phải loại kiểng lá nào cũng có thể sống tốt ở Việt Nam nếu chỉ tưới nước ngày 1-2 lần. Để duy trì được cây luôn khỏe mạnh, các tay chơi phải chi nhiều tiền cho việc chữa bệnh cho cây, mua thêm giá thể phù hợp từng loại, phân bón, tạo độ ẩm, đèn quang hợp…
Như Mark Đỗ, dù đã có kinh nghiệm trồng hoa hồng từ trước, thời gian đầu anh vẫn khá vất vả với những chậu kiểng lá của mình. Một ngày, trung bình Mark phải dành 2-3 tiếng cho việc chăm sóc cây. Kỹ tính cỡ đó, Mark vẫn làm chết một cây Monstera Deliciosa Thai Constellation Tri-Color (PV: giá thị trường khoảng vài chục triệu) vì một phút lơ đễnh không kiểm tra kỹ nấm bệnh. Giờ tuy "lão luyện", hiểu hơn về đặc tính của từng loài và thời gian chăm sóc cây của Mark cũng được giảm xuống nhưng những chuyện trị sâu bọ, bón phân, cắt lá tỉa cành vẫn phải được duy trì thường xuyên.
Còn Tuấn Anh, dù mất rất nhiều thời gian để hiểu về đặc tính của từng loại cây để chăm sóc thật tốt, anh chàng vẫn nhận phải "trái đắng" vì sự khó lường của những dòng cây này. Số là Tuấn Anh từng mua 1 lá Monstera Albo Halfmoon để nhân giống nhưng khi trồng ra cây con lại bị trắng bạch tạng cả cây.
Chậu Monstera Borsigiana Albo có giá thị trường 6-7 triệu/ lá của Tuấn Anh
Không vất vả trong khâu chăm cây, Thế Trịnh lại có bài học nhớ đời khi mua 1 củ giá 100 triệu về ươm giống nhưng không thành công. Nghe xót của như vậy, nhưng Thế Trịnh lại chẳng để tâm mấy, anh chàng chỉ xem đây như một bài học kinh nghiệm để chăm sóc cái cây khác trong vườn của mình ngày một tốt hơn.
***
"Mình chưa bao giờ cảm thấy lãng phí tiền vì chơi cây thay vì mua nhà, mua xe. Đa số tiền mua cây được trích từ một phần rất nhỏ so với thu nhập của mình. Đổi lại mình thấy nó đáng đến từng xu khi đem lại nguồn năng lượng tích cực cho cuộc sống của mình. Sau những ngày làm việc mệt mỏi, được chăm sóc và nhìn cây thì mọi stress của mình cũng tiêu tan dần. Mình thấy bản thân sống nhẹ nhàng, sáng tạo trong công việc hơn thời điểm vài năm trước khi mình chưa chơi cây nhiều" - Mark Đỗ tâm sự về lý do anh mê, đổ tiền nhiều đến vậy cho kiểng lá.
Giống như Mark Đỗ chia sẻ, nếu chỉ nặng về giá trị tiền bạc, chắc chắn sẽ chẳng có quá nhiều người "gia nhập" vào cuộc chơi, cũng như bỏ công sức cho kiểng lá nhiều đến vậy. Bởi lẽ, đây không phải một kênh kiếm tiền có tính thanh khoản quá cao hay cuộc đầu tư để tiền đẻ ra tiền nhanh chóng. Giá trị của kiểng lá đối với dân tình nằm ở việc nó đem lại một lối sống xanh, giải tỏa áp lực, stress trong cuộc sống của rất nhiều người - đó là điều mà tiền bạc rất khó để mua được.
Ảnh: NVCC