Xoài lắc được chế biến từ xoài xanh cắt nhỏ và trộn với gia vị, là món ăn đường phố phổ biến ở Nam Bộ, được người dân nơi đây, đặc biệt là giới trẻ yêu thích. Tuy là món ăn có nguồn gốc thực vật miền nhiệt đới nhưng xoài lắc lại ẩn chứa nhiều nguy cơ gây hại cho sức khỏe con người.
Sự thật đằng sau quy trình chế biến món ăn vặt hút giới trẻ
Với đầy đủ các hương vị kích thích vị giác như chua, cay, mặn, ngọt thì xoài lắc đang là món ăn khoái khẩu với nhiều người nhất là phái nữ. Ở thành phố Hồ Chí Minh, không khó để chúng ta bắt gặp những bạn trẻ cầm trên tay túi xoài lắc vừa ăn vừa tán gẫu trong công viên.
Để đáp ứng nhu cầu của các thượng đế, những xe hàng rong với tấm biển xoài lắc và cả cóc lắc, mận lắc xuất hiện nhan nhản và rộ lên nhất là lúc những trái cây này vào chính vụ.
Một nam thanh niên cho hay: "Mình cũng rất lo lắng về an toàn vệ sinh thực phẩm của món xoài lắc vỉa hè".
Một bạn nữ sinh sống ở thành phố Hồ Chí Minh cũng đồng quan điểm với bạn nam trên: "Xoài lắc là món ăn đường phố nên chưa chắc nó đã sạch sẽ".
Và với tín đồ xoài lắc thì cũng không có suy nghĩ ngoại lệ: "Mình rất thích ăn xoài lắc. Nhưng với những món xoài lắc vỉa hè thì mình lại không yên tâm về vấn đề vệ sinh thực phẩm".
Những hàng bán món xoài lắc xuất hiện chủ yếu gần công viên, cổng trường đại học và những tuyến đường hai chiều tấp nập người qua lại. Chính vì vậy loại thực phẩm này thường không đảm bảo vệ sinh bởi khói xe và bụi đường.
Ảnh cắt từ video của ANTV
Vì phải di chuyển liên tục nên các hàng xoài lắc rất tối giản khoản nước sạch để rửa trái cây, đa phần người bán đều dùng tay trần để gọt vỏ và chế biến món ăn. Tất nhiên là không cần rửa tay bằng nước.
Tại đường Nguyễn Du, quận 1, phóng viên đã tận mắt chứng kiến quá trình chế biến của một hàng xoài lắc vỉa hè, thau đựng xoài, thùng carton chứa dụng cụ cắt gọt và những phụ liệu gia vị, tất cả đều nằm dưới đất.
Không bao tay, người bán vô tư dùng tay trần gọt vỏ xoài cho vào chiếc thau nhựa để sẵn. Cũng chính bàn tay ấy vừa làm vừa trả lại tiền cho khách, sau đó lại chế biến tiếp cho vị khách sau mà không cần rửa. Cứ như vậy, chuỗi hành động trên cứ lặp đi lặp lại liên tục trong ngày.
Ngoài xoài thì gia vị là thứ bổ sung không thể thiếu. Theo chia sẻ của người bán, nước mắm để chế biến là nước mắm ngon, xịn nhưng chính bản thân nó lại được đựng trong chai nhựa không nhãn mác, chẳng ai biết rõ đây là nước mắm gì và có an toàn hay không.
Một phụ liệu khác tạo nên hương vị cho món xoài lắc là muối tôm, cũng không rõ nguồn gốc. Để kiểm chứng, nhóm phóng viên đã đến chợ Bình Tây, quận 6 để tìm mua nguyên liệu này. Vào một cửa hàng tại chợ, phóng viên dễ dàng mua được nửa kg muối tôm với giá chỉ 20 nghìn đồng.
Tiểu thương cho biết: "Cô bán 20.000/ ½ kg muối tôm, 10 kg muối là 330.000. Xoài lắc, bánh tráng trộn là dùng loại muối tôm này".
Không nhãn mác, xuất xứ, không hạn sử dụng giá lại rẻ bất ngờ, còn chất lượng ngay chính người bán cũng mù mờ và họ chỉ nhập hàng về bán lại.
Hiện nay, giá một phần xoài lắc giao động tầm 15.000. Rõ ràng việc sử dụng nguyên phụ liệu chính hiệu, rõ nguồn gốc, chắc chắn người bán sẽ không có lãi, còn nếu mức giá cao thì rất khó bán ở vỉa hè. Ngoài gia vị không an toàn, chế biến không vệ sinh, món xoài lắc còn ẩn chứa một nguy cơ độc hại khác từ ly nhựa và túi ni lông mà người bán dùng để đựng đồ ăn cho khách.
Đa phần những vật dụng này đều là nhựa tái chế, việc phân giải hóa chất từ nhựa, ni lông tái chế với thực phẩm có tính axit như xoài rất dễ xảy ra. Nếu ăn phải người dùng có thể mắc phải các bệnh về đường ruột, gan, ung thư.
Ảnh cắt từ video của ANTV
Khuyến cáo của chuyên gia
PGS.TS Phan Thế Đồng, trưởng Dự án An Toàn Thực Phẩm, Đại học Hoa Sen, Tp. Hồ Chí Minh chia sẻ: "Mua xoài lắc ở những nơi không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ rất dễ bị tiêu chảy vì xoài bị ruồi bâu. Để món xoài lắc thêm hấp dẫn, người bán sẽ thêm phẩm màu, có thể là phẩm màu không an toàn, gây ung thư".
Xoài lắc là một món ăn dễ chế biến nên chúng ta hoàn toàn có thể tự làm tại nhà để đảm bảo an toàn thực phẩm thay vì phải mua xoài lắc ở các hàng quán vỉa hè, công viên.
Một người dân Tp. Hồ Chí Minh nói: "Mình chỉ ăn xoài lắc hợp vệ sinh, mình ít ăn ở những hàng bán rong".
Còn với bạn nữ đảm đang thì lại suy nghĩ như này: "Mình thường làm xoài lắc ở nhà để gia đình, bạn bè dùng, giúp đảm bảo vệ sinh hơn là ăn xoài lắc ngoài đường".
Giáo sư PGS.TS Phan Thế Đồng khuyến cáo: "Chúng ta không nên ăn xoài lắc khi đói, dạ dày rỗng, ăn xoài lắc lúc này có thể bị xót ruột".
Khi chế biến món xoài lắc, ngoài việc chọn xoài tươi mới người tiêu dùng nên cẩn trọng trong việc chọn mua gia vị đi kèm như đường, muối tôm, nước mắm. Chỉ mua những gia vị có nhãn mác, hạn sử dụng và ghi rõ nguồn gốc xuất xứ.
Xoài là thực phẩm có vị chua, tính nhiệt, có nhiều vitamin c nên chúng ta hạn chế ăn vào ban đêm để tránh tính trạng cồn ruột và khó ngủ. Ngoài ra, chỉ nên ăn chừng mực, không lạm dụng để tránh các bệnh về tiêu hóa, nhất là vào mùa nắng nóng.
Xoài là loại quả chứa nhiều vitamin tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, xoài kết hợp với các gia vị không đảm bảo vệ sinh sẽ tiềm ẩn những nguy cơ không tốt cho sức khỏe. Vì vậy, nếu bạn là tín đồ của món xoài lắc, hãy cẩn trọng với những hàng quán ven đường mà mình không biết rõ nguồn gốc của những gia vị sử dụng.
Mời quý vị xem video cụ thể:
Xoài lắc ướp mồ hôi, khói bụi, nước bẩn