Hãy dừng ngay việc vừa bế vừa rung lắc trẻ
Trong việc chăm sóc trẻ hàng ngày, người ta thường thấy rất nhiều bậc cha mẹ rung lắc trẻ và nghĩ rằng hành động này có thể làm dịu em bé khóc hoặc ngủ dễ hơn. Trong thực tế, kiểu chăm sóc trẻ sai lầm này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, thậm chí khiến trẻ tử vong.
Chúng ta hãy xem xét một vài trường hợp: Một người cha ở thành phố Đài Bắc, Đài Loan đang chăm sóc cô con gái 7 tháng tuổi đang khóc, anh ta đã liên tục rung lắc và an ủi để bé nín lại. Sau đó, em bé có dấu hiệu bị sùi bọt mép và hôn mê, và cuối cùng khi đến gặp bác sĩ thì không thể cứu được, em bé tử vong sau đó.
Nguyên nhân của thảm cảnh này là người cha đã rung lắc đứa con của mình quá nhiều, quá mạnh.
Trường hợp khác, một em bé 7 tháng tuổi ở Hồ Bắc, Trung Quốc bỗng nhiên biến thành "em bé đầu to" khiến gia đình phải đưa bé đến bệnh viện khám. Các bác sĩ sau khi kiểm tra cho biết, trong não của bé có một khối máu tụ khoảng 1 cm. Lý do cũng được các bác sĩ đưa ra là có thể bé đã bị "hội chứng rung lắc" do cha mẹ rung lắc con quá nhiều khi bế bé.
Hội chứng rung lắc trẻ còn được gọi là SBS, xảy ra chủ yếu ở trẻ 0-3 tuổi, đặc biệt là trong vòng 1 tuổi.
Thời điểm này, trọng lượng đầu của em bé chiếm 1/4 trọng lượng cơ thể, cơ cổ rất yếu ớt mỏng manh và sự rung lắc quá mạnh có thể dễ dàng dẫn đến tổn thương các sợi thần kinh của não và làm rách các mạch máu. Sau đó có thể gây chết não hoặc ở trong các tình trạng nghiêm trọng.
Ở một số nước phương Tây, Hội chứng rung lắc trẻ em đã được phân loại là một hành vi vô cùng nguy hiểm và đòi hỏi có trách nhiệm pháp lý để thực hiện các chế tài đối với người chăm sóc trẻ.
4 tác hại nguy hiểm lớn khi rung lắc trẻ
1. Đầu của trẻ có trọng lượng khá nặng so với cơ thể và sự hỗ trợ của xương cổ còn yếu. Rung lắc khi bế em bé có thể dễ dàng làm hỏng các cơ và dây chằng ở cổ của trẻ.
2. Mặc dù mô não bé có dịch não bảo vệ màng não, nhưng khi nó bị rung lắc mạnh (thậm chí có lúc dữ dội), mô não va chạm với hộp sọ cứng hơn có thể sẽ dễ dàng phá vỡ các mao mạch của não và gây xuất huyết nội sọ.
3. Sau khi xuất huyết, áp lực nội sọ sẽ tăng nhanh, dẫn đến một loạt các triệu chứng thần kinh như chán ăn, nôn mửa, ngủ, hôn mê, chậm phát triển tâm thần, tê liệt chân tay, dễ bị chết não...
4. Thủy tinh thể, nhãn cầu cũng có thể bị xuất huyết võng mạc nếu bị lắc mạnh. Nếu chấn động võng mạc mắt của em bé bị tổn thương, nó có thể dẫn đến giảm thị lực hoặc thậm chí mù lòa.
Những hành động có thể gây ra "Hội chứng rung lắc trẻ"
1. Mong em bé ngủ thiếp đi:
Khi em bé khóc, giấc ngủ kém khiến các bà mẹ cảm thấy lo lắng. Nên nhiều cha mẹ sẽ luôn thực hiện hành vi rung lắc bé và đi lòng vòng xung quanh để làm dịu tâm trạng xấu của bé. Nhưng nhiều cha mẹ không thể kiểm soát mức độ rung. Đối với những em bé ít tháng tuổi, rung lắc dữ dội có thể làm tổn thương cổ và não.
2. Chơi các trò chơi nguy hiểm:
Nhiều cha mẹ trẻ rất vui khi trêu chọc hay chơi đùa với con của mình. Họ thường tương tác với các em bé với những trò đùa khác nhau. Ví dụ, để em bé ngồi trên đùi, nằm ngửa, ném em bé lên cao rồi đỡ xuống. Những hành vi này có thể gây nguy hiểm tiềm tàng cho trẻ và cần được cha mẹ dừng ngay.
3. Xe đẩy va chạm và lắc:
Một số rung lắc là do yếu tố khách quan, cha mẹ vẫn phải tránh. Ví dụ, mặt đường không phù hợp cho việc sử dụng xe đẩy, nên mua xe đẩy chống sốc, độ giảm xóc tốt. Khi lái xe đưa bé ra ngoài, tốt nhất nên đặt bé vào ghế hoặc nôi để đảm bảo an toàn.
4. Phụ thuộc vào việc rung lắc quá mức:
Có nhiều lý do khiến trẻ khóc. Không phải cứ hễ khóc là bế bé lên rung lắc. Thay vào đó, cha mẹ nên học cách phân biệt thông tin được bé truyền tải khi khóc, như đái dầm, đói, mọc răng, dạ dày khó chịu, v.v., để tránh bé khóc lâu hoặc để trì hoãn việc bé khóc nhiều.
5. Trừng phạt bé:
Khi bé khóc hay làm điều gì đó sai trái, một số bà mẹ gặp khó khăn trong việc kiểm soát tính khí xấu của mình, thường trút giận lên trẻ bằng cách rung người làm cho trẻ hoảng sợ. Trong trường hợp này, cha mẹ nên hít một hơi thật sâu và giữ yên lặng 10 phút để đợi cho đến khi bình tĩnh trở lại và tiếp tục chăm sóc trẻ.
Để làm dịu cảm xúc của bé
Cách tốt nhất để không bế rung lắc trẻ là đặt bé vào một chiếc giường nhỏ và vỗ nhẹ cho đến khi bé chìm vào giấc ngủ. Phương pháp này có thể nuôi dưỡng trẻ một cách hiệu quả giúp phát triển khả năng ngủ một cách độc lập.
Ngay cả khi thức dậy vào giữa đêm, bé có thể quen với việc ngủ lại thay vì khóc liên tục, đòi bế và rung lắc đi lại trong nhà.
Nếu em bé khóc, không nên sử dụng việc rung lắc để xoa dịu. Cách chính xác là nhẹ nhàng bế trẻ, nhẹ nhàng chạm vào lưng và tay chân, để trẻ cảm thấy an toàn và thư giãn. Đồng thời, cũng kiểm tra xem trẻ có bị quá lạnh hay quá nóng không, hãy sử dụng đồ chơi yêu thích của bé để chuyển hướng chú ý và làm dịu cơn khóc.
Cách lắc chính xác
Liên quan đến vấn đề rung lắc trẻ để giúp trẻ ngủ, một số bà mẹ cảm thấy rằng họ đã nhìn thấy người khác rung lắc trẻ từ bé đến lớn, và những vấn đề trên chưa xảy ra. Vì vậy, bạn có thể lắc và an ủi em bé của bạn?
Lời khuyên dành cho bạn là, lắc nhiều không tốt cho bé, nhưng lắc nhẹ thì không sao. Trong thực tế, trong phân tích cuối cùng, đó là một câu hỏi về biên độ và tần số.
Tuy nhiên, cha mẹ nên giữ cổ bé khi rung lắc.
Thứ hai, đừng để em bé của bạn ở trong nôi trong một thời gian dài, đừng rung lắc chiếc nôi với tần suất cao trong một thời gian dài.
Đọc bài cùng tác giả Vân Hồng tại đây.
*Theo HealthJD/KKnews