Theo RTVI - kênh truyền hình quốc tế độc lập bằng tiếng Nga, có trụ sở tại New York (Mỹ), một loạt các sự vụ gần đây đã đẩy Paris và Moscow - vốn đã mâu thuẫn về cuộc chiến ở Ukraine - càng thêm căng thẳng.
Bất chấp việc Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 25/6 bày tỏ mong muốn duy trì đối thoại với Tổng thống Nga Vladimir Putin, các động thái từ Pháp dường như đang cho thấy điều ngược lại.
Pháp bắt "đặc vụ Nga"
RTVI dẫn bài viết trên tờ Le Monde (Pháp) ngày 28/6 cho hay, cơ quan điều tra Pháp vừa công bố thông tin điều tra ban đầu về một hành động mà Paris cáo buộc là "nằm trong chiến dịch phá hoại quy mô lớn do Nga dàn dựng nhằm vào một số nước châu Âu". Trước đó, Paris thông báo họ đã bắt giữ một đối tượng được cho là "đặc vụ Nga".
Tờ Le Journal du Dimanche (JDD) trích dẫn các nguồn tin an ninh Pháp cho biết, các nhà điều tra cho rằng đây là gián điệp của Nga nhắm mục tiêu vào các thiết bị quân sự Pháp dành cho Ukraine. Bên cạnh đó, anh ta đang chuẩn bị tấn công một cửa hàng trong chuỗi cửa hàng đồ gia dụng Bricorama, nằm ở khu thương mại phía bắc thủ đô nước Pháp.
Sự việc ban đầu được ghi nhận vào chiều muộn 3/6, khi một người đàn ông 26 tuổi mang hai quốc tịch Nga-Ukraine được lực lượng cứu hỏa Pháp đưa đến bệnh viện sau khi bị bỏng ở phần thân trên, mặt và đầu.
Cảnh sát Pháp đã bắt giữ đối tượng mà họ gọi là "đặc vụ Nga". Ảnh: BBC
Anh ta khai rằng, tai nạn do một vụ nổ vô tình gây ra. Tuy nhiên, các chi tiết về vụ việc và hồ sơ đáng nghi của đối tượng đã khiến cảnh sát Pháp quyết định tiến hành bắt giữ ngay trong phòng bệnh.
Các nhà điều tra Pháp cho biết họ tìm thấy giấy tờ tùy thân giả, các dụng cụ và vật liệu dùng để chế tạo thiết bị nổ, điện thoại di động và dấu vết của amoni nitrat tại khách sạn mà người này đã ở (gần sây bay quốc tế Charles de Gaulle).
Theo tờ Le Parisien, người đàn ông này đến từ vùng đông Donbass, là người gốc Ukraine nhưng đã nhập quốc tịch Nga vài năm trước và có tư tưởng thân Nga. Anh ta đã chiến đấu trong hàng ngũ lực lượng ly khai thân Nga tại miền Đông Ukraine được 2 năm.
Các nhà điều tra Pháp đang tiếp tục tìm kiếm mối liên hệ giữa vụ việc với các "hoạt động phá hoại" khác được thực hiện ở châu Âu.
Cơ quan tình báo Pháp cáo buộc ông Sergei Kirienko - Phó Chánh Văn phòng thứ nhất phụ trách các vấn đề chính trị nội bộ của Nga "có thể đóng vai trò điều phối chiến dịch gây bất ổn cho các quốc gia thù địch với lợi ích của Nga, đặc biệt là ở Ukraine".
Cơ quan này cho biết, theo thuật ngữ của Nga, đây sẽ là một chiến lược được thiết lập dưới danh nghĩa "chỉ thị chống lại các quốc gia không thân thiện".
Đáng lưu ý, kết quả điều tra được Pháp công bố không lâu sau khi nhân viên an ninh Nga bất ngờ xộc vào một quán cafe ở Moscow hôm 8/6 và bắt giữ công dân Pháp mang tên Laurent Vinatier (48 tuổi) với cáo buộc vi phạm luật về "đặc vụ nước ngoài" trên lãnh thổ Nga và bị tình nghi thu thập dữ liệu kỹ thuật quân sự, cũng như thông tin về các hoạt động quân sự của Nga trong nhiều năm qua.
Phán quyết lịch sử nhằm vào đồng minh của ông Putin
Không chỉ nhằm trực diện vào Nga, theo RTVI, Pháp gần đây đang gia tăng động thái nhằm vào các đồng minh của Moscow. Paris "đang trả đũa Nga trên nhiều mặt trận".
Trong ngày 26/6, đã có 2 sự kiện đáng chú ý được ghi nhận. Đầu tiên, Pháp và Armenia đã ký kết một thỏa thuận tín dụng giữa hai nước nhằm cung cấp cho Armenia 75 triệu euro tín dụng theo chương trình hỗ trợ ngân sách.
Kết hợp với các thỏa thuận vũ khí ký kết cùng Yerevan thời gian qua, theo RTVI, có thể nói Pháp đã "cắm cờ ngay sân sau của Moscow". Hiện tại, trên danh nghĩa, Armenia vẫn là đồng minh của Nga trong Tổ chức Hiệp ước An ninh tập thể (CSTO).
Đại diện Armenia-Pháp ký thỏa thuận ngày 26/6. Ảnh: armradio.am
Ngoài Armenia, Pháp tiếp tục nhắm tới một đồng minh khác của ông Putin ở Trung Đông.
Hãng tin France24 (Pháp) đưa tin, tòa án phúc thẩm Paris ngày 26/6 đã ra "phán quyết lịch sử" về lệnh truy nã quốc tế đối với Tổng thống Syria Bashar al-Assad - đồng minh thân cận của Tổng thống Nga Vladimir Putin - sau các cáo buộc liên quan tới cuộc nội chiến ở Syria.
Lệnh truy nã này do các thẩm phán Pháp ban hành năm 2023 sau khi tiến hành cuộc điều tra về các vụ tấn công hóa học ở Douma và quận Đông Ghouta tháng 8/2013, khiến hơn 1.000 người thiệt mạng.
Tới tháng 5 vừa qua, các công tố viên chống khủng bố của Pháp đã yêu cầu tòa phúc thẩm Paris ra phán quyết dỡ bỏ lệnh truy nã ông Assad với lý do nhà lãnh đạo Syria "có quyền miễn trừ tuyệt đối" (miễn trừ hoàn toàn khỏi việc truy cứu trách nhiệm pháp lý) với tư cách là nguyên thủ quốc gia đương nhiệm.
Hãng tin Pháp cho biết, quyết định của tòa án phúc thẩm Paris được đánh giá là "quyết định lịch sử" khi "lần đầu tiên một tòa án quốc gia công nhận rằng, nguyên thủ quốc gia đương nhiệm không có toàn quyền miễn trừ cá nhân (đối với hành động của họ)".
Mặc dù có rất ít khả năng ông Assad phải đối diện với tòa án Pháp nhưng theo France24, lệnh truy nã quốc tế đối với một nhà lãnh đạo đang tại chức đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ về vị thế lãnh đạo của chính trị gia này vào thời điểm Nga, cũng như một số quốc gia khác đang hoan nghênh ông Assad quay trở lại con đường ngoại giao.
Tòa án Pháp đưa ra "phán quyết lịch sử" đối với Tổng thống Syria Assad. Ảnh: Politico
Cảnh báo của Nga
Ngay trong cuộc họp báo ngày 26/6, bình luận chung về một số động thái gần đây của Pháp, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết, điển hình trong chính sách của Pháp là "có mặt ở khắp mọi nơi và không chịu trách nhiệm".
"Họ có hàng triệu cơ hội để giải quyết xung đột, một trong số đó là các thỏa thuận Minsk. Nhưng sau đó, chúng tôi phát hiện ra rằng đó chỉ là một tấm bình phong. Những biểu hiện thực sự của họ ở nơi khác: hỗ trợ vô điều kiện cho chính quyền Kiev trên con đường chống Nga, và trên thực tế, Paris không quan tâm đến bất cứ thỏa thuận hỏa bình nào, như cựu Tổng thống Pháp Francois Hollande đã tuyên bố" - Bà Zakharova nói.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. Ảnh: TASS
Đề cập tới Armenia, bà Zakharova nhấn mạnh, Paris chỉ đang sử dụng Yerevan như một công cụ để đạt được các mục tiêu cơ hội của riêng mình và không hề hướng tới lợi ích của Yerevan.
Theo nhà ngoại giao Nga, các hành động của Pháp nói riêng và phương Tây nói chung "có thể coi là sự trả đũa cho những nỗ lực yêu chuộng hòa bình của Nga (khi đóng vai trò là người hòa giải ở Caucasus)".
Bà Zakharova không đề cập tới phán quyết của tòa án Pháp với ông Assad. Tuy nhiên, Nga trước đó đã bác bỏ mạnh mẽ lệnh truy nã của Pháp đối với ông Assad và tuyên bố đó là lệnh truy nã "bất hợp pháp".
Bình luận về vụ việc Pháp bắt giữ "đặc vụ Nga", nhà báo Pháp Natalya Marshalkovich cho rằng, Moscow đã dùng hành động thay lời nói. Việc Nga bắt giữ công dân Pháp Laurent Vinatier hôm 8/6 với những cáo buộc gián điệp chính là tín hiệu cảnh cáo của Moscow dành cho Paris rằng, "chớ nên nhúng tay vào việc của Nga".