Thông điệp mạnh mẽ gửi tới Mỹ: Đừng coi thường phòng không Iran?
Mỹ và Iran đang kể những câu chuyện mâu thuẫn. Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran (IRGC) nói rằng họ đã bắn hạ máy bay không người lái (UAV) RQ-4 Global Hawk trên không phận Iran trong khi Hoa Kỳ tuyên bố rằng UAV bị bắn hạ trên không phận quốc tế.
Ngoại trưởng Iran Javad Zarif đã đưa ra một bản đồ đường bay của UAV qua eo biển Hormuz như sau:
"Lúc 00:14 UAV của Mỹ đã cất cánh từ UAE trong chế độ "tàng hình" và vi phạm không phận Iran. Nó bị xác định mục tiêu lúc 04:05 tại tọa độ (25 ° 59'43 N 57 ° 02'25 E) gần Kouh-e Mobarak.
Chúng tôi đã thu được được các phần còn lại của UAV Mỹ trong lãnh hải của chúng tôi, nơi nó bị bắn hạ".
Bản đồ do phía Iran cung cấp cho thấy UAV RQ-4 bị bắn hạ khi đang xâm phạm không phận Iran (đường đỏ).
Về mặt kỹ thuật, máy bay không người lái của Mỹ mà Iran bắn hạ là máy bay Giám sát Hàng hải Vùng rộng (BAM-D) của Hải quân Hoa Kỳ. Đây là phiên bản Hải quân của RQ-4A Global Hawk.
Không giống như các máy bay không người lái tấn công MQ-1 Predator và MQ-9 Reaper được sử dụng để thực hiện các cuộc không kích, máy bay không người lái Global Hawk không được trang bị vũ khí, nó chỉ được sử dụng để thu thập thông tin.
Để an toàn, RQ-4A Global Hawk bay ở độ cao lên tới 18.3 km, cao gần gấp đôi so với một chiếc máy bay thương mại. Ở độ cao đó, máy bay không người lái của Mỹ có thể quan sát được độ cong của Trái đất.
“Máy bay không người lái này thường ở độ cao "an toàn nhất đối với nó”, Amy Zegart, một thành viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Quốc tế của Đại học Stanford bình luận.
"Nó bay ở cao độ rất lớn, vì vậy việc Iran có thể bắn hạ nó cho thấy họ có tiềm năng quân sự quan trọng. Theo một số cách, bắn hạ máy bay là một cảnh báo cho Hoa Kỳ rằng Iran có khả năng (quân sự) lớn hơn họ nghĩ".
Douglas Barrie, một thành viên cao cấp về hàng không vũ trụ quân sự tại Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế nói rằng RQ-4 được gửi đi để "nhìn vào bên trong" quốc gia đối địch.
"Một loạt các cảm biến trên máy bay sẽ cho phép bạn nhìn thấy đối phương, chắc chắn là các khu vực quan trọng của Iran, trong khi nó vẫn ở trong không phận quốc tế".
"Mặc dù không có gì lạ khi các máy bay không người lái phải đối mặt với các hiểm nguy, nhưng các cuộc tấn công vào UAV cỡ lớn và tinh vi như RQ-4 rất hiếm", Barrie nói.
Những chiếc máy bay như vậy bay ở độ cao lớn và khó bị tấn công bằng tên lửa tầm ngắn. Tuy nhiên người Mỹ phải nhớ rằng Iran đã bắt sống được một máy bay không người lái nhỏ hơn và có khả năng tàng hình là RQ-170 Sentinel vào năm 2011.
Amy Zegart cảnh báo rằng tình hình sẽ nghiêm trọng nếu một máy bay với phi công Mỹ bị bắn hạ. Tuy nhiên đây là một cảnh báo rằng Iran có khả năng mà Mỹ có thể không lường trước được, nhưng chắc chắn sẽ ít gây hấn hơn việc gây nguy hiểm đến tính mạng con người.
MQ-4C Triton là phiên bản Hải quân của RQ-4A Global Hawk.
RQ-170 Sentinel "mất tích" sau sự cố năm 2011
Máy bay không người lái RQ-170 tới chiến trường Afghanistan và được chụp ảnh nhiều lần từ năm 2007 bởi các nhà báo tại Sân bay Kandahar của NATO ở miền nam nước này.
Vào năm 2010, máy bay không người lái trinh sát tàng hình đã ở Al Dhafra , căn cứ không quân mà Hoa Kỳ thuê của UAE cho các chuyến bay trinh sát Iran.
Khi lực lượng đặc biệt Hải quân SEAL đột kích khu nhà ở Pakistan của Bin Laden vào tháng 5/2011, một chiếc RQ-170 vẫn đang giám sát ở bên trên.
RQ-170 Sentinel được cho là hỗ trợ đắc lực cho lực lượng đặc biệt Hải quân SEAL tiêu diệt Bin Laden.
Vào tháng 12/2011, một trong những máy bay không người lái RQ-170 Sentinel đã bị rơi ở biên giới Afghanistan-Iran, trong khi đang thực hiện nhiệm vụ giám sát các mục tiêu của Iran bao gồm cả chương trình hạt nhân của nước này.
Chiếc UAV đã bị Iran tịch thu và đưa ra trưng bày cho mục đích tuyên truyền. Tehran sau đó tuyên bố họ có thể sao chép công nghệ của máy bay không người lái RQ-170 Sentinel.
Hoạt động của RQ-170 đã trở nên yên ắng kể từ vụ tai nạn. Không có thêm hình ảnh từ báo chí và Không quân Mỹ đã không cung cấp thêm thông tin về việc triển khai của máy bay không người lái này tại bất kỳ nơi đâu trên thế giới.
Theo các phóng viên của Tuần báo Hàng không Amy Butler và Bill Sweetman , Không quân Mỹ đang thử nghiệm một máy bay không người lái RQ-180 lớn hơn, có khả năng tàng hình tốt hơn do Northrop Grumman sản xuất để thay thế RQ-170.
Một bản thiết kế của RQ-180.
Sau RQ-170 Sentinel và RQ-4 Global Hawk sẽ là thời của "Ngôi sao đen"?
Lầu Năm Góc ngay trước "sự cố" RQ-4 Global Hawk bị Iran bắn hạ đã có một giải pháp cho việc dễ bị tổn thương của UAV.
UAV mới có thể tránh được radar của kẻ địch, xuyên thủng hệ thống phòng không và sống sót trước các hệ thống phòng không hiện đại nhất. RQ-180 sẽ là ví dụ đầu tiên trong dòng máy bay không người lái công nghệ cao mới và có thể thay đổi tư duy về chiến tranh trên không.
Tuần báo hàng không ở Washington, DC đã xác nhận điều mà các phóng viên hàng đầu và các nhà quan sát khác nghi ngờ từ lâu.
Không quân Mỹ đã thử nghiệm và đang chuẩn bị mua số lượng lớn một máy bay trinh sát tầm xa, để tăng khả năng do thám của Mỹ ngay cả khi đối đầu với đối thủ được vũ trang mạnh nhất.
Bill Sweetman-một trong những phóng viên hàng không vũ trụ hàng đầu thế giới và đồng nghiệp kỳ cựu Amy Butler xác định rằng Northrop Grumman đang chế tạo RQ-180.
Một nguyên mẫu của RQ-180 "Dark Star" (Ngôi sao đen).
Theo Sweetman và Butler, UAV có khả năng tàng hình trước radar có kích thước khoảng 40 mét này được thiết kế theo kiểu "cánh diều", một hình mẫu mà các nhà thiết kế Northrop ưa thích và được điều phối bởi Cơ quan Tình báo Không quân và Tình báo Trung ương.
RQ-180 đã bắt đầu được phát triển từ năm 2004 và khi được đưa vào sản xuất hứa hẹn có thể thay thế cho cả RQ-170 Sentinel và RQ-4 Global Hawk.
Nguyên mẫu đầu tiên của máy bay không người lái tàng hình được biết đến với cái tên "Dark Star" được biết đến bằng một loạt sự cố kỹ thuật và bị rơi.
Mặc dù vậy, đến năm 2002, máy bay không người lái trinh sát tàng hình RQ-180 đã sẵn sàng chiến đấu. Nó được hứa hẹn mở rộng đáng kể tầm hoạt động của không quân Mỹ trên toàn cầu, đặt nền tảng cho chiến tranh robot trong tương lai.
Được giao nhiệm vụ gián điệp Iraq từ năm 2002, UAV mới chưa bao giờ được chính thức thừa nhận, nhưng nó đã bị phát hiện.
Các phi công của máy bay do thám U-2 căn cứ tại UAE do thám Iraq đã phàn nàn về việc gần như va chạm với các máy bay không người lái không xác định bay dọc theo những hành trình tương tự với những chiếc U-2.
Phóng sự của CNN về chương trình RQ-180 của Northrop Grumman.