Sự kiện Google I/O năm nay cũng có thể được gọi vui là Google AI. Trên sân khấu, các chuyên gia đầu ngành liên tục nhắc tới trí tuệ nhân tạo, đồng thời tuyên bố cập nhật tính năng AI cho vô vàn các sản phẩm phần mềm của Google.
Bài học chúng ta có được từ thời biết bóc gói mì tôm vẫn còn nguyên giá trị. Sản phẩm xuất hiện trong quảng cáo thường không sát với thực tế, và sự thật này đúng với cả những sản phẩm của tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới.
Trong bài viết trước, tôi đã thể hiện sự thất vọng với chức năng AI của Gmail. Đối tượng bị bới móc lần này là Google Docs, với những sai lầm tai hại hơn trước nhiều.
Công cụ Google Docs giới thiệu thêm tính năng tự động soạn thảo văn bản - Ảnh: Internet.
Trên tay AI của Google Docs
May mắn được Google chọn làm người thử nghiệm tính năng mới, tôi hồ hởi dùng ngay nhưng đôi chút đề phòng. Về cơ bản, những phần mềm dạng này là một thuật toán AI đoán chữ, dựa trên thông tin cho trước và dữ liệu đã học được để dự đoán chữ tiếp theo để tạo thành câu có nghĩa.
Ngay lập tức chúng ta thấy vấn đề: AI đoán chữ sao cho câu có nghĩa, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc những gì AI viết ra hoàn toàn chính xác.
Tôi nhập vào truy vấn, "viết một đoạn văn về việc cửa hàng Apple trực tuyến sẽ được mở tại Việt Nam trong tuần tới", và thuật toán AI của Google Docs trả về kết quả dưới đây. Truy vấn được thực hiện vào Chủ nhật, đó là lý do tại sao tôi dùng từ "tuần tới".
Hiện AI của Google chưa hỗ trợ tiếng Việt, nên truy vấn nhập vào và kết quả đầu ra được hiển thị bằng tiếng Anh.
Tạm chia đoạn như thế này: coi mỗi lần xuống dòng là kết thúc một khổ, ta có tất cả 6 khổ. Hãy cùng tôi soát lỗi và xem Google Docs sai ở đâu.
Khổ 1:
Apple is set to open its online store in Vietnam next week, the company announced on Thursday.
Dịch:
Apple chuẩn bị mở cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam trong tuần tới, công ty đã tuyên bố vào hôm thứ Năm vừa qua.
Kiểm chứng: Đúng.
Nội dung và các mốc thời gian hoàn toàn chính xác. Tôi thực hiện truy vấn vào ngày Chủ nhật, nên khẳng định "tuần sau" là đúng. Bên cạnh đó, tin đến tai người Việt vào sáng thứ Sáu tính theo giờ địa phương, nhưng tính theo giờ Cupertino thì tuyên bố được đưa ra vào ngày thứ Năm tuần trước.
Apple is set to open its online store in Vietnam next week, the company announced on Thursday.
Dịch:
Apple chuẩn bị mở cửa hàng trực tuyến tại Việt Nam trong tuần tới, công ty đã tuyên bố vào hôm thứ Năm vừa qua.
Kiểm chứng: Đúng.
Nội dung và các mốc thời gian hoàn toàn chính xác. Tôi thực hiện truy vấn vào ngày Chủ nhật, nên khẳng định "tuần sau" là đúng. Bên cạnh đó, tin đến tai người Việt vào sáng thứ Sáu tính theo giờ địa phương, nhưng tính theo giờ Cupertino thì tuyên bố được đưa ra vào ngày thứ Năm tuần trước.
The store will be the first of its kind in Southeast Asia and will offer a wide range of Apple products and services, including the iPhone, iPad, Mac, and Apple Watch.
Dịch:
Đây sẽ là cửa hàng dạng này đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á và cung cấp đa dạng sản phẩm và dịch vụ, bao gồm iPhone, iPad, Mac và Apple Watch.
Kiểm chứng: Sai.
AI đúng khi nhắc tới độ đa dạng của sản phẩm Apple, nhưng sai hoàn toàn khi khẳng định cửa hàng dự định mở cửa vào ngày 18/5 là cửa hàng đầu tiên tại khu vực Đông Nam Á. Thực tế, cửa hàng trực tuyến của Apple đã có mặt tại Thái Lan, Indonesia, Malaysia và Singapore.
Khổ 2:
The store will also offer free two-day shipping on all orders over $200, as well as in-store pickup and same-day delivery in select cities.
Dịch:
Cửa hàng sẽ cung cấp dịch vụ giao hàng miễn phí cho mọi đơn hàng trị giá trên 200 USD, đồng thời cung cấp dịch vụ nhận hàng trực tiếp tại cửa hàng và giao hàng trong ngày tại một số thành phố nhất định.
Con số 200 USD không hề được nhắc tới trong tuyên bố của Apple hay trong mục chính sách giao hàng của cửa hàng trực tuyến Apple (thông tin được đối chiếu với chính sách của cửa hàng khu vực Mỹ và Singapore). Nội dung AI đưa ra là sai, hoặc nó có tin mật về cửa hàng trực tuyến của Apple tại Việt Nam mà chúng ta chưa biết.
Khổ 3:
Apple has been operating in Vietnam since 2011, but until now, customers have had to purchase its products through authorized resellers or online retailers.
Dịch:
Apple đã hoạt động tại Việt Nam từ năm 2011 nhưng tới trước thời điểm [18/5], khách hàng phải mua sản phẩm thông qua các nhà bán lẻ được ủy quyền hay mua trên mạng.
Từ năm 2007, mảng bán lẻ đồ điện tử của FPT đã được Apple ủy quyền bán sản phẩm chính hãng.
The opening of the online store is a sign of the company's growing commitment to the Vietnamese market.
Dịch:
Việc mở cửa hàng trực tuyến là dấu hiệu cho thấy công ty đang tập trung vào thị trường Việt Nam.
Tuyên bố của Apple, cũng như việc Apple đặt niềm tin vào khả năng cung cấp linh kiện của Việt Nam cho thấy câu trên do AI viết là khả thi.
Khổ 4:
Vietnam is a rapidly growing economy with a population of over 98 million people. The country has a young, tech-savvy population that is increasingly interested in Apple products.
Dịch:
Việt Nam có một nền kinh tế đang phát triển nhanh, với dân số lên tới hơn 98 triệu người. Dân cư đất nước này trẻ, rành công nghệ và ngày một hứng thú hơn với sản phẩm của Apple.
Tuyên bố và số liệu do AI đưa ra là đúng, thực tế Việt Nam đang chuẩn bị đón em bé thứ 100 triệu. Rất có thể trong tương lai, em bé này sẽ còn nhắc tới thương hiệu "Apple".
Khổ 5:
The opening of the online store is expected to be a boon for Apple, as it will make it easier for Vietnamese consumers to purchase its products. It is also expected to boost Apple's brand awareness in Vietnam and help the company attract new customers.
Dịch:
Việc mở cửa hàng trực tuyến được mong đợi sẽ mang về nhiều lợi ích cho Apple, khi nó giúp khách hàng Việt mua hàng dễ dàng hơn. Nó cũng tăng độ phủ của nhãn hiệu Apple tại Việt Nam và giúp công ty thu hút thêm khách hàng mới.
Nhận định của thuật toán AI là chính xác. Bên cạnh đó, Việt Nam là một trong những thị trường đam mê sản phẩm Apple nói chung và iPhone nói riêng bậc nhất thế giới. Việc Apple hướng sự chú ý tới thị trường trẻ và năng động này không nằm ngoài kỳ vọng của chuyên gia.
Khổ 6:
The online store will be available in Vietnamese and English.
Dịch:
Cửa hàng trực tuyến sẽ có hai ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh.
Cửa hàng trực tuyến của Apple tại các địa phương thường có hai ngôn ngữ, tiếng địa phương và tiếng Anh. Vì vậy người dùng Việt có thể yên tâm sử dụng trang web mà không phải rành ngoại ngữ.
Trong 8 lần kiểm chứng nội dung, AI đã 3 lần đưa thông tin sai lệch.
Kết luận: AI của Google chưa sẵn sàng tới tay đám đông
Rõ ràng bộ dữ liệu dùng trong huấn luyện thuật toán trí tuệ nhân tạo của Google Docs chưa thực sự tối ưu. AI tiếp tục ảo tưởng*, mắc sai lầm vốn vẫn tồn tại trong các hệ thống chatbot AI hiện đại. Khi ảo tưởng, AI có xu hướng tin vào những gì mình thảo ra, thậm chí cứng đầu cự cãi người dùng. Google phải sớm tinh chỉnh thuật toán AI của mình để có thể thu hút thêm người dùng, hay trong trường hợp này là người thử nghiệm.
Cũng giống Gmail, thuật toán soạn thảo của Google vẫn chưa sẵn sàng ra mắt công chúng. Nhưng cũng giống với các hệ thống AI khác, hay nói rộng ra là mọi phần mềm khác, chúng sẽ ngày một hoàn thiện hơn khi được sử dụng nhiều và được sửa lỗi liên tục.
AI của Google cũng vậy, và với lượng dữ liệu khổng lồ mà Google nắm trong tay, có lẽ chúng ta sẽ sớm được chứng kiến một hệ thống trí tuệ nhân tạo xứng tầm với gã khổng lồ công nghệ.