Rau dấp cá còn gọi là diếp cá, rau dấp. Cây tươi vò nhẹ có mùi tanh như cá. Dùng tươi hoặc dùng khô. Người ta thu hoạch dấp cá vào mùa hè, rửa sạch rồi phơi hay sấy khô dùng dần.
Theo Đông y, dấp cá vị cay, chua, mùi tanh, tính mát, hơi độc, tán khí, tán ứ lợi về kinh phế. Công dụng: thanh nhiệt, giải độc, tiêu sưng, tiêu viêm, lợi tiểu, thông hạch. Có công dụng với các bệnh về phổi, nôn ra mủ, đờm nóng, ho suyễn, trị mụn nhọt.
Theo các nghiên cứu hiện đại, rau dấp cá hàm chứa tinh dầu bay hơi có tác dụng ức chế rõ rệt đối với virut cảm cúm truyền nhiễm, giảm đau, cầm máu, ức chế huyết tương không xuất ra ngoài, thúc đẩy các tổ chức tế bào chóng tái sinh...
Rau dấp cá.
Sau đây là một số phương thuốc chữa bệnh có dùng dấp cá:
Thang dấp cá trị ho: rau dấp cá 60g, dạ dày lợn 1 cái. Bỏ dấp cá vào trong dạ dày lợn, hầm mềm, ăn cái, uống nước. Ngày 1 thang, uống liền 3 thang. Dùng cho người bị ho, lao phổi, đổ mồ hôi trộm.
Thang dấp cá chữa sốt: rau dấp cá 60g, đậu xanh 100g. Dấp cá, đậu xanh, thêm nước vừa đủ. Đun chín, uống nước, có thể thêm đường phèn cho dễ uống. Dùng cho người bị nhiệt độc vào phổi, sốt, miệng khô khát nước, buồn bực trong lòng không yên.
Thang dấp cá lợi tiểu: rau dấp cá 60g, rau má 40g, rau mã đề 40g, rửa sạch, cho vào máy xay sinh tố hoặc giã nát, thêm nước, lọc lấy nước bỏ bã, chia uống trong ngày. Thực hiện trong 7-10 ngày. Có công dụng lợi tiểu, trị đái buốt.
Thuốc bột dấp cá: rau dấp cá 2kg, bạch cập 1kg, tất cả sấy khô tán bột mịn, ngày uống 3 lần, mỗi lần 4g. Dùng khi bị xuất huyết do bệnh trĩ.
Dấp cá trị sốt xuất huyết : rau dấp cá, rau ngót, cỏ mực mỗi thứ 100g, sắc lấy nước đặc uống trong ngày.
Thang dấp cá điều kinh: rau dấp cá, ngải cứu mỗi vị 40g, giã nhỏ hoặc cho vào máy xay sinh tố, thêm nước, lọc bằng nước sôi để nguội lấy một bát nước thuốc, chia làm 2 lần uống trong ngày, uống trước kỳ kinh 10 ngày. Uống liền 5 ngày.
Dấp cá trị tắc tia sữa: rau dấp cá 40g, táo đỏ 10g, sắc với 600ml nước còn lại 200ml, chia 3 phần uống trong ngày. Uống từ 3 - 5 ngày.
Thuốc dùng ngoài: rau dấp cá 60g, lá mã đề 30g, lá chanh non 30g. Ba thứ giã nhỏ đắp tại chỗ vú sưng đau.
Thang dấp cá trị tiêu chảy: rau dấp cá khô 20g, sơn dược sao 8g, bạch truật 6g, phục linh 8g. Sắc uống trong ngày.
Kiêng kỵ: Không dùng cho người mắc chứng hư hàn, không dùng lâu ngày vì làm tổn thương dương khí, tiêu hao tinh tủy.