Nhiều nhà ngoại giao, quan chức cấp cao trong khu vực và các nhà phân tích đều cho rằng, những bước tiến đáng kể trong việc giải quyết tranh chấp ở biển Đông sẽ không thể có được tại Hội nghị Thượng đỉnh Đông Á sắp tới diễn ra ở Brunei và căng thẳng giữa Trung Quốc với các quốc gia trong khu vực vẫn sẽ tiếp tục kéo dài.
Lí do là bởi Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ không có mặt tại Hội nghị này do đang phải "đau đầu" giải quyết vấn đề chính phủ Mỹ bị đóng cửa. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ thay mặt ông Obama tới đây.
Reuters dẫn lời ông Carl Thayer, chuyên gia về biển Đông tại Viện Quốc phòng Úc cho rằng: "Nhìn chung, rất khó để có thể thấy cách Mỹ lên tiếng về những lo ngại này một cách mạnh mẽ mà không có Tổng thống".
Tổng thống Obama đang "đau đầu" giải quyết bế tắc trong ngân sách chính phủ.
Washington đã kêu gọi các bên trong tranh chấp biển Đông kiềm chế, không sử dụng vũ lực và kết thúc tranh chấp thông qua đàm phán, không làm cản trở tuyến đường biển quan trọng, chiếm tới một nửa hoạt động vận chuyển của cả thế giới này.
Trong khi đó, Trung Quốc nhiều lần yêu cầu Mỹ trung lập trong vấn đề ở biển Đông. Mới đây, Thứ tưởng Ngoại giao Trung Quốc Liu Zhenmin tuyên bố: "Sự tham gia của các quốc gia không nằm trong khu vực sẽ chỉ làm phức tạp thêm vấn đề và không có lợi cho việc cải thiện lòng tin lẫn nhau trong khu vực".
