Khu cảng mới của Trung Quốc tại thành phố Colombo của Sri Lanka nằm ngay giữa tuyến đường biển trù phú đông tây với cơ sở hạ tầng vật chất ngang bằng cầu cảng tại Singapore và Dubai.
Công ty Colombo International Container Terminal với 85% số vốn đầu tư thuộc Tập đoàn nhà nước Merchant Holdings International của Trung Quốc, được thành lập với mục tiêu ban đầu là biến Sri Lanka trở thành một trung tâm thương mại đường biển trong khu vực, thì nay nó còn có trách nhiệm quản lý hoạt động của các siêu tàu chở hàng.
Không chỉ đầu tư vào thành phố Colombo, các công ty Trung Quốc còn triển khai xây dựng một cảng nước sâu trị giá 450 triệu USD tại thành phố Hambantota của Sri Lanka và đã đi vào hoạt động hồi tháng 6/2012.
Theo cựu Tổng thư ký Hội đồng Vận tải đường thủy châu Á đặt trụ sở tại Singapore - Rohan Masakorala, khu cảng mới tại thành phố Colombo sẽ giúp Trung Quốc gia tăng tầm ảnh hưởng kinh tế trên tuyến đường thủy Nam Á đồng thời đặt nền tảng vững chắc trên tuyến đường biển chiến lược này.
"Đầu tư vào công ty Terminal là một chiến lược kinh doanh khôn ngoan với khả năng sinh lời hiệu quả. Ngoài ra, Trung Quốc còn đảm bảo độ an toàn và ổn định nguồn cung ứng vật liệu. Đối với nhiệm vụ duy trì tăng trưởng kinh tế nội địa, Trung Quốc cần đầu tư ra nước ngoài và đảm bảo an ninh cho các tuyến đường cung cấp hàng hóa. Do đó, Colombo trở thành khoản đầu tư thương mại chiến lược của Bắc Kinh", chuyên gia Masakorala nói.
Ông Masakorala nhận định 1/2 hoạt động thương mại biển quốc tế đều lưu thông qua tuyến đường biển đông tây và việc khu cảng mới tại Colombo nằm chính giữa tuyến đường này đã giúp Trung Quốc chiếm vị trí trung tâm.
Việc Trung Quốc đẩy mạnh đầu tư tại Sri Lanka đang khiến Ấn Độ không khỏi quan ngại về tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh với quốc gia láng giềng.
Tuy nhiên, chủ tịch Priyath Bandu Wickrama thuộc Cơ quan cảng biển Sri Lanka khẳng định Ấn Độ không cần phải lo lắng trước việc khu cảng mới Colombo đi vào hoạt động. "Chúng tôi không cho phép đặt bất cứ căn cứ quân sự nào tại khu cảng này và cũng không để khu cảng hoạt động vì bất cứ mục đích quân sự nào", ông Wickrama nói.
Ngoài ra, ông Wickrama cho rằng các tàu hàng của Ấn Độ đang được hưởng lợi lớn và có thể lưu trú tới 4 ngày khi đi qua tuyến đường biển của Sri Lanka so với việc sử dụng các khu cảng tại Singapore hoặc Dubai.
"Trước đây, các thủy thủ Ấn Độ phải đi dọc khu bờ biển phía đông để vận chuyển hàng hóa tới Singapore nếu muốn chuyển hàng sang những con tàu hạng nặng tiếp tục hành trình sang phía tây. Song hiện nay, các thế hệ siêu tàu chở hàng đã có thể hoạt động tại cảng Colombo và tiếp nhận hàng hóa của Ấn Độ. Đây là bước đổi mới vừa tiết kiệm thời gian và tiền bạc", ông Wickrama chia sẻ.
Giáo sư Tsz Leung Yip – Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Hàng hải quốc tế thuộc Đại học Bách khoa Hồng Kông nhận định Trung Quốc đang biến Sri Lanka trở thành bến đỗ quan trọng của lực lượng tàu chở hàng quốc tế và tránh nguy cơ phải đối đầu với nhóm hải tặc Somali tại vịnh Aden.
