Đây là cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo Mỹ và Cuba diễn ra trên đất Mỹ sau 50 năm. Trước đó, hồi tháng 4 năm nay, hai bên đã có cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ ở Panama.
Ngay sau cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Cuba Castro, Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez đã có buổi trả lời phỏng vấn báo giới về nội dung cuộc gặp. Theo ông Rodriguez cuộc gặp diễn ra trong bầu không khí tôn trọng và mang tính xây dựng.
Cả hai nhà lãnh đạo đã nhất trí chương trình làm việc chung mà hai bên sẽ thảo luận trong thời gian tới nhằm hướng tới tiến trình bình thường hóa hoàn toàn quan hệ song phương.
Ngoại trưởng Rodriguez cũng cho biết tại cuộc gặp, Chủ tịch Castro đã nhấn mạnh rằng để hai nước có thể bình thường hóa quan hệ, Mỹ cần phải dỡ bỏ các lệnh cấm vận thương mại đối với Cuba cũng như trao trả lại quyền kiểm soát căn cứ Hải quân Guantanamo cho nước này.
Ông Rodriguez tái khẳng định quan điểm rằng Cuba phải được bồi thường vì những thiệt hại do lệnh cấm vận kéo dài nhiều thập niên của Mỹ gây ra: “Chủ tịch Cuba Castro đã tái khẳng định rằng: Cuba và Mỹ có thể có một mối quan hệ bình thường.
Lệnh phong tỏa và cấm vận vốn gây nhiều thiệt hại và khó khăn đối với người dân Cuba và ảnh hưởng tới lợi ích của người Mỹ nên được dỡ bỏ.
Cùng với đó, khu vực lãnh thổ, nơi đặt căn cứ hải quân Mỹ tại Guantanamo cần được trao trả lại cho Cuba. Tốc độ của tiến trình hướng đến việc bình thường hóa quan hệ giữa Mỹ và Cuba phụ thuộc vào việc dỡ bỏ lệnh này”.
Về phía Mỹ, theo thông báo của Nhà Trắng, hai nhà lãnh đạo Mỹ và Cuba đã bắt tay trước khi bước vào cuộc đối thoại kín song phương. Tham dự cuộc họp còn có Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, Phó cố vấn an ninh quốc gia Ben Rhodes và Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Samantha Power.
Tại cuộc gặp, Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Castro đã thảo luận các bước tiến trong quan hệ giữa hai nước cũng như các bước đi mà chính phủ hai nước đang tiến hành nhằm tăng cường hợp tác song phương.
Tổng thống Mỹ đã nêu bật những thay đổi trong chính sách của Mỹ nhằm cho phép nhiều người Mỹ có thể du lịch và làm kinh doanh với Cuba, qua đó góp phần cải thiện cuộc sống của người dân Cuba.
Ông Obama cũng hoan nghênh những tiến bộ đạt được trong việc thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Mỹ và Cuba, đồng thời nhấn mạnh những nỗ lực cải cách của Cuba sẽ có ảnh hưởng rất lớn tới quyết định của Quốc hội Mỹ nhằm dỡ bỏ lệnh cấm vận thương mại đối với quốc đảo này.
Trước đó một ngày, Chủ tịch Castro và Tổng thống Obama cũng đã có bài phát biểu trước Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc, đề cập quan hệ song phương và những rào cản hiện tại giữa hai nước.
Sau tuyên bố lịch sử tái thiết lập quan hệ ngoại giao mà Tổng thống Mỹ Obama và Chủ tịch Cuba Castro cùng đưa ra hồi tháng 12/2014, hai nước đã nhanh chóng triển khai hàng loạt bước đi nhằm đẩy nhanh quá trình này.
Tính đến nay, Mỹ và Cuba đã tiến hành 4 vòng đàm phán lần lượt tại thủ đô của hai nước với những tiến triển trong nhiều vấn đề quan trọng. Vào tháng 7 vừa qua, Mỹ và Cuba chính thức mở đại sứ quán tại mỗi nước.
Mỹ cũng dần dỡ bỏ các rào cản trong quan hệ thương mại hai nước như nới lỏng các hạn chế về đi lại và thương mại, giúp mở ra những lĩnh vực hợp tác song phương mới./.
