Lò bánh mì rửa tiền, tẩu tán bột mì qua Ukraine
Chính quyền Crimea đã tiến hành quốc hữu hóa công ty bánh mì-mứt Krymkhleb, với lý do chủ công ty “rửa tiền” và tài trợ cho chính phủ Ukraine đánh quân ly khai ở miền đông Ukraine, theo giới truyền thông Nga cho biết.
Công ty Simferopol cung cấp hương liệu cho Krymkhleb cũng được chính quyền quốc hữu hóa, thể theo yêu cầu của cán bộ nhân viên công ty này.
Thủ tướng Sergey Aksyonov của Crimea nói: “Nhân viên công ty tự kiểm soát công ty, chúng tôi chỉ giúp họ chút ít. Hiện chỉ còn vài đại diện dân quân ở đó, nhưng không cần thiết phải bảo vệ công ty này một cách đặc biệt nữa”.
Ông cảnh cáo các chủ cũ của Krymkhleb phải hiện diện ở Crimea, và họ có thể bị đưa ra tòa để chịu xét xử theo luật pháp liên bang Nga. Những người chủ công ty được giấu tên, thuộc tập đoàn Lauffer (đăng ký ở Hà Lan).
Ngày 30.10, ông Aksyonov đã nói Crimea đang xem xét khả năng quốc hữu hóa công ty này.
Krymkhleb là lò bánh mì lớn nhất Crimea, nắm 36 % thị trường món này. Họ sản xuất 127 tấn bánh/ngày, mỗi tháng đạt doanh số hơn 100 triệu rúp (2,2 triệu USD)
Công ty này bị chính quyền cáo buộc nắm độc quyền nắm chìa khóa bảo đảm an ninh lương thực cho Crimea.
Cán bộ chính quyền cáo buộc chủ Krymkhleb lãng phí nguồn bột dự trữ và sản lượng, bằng cách phớt lờ khâu sửa chữa các lò sản xuất, trong khi lại chở bột qua những kho dự trữ lương thực chiến lược của Ukraine, theo hãng tin Interfax.
Theo hãng thông tấn TASS, các nhà điều tra chống tham nhũng gần đây cáo buộc chủ Krymkhleb tài trợ cho chính quyền Ukraine mở chiến dịch quân sự chống quân ly khai ở vùng Donbass bất ổn thuộc miền đông Ukraine.
Lãnh đạo Dmitry Prostakov của Ủy ban bài trừ tham nhũng Crimea nói ngày 6.11, rằng Krymkhleb có thể tài trợ cho “hoạt động khủng bố” ở đông nam Ukraine của chính quyền Ukraine.
Ông cho các nhà báo xem những tài liệu gián tiếp xác nhận vốn của Krymkhleb đã được tuồn qua Ukraine, và Ủy ban có thông tin rằng 75 triệu rúp (1,6 triệu USD) dùng để mua hương liệu đã được chuyển đến một trung tâm hối đoái, đổi ra tiền đô-la Mỹ tiền mặt và chuyển đến Kiev.
Bộ trưởng Nông nghiệp Crimea là Vitaly Polishchuk ngày 10.11nói:
Krymkhleb gây ra căng thẳng xã hội và đe dọa an ninh lương thực toàn khu vực. TASS dẫn lời ông, rằng công ty này chỉ còn đủ bột và hương liệu cho khoảng 10-12 ngày hoạt động.
Trước đó có tin cơ quan giám sát tài chính Crimea phát hiện Krymkhleb “lỗ nặng” 285,2 triệu rúp (6,1 triệu USD) vì các “biện pháp quản lý không hiệu quả”.
Hiện viện kiểm sát Crimea đang kiểm tra hoạt động tài chính-kinh tế của Krymkhleb.
Người phát ngôn cục thanh tra thuế ở Simferopol cho biết: cơ quan đã kiểm tra các hoạt động của công ty này, phát hiện nhiều vi phạm, gồm chi không chứng từ, không áp thuế thu nhập cá nhân đối với cán bộ công nhân viên.
Hồi tháng 5, chính quyền Crimea ban hành những hạn chế về xuất khẩu lương thực, nhằm đề phòng thiếu hụt khi các doanh nhân Nga ồ ạt mua hàng hóa địa phương và chở về Nga. Lúc đó, hàng lương thực ở Crimea tương đối nghèo có giá rẻ hơn mặt hàng này tại Nga.
Người Moscow trước bức tường vẽ bản đồ Crimea
Không vay tiền ngân hàng Nga, bỗng nợ 300 triệu USD ?
Cùng ngày 12.11, chính quyền kê biên một khu nghỉ dưỡng của công ty cổ phần nọ của Serhiy Taruta, một đại gia từng thay làm lãnh đạo vùng Donetsk (đông Ukraine) suốt nhiều tháng đầu năm.
Lý do kê biên: ban quản lý chặn đường trái phép đến một bãi đậu xe gần đó.
Mục tiêu kế tiếp là công ty đóng tàu dân dụng Zaliv (lớn nhất Crimea). Hồi cuối tháng 8, một nhóm “dân quân tự vệ” Crimea xông vào trụ sở công ty này ở cảng Kerch, đòi trao quyền quản lý cho một công ty ở Moscow.
Zaliv tuyên bố trên trang web, rằng các đại diện hợp pháp của công ty không được phép hoạt động. Không có lý do chính thức cho việc kê biên, nhưng chính quyền Nga nói họ muốn cải tổ công nghiệp đóng tàu Crimea.
“ Tất cả các công ty ở bán đảo hoạt động không hiệu quả, sắp bị phá sản, bị chủ bỏ mặc, sẽ được quốc hữu hóa”, tho nghị sĩ Sergei Tsekov đại diện Crimea ở quốc hội liên bang Nga, nói với hãng tin 15 phút (tiếng Nga) ngày 13.11.
Crimea cũng dọa kê biên các công ty khai đang mắc nợ các ngân hàng Nga. Thủ tướng Aksyonov nói công ty Activ Solar (Áo, phát triển và điều hành các trạm điện mặt trời ở Crimea) nợ các ngân hàng Nga tổng cộng 300 triệu USD.
Công ty này phản ứng, rằng không hề vay tiền của các ngân hàng Nga.
Hội đồng lập pháp Crimea hôm 12.11 cũng sửa luật kê biên bất động sản tư nhân (được thông qua hồi tháng 8) để cho phép chính quyền quốc hữu hóa số tài sản “có giá trị đặc biệt về mặt xã hội, văn hóa và lịch sử”.
Việc sửa luật này có thể mở đường cho việc quốc hữu hóa những tài sản công nghiệp quan trọng khác.
Hiện ngân sách Crimea lệ thuộc mạnh (75 %) vào nguồn trợ cấp của Liên bang Nga. Quốc hội Crimea hôm 12.11 thông qua dự thảo ngân sách 2015, vốn buộc các công ty nhà nước phải đóng góp 50 % lợi nhuận vào ngân sách, theo báo thương mại Vedomosti.
Crimea với đa số dân Nga, từ chối công nhận chính quyền Ukraine sau cuộc đảo chính hồi tháng 2, vào ngày 11.3 tuyên bố độc lập.
Họ mở cuộc trưng cầu dân ý ngày 16.3, có kết quả 96, 77 % dân số đồng ý tách khỏi Ukraine và sáp nhập vào liên bang Nga. Hai ngày sau, Tổng thống Nga Vladimir Putin ký sắc lệnh sáp nhập.
