Cuộc xung đột ở phía tây nam Ukraine giữa nhóm vũ trang cực hữu Right Sector và chính quyền địa phương khiến nhiều nước lo ngại rằng bạo lực đang lan rộng ở nước này.
Những sự việc này cho thấy tình trạng mong manh và đầy rủi ro của quan hệ giữa chính phủ Ukraine và nhóm vũ trang, hiện đang hợp lực để chống lại quân ly khai ở miền Đông Ukraine.
Vào ngày 11/7 vừa qua, tại thành phố Mukachevo, khoảng 20 thành viên của tổ chức cực hữu Right Sector đã đấu súng với cảnh sát và đội bảo vệ của một quan chức địa phương. Ít nhất đã có 3 người bị giết, 2 trong số đó là người của Right Sector, và 13 người khác bị thương.
Hiện tại, các quan chức ở thủ đô Kiev đã bổ sung thêm quân cũng như xe bọc thép tới khu vực này. Thành phố Mukachevo cũng nằm ngay sát biên giới Ukraine với các nước Hungary, Slovakia và Romania thuộc Liên minh Châu Âu (EU).
Theo công bố của chính quyền, 2 thành viên Right Sector nữa đã buông súng đầu hàng, trong khi lực lượng an ninh đang tìm kiếm những kẻ còn lại.
Về phần mình, Right Sector đã lập rào chắn đường ở ngoại ô Kiev và đang yêu cầu Bộ trưởng Bộ Nội vụ Ukraine Arsen Avakov cùng nhiều quan chức khác phải từ chức.
Thế nhưng, mặc cho tình hình hiện tại, chính quyền Kiev đang rất cần những lực lượng vũ trang tình nguyện. Các nhóm này thường có tinh thần chiến đấu cao hơn quân đội chính quy Ukraine và có rất nhiều kinh nghiệm tác chiến.
Những người tình nguyện tham gia Right Sector xếp hàng tại một trại huấn luyện.
Phần lớn các nhóm vũ trang này đều tự nguyện đặt mình dưới sự điều động của Kiev. Nhưng một số ít, trong đó có Right Sector, vẫn đang hoạt động độc lập. Và như những gì đã xảy ra tại Mukachevo, những nhóm này có động cơ chính trị riêng của mình.
Hiện đang có những thông tin trái chiều về những gì đã xảy ra tại Mukachevo. Thành viên của Right Sector nói rằng tổ chức này đang truy quét một hoạt động buôn lậu thuốc lá vào EU, mang lại hàng triệu USD và khiến tình trạng tham nhũng tại khu vực trở nên nặng nề.
Trong khi đó, có người cho rằng chính Right Sector có liên quan đến vụ buôn thuốc lá trái phép này và cũng có một phần lợi ích.
Thậm chí một số người còn nói tổ chức này đã bị cơ quan tình báo Nga thâm nhập để thực hiện những hành động nhằm làm đất nước trở nên bất ổn.
Dù vậy, không ai đưa ra được bằng chứng xác thực. Điều dễ nhận thấy nhất đó là Right Sector có trong tay một kho vũ khí lớn, có thể điều động người đến một vùng cách rất xa khu vực xung đột ở miền Đông Ukraine.
Qua những đoạn phim và những thông tin thu được, Right Sector có một số lượng lớn súng trường tự động, súng phóng lựu và súng máy hạng nặng. Bên cạnh đó, vấn đề còn nằm ở mức độ ủng hộ đối với tổ chức này.
Sau sự việc ở Mukachevo, vài nhóm vũ trang tình nguyện đã đứng ra ủng hộ Right Sector. Tổ chức này cũng là một đảng chính trị cực đoan có ảnh hưởng rất nhỏ, khi chỉ nhận được 2% tổng số phiếu ủng hộ trong cuộc bầu cử quốc hội vào năm ngoái.
Right Sector trấn áp người dân Ukraine tham gia diễu hành vì những người thuộc Thế giới thứ ba.
Tuy nhiên, ngay cả khi không nhiều người dân bầu cho Right Sector, nhiều người Ukraine coi tổ chức này là những người yêu nước đang bảo vệ quốc gia của mình khỏi Nga.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã hứa rằng ông sẽ có biện pháp chống lại “các nhóm vũ trang bất hợp pháp”.
Đã có lúc người ta tin rằng Right Sector là một kế hoạch của Nga nhằm tạo dựng hình ảnh Ukraine là một nước có nhiều phần tử cực đoan.
Lại có lúc, khi tổ chức này tấn công các cuộc diễu hành vì những người thuộc thế giới thứ ba, hoạt động của chúng lại thực sự mang đậm tính chất cực hữu.
Cho dù động cơ của Right Sector là gì đi nữa, với nhiều người, sức mạnh và quyết tâm của tổ chức này là nguyên nhân khiến họ phải lo ngại.
