Động thái định cắt giảm tiền "nuôi" lính Mỹ của phía Nhật được đưa ra chỉ sau một tháng nước này thông qua đạo luật an ninh quốc gia mới, một đạo luật sẽ thắt chặt quan hệ quân sự với Mỹ, khi giúp cho quân đội Nhật đóng vai trò lớn hơn trong nền an ninh toàn cầu.
Dự luật an ninh mới của Nhật Bản là để cùng với Mỹ tìm kiếm sự đảm bảo an ninh trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương trước sự gia tăng sức mạnh quốc phòng của Trung Quốc.
Nhật bản hàng năm chi cái gọi là "ngân sách cảm thông" để trả lương cho các lao động tại các căn cứ quân sự Mỹ, tiền để xây dựng căn cứ và chi phí giáo dục...
Mỗi năm Nhật bản phải chi tới 189,9 tỉ yen (1,56 tỉ USD) cho khoảng ngân sách này, trong khi ngân sách quốc phòng của Nhật là 4980 tỉ yen.
"Dù đã tính tới việc mở rộng vai trò của Nhật Bản thông qua đạo luật an ninh mới, nhưng sự suy yếu của đồng yen và tình hình tài chính căn thẳng, chi phí đó (tiền cho quân đội Mỹ) cần phải được xem xét lại và cắt giảm", Bộ Tài chính Nhật Bản cho biết.
Đề xuất này đã được một ban cố vấn cho Bộ trưởng Tài chính Taro Aso trình bày ngày 26.10, nhằm xem xét đưa vào kế hoạch chi ngân sách của Nhật cho năm tài khóa 2016, sẽ được biên soạn vào tháng 12 năm nay.
"Ngân sách cảm thông" được thông qua lần đầu tiên hồi năm 1978 trong bối cảnh lạm phát ở Nhật Bản leo thang mà tình hình tài chính ở Mỹ đang xấu đi.
Cứ 5 năm một lần, Nhật Bản và Mỹ sẽ xem xét và ký kết khoản ngân sách này trong một hiệp ước. Động thái của Bộ tài chính Nhật được đưa ra ngay tại thời điểm hiện tại là để nhắm vào hiệp ước mới sẽ được xem xét vào cuối năm nay.
Hiện, Mỹ chưa có bất cứ phản hồi chính thức nào trước động thái của Nhật Bản.
