Báo điện tử Today Online của Singapore đưa tin, phát biểu trước hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24, Thủ tướng Singapore – Lý Hiển Long đã đề cập tới tuyên bố về Biển Đông mà các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã thống nhất vào ngày 10/5. Tuyên bố kêu gọi các bên liên quan kiềm chế và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình. Ông Lý Hiển Long cho rằng, căng thẳng bùng phát gần đây ở Biển Đông như một hồi chuông đánh thức và các nhà lãnh đạo nên hỗ trợ chính trị mạnh mẽ để hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC).
Thủ tướng Singapore cũng khẳng định, ASEAN cần có một “lập trường chung” về các vấn đề đang ảnh hưởng tới mọi nước thành viên và hiệp hội cần có “vai trò xây dựng” trong quản lý vấn đề. Ông kêu gọi “thúc đẩy cấp bách” Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông để ngăn chặn rủi ro, đồng thời lưu ý rằng, quá trình này là một thách thức nhưng cần phải hoàn tất. Thủ tướng Lý Hiển Long nhấn mạnh tính cần thiết của một ASEAN thống nhất: “Một ASEAN chia rẽ sẽ làm suy yếu uy tín của chúng ta và liên quan đến thế giới”
Ngày 11/5, Hãng thông tấn Bernama của Malaysia dẫn phát biểu của Thủ tướng Najib Razak với báo chí sau khi tham dự Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN 24 tại Myanmar, cho rằng giải pháp cho vấn đề Biển Đông nên đạt được thông qua đàm phán và tạo ra một môi trường thuận lợi và "Tinh thần và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế là nền tảng cho chúng tôi trong việc tìm kiếm giải pháp đối với những tranh chấp này." Theo ông Najib, vấn đề quan trọng là phải biến Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC) thành các điều khoản có thể chấp nhận được đối với tất cả các bên.
Về phía Philippines, quốc gia trong ASEAN hiện cũng đang có tranh chấp vùng biển với Trung Quốc, báo điện tử Today Online của Singapore ngày hôm nay đưa tin, Tổng thống Philippines Benigno Aquino kêu gọi hỗ trợ để giải quyết tranh chấp lãnh thổ của đất nước mình với Bắc Kinh ở Biển Đông thông qua trọng tài quốc tế .
Ông Henry Bensurto, Bộ Ngoại giao Philippines, phát biểu cảm nhận về bài diễn văn của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sau khi dự phiên toàn thể: “Bằng cách nói rất thẳng thắn, Thủ tướng của các bạn đã trình bày thẳng thắn, rõ ràng và thực tế. Đó là điều rất tốt vì nó cho mọi người thấy bức tranh thực tế những gì đang xảy ra ở Biển Đông. Trong một thời gian dài có một số nhóm luôn tuyên bố như thể Biển Đông không có vấn đề gì cả. Cuối cùng thì lập luận này đã bị bác bỏ bởi bài phát biểu của thủ tướng Việt Nam và bởi tuyên bố chung của các ngoại trưởng ASEAN. Tôi nghĩ đây là bước đầu tiên nhưng hết sức quan trọng theo hướng để có thể giải quyết thấu đáo tình hình ở Biển Đông”.
Nguyên thủ các nước ASEAN tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ 24 của khối tại Naypytaw, Myanmar
Tối ngày 11/5, Báo Bưu điện Bangkok đã có bài tóm tắt phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 24 và một số ý kiến của các nhà lãnh đạo cấp cao các nước ASEAN. Báo đã dẫn lời Tổng thống Indonesia - Susilo Bambang Yudhoyono bày tỏ sự cảm thông với Việt Nam "Chúng ta sẽ không để các thế lực bên ngoài định đoạt các vấn đề trong nước: về dân chủ, về nhân quyền, hay bất cứ điều gì khác, ngay cả khi đó là những giá trị phổ quát mà chúng ta phải tôn trọng theo Hiến chương ASEAN...".
Tổng thống Indonesia cũng nhắc thêm rằng: “Chúng ta lập trường kiên định để nhắc nhở rằng bất kỳ nước nào cũng không nên sử dụng sức mạnh quân sự, không nên sử dụng ngoại giao pháo hạm ví dụ như ở Biển Đông. Đây quan điểm của tôi, và cũng là sức mạnh của chúng ta trong ASEAN”.
