Hãng thông tấn Đài Loan CNA ngày 9/8 dẫn lời Tổng thống Mã Anh Cửu cho biết Đài Bắc mong muốn căng thẳng giữa hai chính quyền sau vụ tuần duyên Philippines bắn chết một ngư dân Đài hôm 9/5 vừa qua sớm kết thúc và nhanh chóng tiến tới ký kết hiệp định nghề cá.
Song, ông Mã không quên bày tỏ hy vọng chính quyền Manila sớm truy tố những người gây nên cái chết của ngư dân Hồng Thạch Thành.
Nhân đây, ông Mã Anh Cữu cũng nhắc lại hai sự kiện. Một là việc Đài Loan và Philippines đã đạt được thỏa thuận ban đầu trong tháng 6 khi hai bên thống nhất không sử dụng vũ lực trên vùng biển tranh chấp.
Hai là việc chính quyền Đài Bắc đã ký kết một hiệp định nghề cá với Nhật Bản hồi tháng 4. Theo đó, các tàu cá Đài Loan sẽ được hoạt động tại vùng biển ngoài khơi quần đảo Senkaku, rộng khoảng 200 hải lý nhưng không được xâm phạm vào vùng biển cách quần đảo này 12 hải lý.
Tại đây, Nhật Bản và Đài Loan đã từng có màn “đấu vòi rồng” hồi tháng 1 khi các tàu cá Đài Loan dưới sự hộ tống của 4 tàu cảnh sát đã cố tình xâm phạm hải phận Nhật Bản. Sự móc nối này được nhấn mạnh bởi tuyên bố của ông Mã: “Bước tiếp theo trong quan hệ giữa Đài Loan và Philippines là một hiệp định nghề cá theo mô hình đã ký kết với Nhật Bản”.
Trong khi đó, trước việc Đài Loan và Philippines chuẩn bị cho các cuộc đàm phán hiệp định nghề cá, Đại sứ Trung Quốc tại Manila Mã Khắc Khanh đã vội vàng đưa ra một cảnh báo gây sức ép cho Philippines cần phải tôn trọng chính sách “một Trung Quốc”.
Ngày 9/8, trang Strategy nhận định Trung Quốc đang nỗ lực gia tăng áp lực lên Philippines nhằm “đánh bật” nước này ra khỏi Bãi Cỏ Mây. Cùng lúc đó, Bắc Kinh vẫn tiếp tục củng cố, xây dựng và lắp đặt trái phép những công trình kiên cố tại bãi Đá Vành Khăn ở gần đó.