Thời báo Hoàn Cầu (Trung Quốc) cho hay, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III đã phát biểu trong chuyến thăm Nhật Bản rằng hành động của Trung Quốc ở Biển Đông khiến ông liên tưởng đến phát xít Đức thời Thế chiến II.
Trong cuộc họp báo, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh "giãy nảy": "Trung Quốc cảm thấy vô cùng chấn động và bày tỏ phản đối mạnh mẽ đối với suy luận hoang đường của lãnh đạo Philippines."
Bà Hoa lớn tiếng: "Bắc Kinh cảnh cáo Philippines nên từ bỏ sự hoang tưởng, 'quay đầu là bờ', ngừng các hoạt động khiêu khích Trung Quốc và trở lại quỹ đạo đàm phán song phương để giải quyết mâu thuẫn".
Bà Hoa Xuân Oánh cũng không quên rêu rao rằng "Trung Quốc là một quốc gia có trách nhiệm", đồng thời tái khẳng định nước này "chỉ muốn giải quyết mâu thuẫn trên Biển Đông bằng cách đàm phán trực tiếp với quốc gia liên quan".
Theo AFP, phát ngôn của Tổng thống Aquino được đưa ra hôm 3/6 khi ông tham dự hội nghị giao lưu quốc tế do hãng tin Nikkei của Nhật Bản tổ chức tại thủ đô Tokyo.
Ông Aquino phát biểu tại Hội nghị quốc tế về "Tương lai của châu Á" ở Tokyo, Nhật Bản hôm 3/6. Ảnh: AP
“Nếu một cường quốc như Mỹ tuyên bố ‘chúng tôi không quan tâm’, thì dã tâm của 'quốc gia nào đó' (chỉ Trung Quốc - PV) sẽ không thể bị ngăn chặn” - ông Aquino đánh giá về vai trò của Mỹ trong việc ngăn chặn các hành động phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông.
"Tôi chỉ là một người có hiểu biết bình thường về lịch sử, nhưng thời điểm này khiến tôi nhớ lại hành động của phát xít Đức chỉ vài tháng trước khi Thế chiến II bùng nổ, khi họ thăm dò các vùng biển và cách các nước châu Âu đáp trả lại hành động của Đức.
Phát xít Đức thăm dò các vùng biển và sẵn sàng rút lui nếu bị một quốc gia phản ứng mạnh mẽ, điển hình như Pháp.
Nhưng thật không may, phát xít Đức đã sáp nhập được cả vùng Sudetenland của Tiệp Khắc và không ai có thể ngăn cản hành động này” - ông Aquino nói.
“Vào thời điểm đó, nếu có người lên tiếng yêu cầu 'trùm phát xít' Adolf Hitler dừng lại thì chúng ta đã tránh được cuộc chiến tranh thế giới” - Tổng thống Philippines nhấn mạnh.
Theo Đài truyền hình Nhật NHK, cũng trong hội nghị nói trên, Tổng thống Aquino cho biết: "Về chủ trương đối với các hành động phi pháp của Trung Quốc trên Biển Đông, Philippines và Nhật bản luôn yêu cầu Bắc Kinh phải tôn trọng vấn đề tự do hàng hải và luật pháp quốc tế."
Trong khi đó, cựu đại sứ Trung Quốc tại Philippines Hoàng Quế Phương trả lời phỏng vấn của Thời báo Hoàn Cầu đã chỉ trích gay gắt: "Ông Aquino có những phát ngôn như vậy không chỉ một lần. Tất cả chỉ là nói bừa. Ông ta muốn được Mỹ 'chống lưng' về vấn đề Biển Đông."
Ông Hoàng cho rằng Tổng thống Philippines lớn lên tại Mỹ và tiếp thu nền giáo dục ở đây, do đó ông Aquino thân cận với Washington.
Theo Hoàn Cầu, hồi tháng 2/2014, ông Aquino cũng đã ví Trung Quốc với phát xít Đức khi trả lời phỏng vấn tờ New York Times của Mỹ khiến Bắc Kinh khó chịu.
Nhà chức trách Trung Quốc khi đó cũng không thể làm gì được Tổng thống Philippines mà chỉ biết to tiếng chỉ trích ông Aquino là "chính trị gia nghiệp dư, không biết gì về lịch sử".