Chính xác một tuần sau khi máy bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines bị bắn hạ ở miền đông Ukraine, các nhà chức trách vẫn chưa thể giải thích về nguyên nhân khiến máy bay mang số hiệu AH5017 hãng hàng không Air Algerie rơi tại miền bắc Mali ngày 24/7. Một số người nghi ngờ máy bay rơi là do một hành động khủng bố.
Chiếc máy bay của hãng hàng không Air Algerie, chở theo 116 người, đã biến mất khỏi màn hình radar trên bầu trời Mali khoảng 50 phút sau khi cất cánh từ sân bay Ouagadougou ở Burkina Faso để tới thủ đô Algiers của Algeria. Phi công đã liên lạc với trạm kiểm soát không lưu Niger ở thủ đô Niamey để thay đổi hướng bay vì một trận bão trên sa mạc Sahara.
Một ngày sau khi máy bay mất liên lạc, Tổng thống Mali ông Ibrahim Boubacar Keita thông báo xác của chiếc máy bay AH5017 đã được phát hiện tại khu vực giữa thị trấn Aguelhoc và Kidal, miền bắc Mali. Đây là khu vực sa mạc nguy hiểm và là lãnh địa của các phần từ Hồi giáo cực đoan.
Kidal là nơi trú ẩn của phiến quân ly khai Tuareg, từng khiến Mali rơi vào hỗn loạn vào năm 2012, dẫn tới cuộc đảo chính tại thủ đô Bamako và phía bắc Mali bị chiếm giữ bởi phiến quân Hồi giáo liên quan tới mạng lưới khủng bố Al Qaeda ở vùng Maghreb. Một chiến dịch quân sự do Pháp đứng đầu vào năm ngoái đã làm phân tán các lực lượng phiến quân ly khai, nhưng phiến quân Tuareg vẫn là một đe dọa nghiêm trọng ở miền bắc Mali.
Văn phòng của hãng hàng không Air Algerie ở thủ đô Algier.
Trong khi máy bay AH5017 rõ ràng thay đổi hướng do thời tiết xấu, một số chuyên gia nghi ngờ về khả năng bão là nguyên nhân làm máy bay rơi bởi vì họ cho rằng ngay cả khi sét đánh trực tiếp cũng hiếm khi gây hư hại cho máy bay.
Phát biểu trên báo Anh The Telegraph, Jean Serrat, một cựu phi công, cho biết việc thay đổi hướng để “tránh một đám mây lớn xảy ra thường xuyên trong những chuyến bay kiểu này và không gây ra vấn đề đặc biệt nào”. Ông cho rằng, nguyên nhân máy bay rơi nhiều khả năng là do “tấn công khủng bố trên máy bay” hay bị tấn công bằng tên lửa như vụ máy bay MH17 bị bắn rơi ngày 17/7.
Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Laurent Fabius cho biết: “Chúng ta không thể loại trừ bất cứ giả thuyết nào trước khi có tất cả bằng chứng xóa bỏ nghi ngờ của chúng ta.” Ông cũng khẳng định máy bay thay đổi hướng do thời tiết xấu.
Đài phát thanh quốc tế Pháp RFI cho biết người dân địa phương đã nghe thấy “những tiếng nổ lớn” vào sáng sớm ngày 24/7 gần thị trấn Kidal. Những nỗ lực tiếp cận xác máy bay rơi hiện có thể rất nguy hiểm vì nó nằm ngay tại lãnh địa của phiến quân Tuareg và các nhóm Hồi giáo cực đoan ở miền bắc Mali. Thị trấn Kidal cũng là nơi diễn ra các cuộc giao tranh ác liệt giữa quân đội chính phủ và phe ly khai MNLA gần đây.
Vào tháng 5 vừa qua, đoàn hộ tống Thủ tướng Mali Moussa Mara đã bị tấn công trong chuyến thăm của ông tới thị trấn Kidal, khiến 50 binh sĩ thiệt mạng. Sau đó, chính phủ Malli đã tuyên chiến với phe ly khai MNLA. Nhóm Al Qaeda và các tổ chức Hồi giáo cực đoan khác cũng hoạt động mạnh tại thị trấn này.
Hai máy bay chiến đấu Mirage 2000 của Pháp đồn trú tại Tây Phi đã xuất kích ngày 24/7 để cố gắng xác định vị trí rơi của máy bay dọc theo tuyến bay của nó. Trong khi đó, quân đội Pháp vẫn tiếp tục chiến đấu với các nhóm phiến quân tại miền bắc Mali sau khi phân tán lực lượng của chúng trong chiến dịch quân sự năm ngoái.
Một quan chức cấp cao của Pháp cho biết các phần tử phiến quân được Al Qaeda hậu thuẫn không thể tiếp cận được các tên lửa có khả năng bắn hạ một máy bay chở khách ở độ cao hành trình. Mặc dù vậy, Cơ quan quản lý hàng không Mỹ (FAA) trước đó đã cảnh báo các máy bay dân dự nên tránh bay qua Mali do các hành động nổi loạn.
Bức điện văn thông báo hàng không của FAA cảnh báo: "Có rủi ro đối với an toàn của các chuyến bay dân sự hoạt động trên bầu trời Mali do vũ khí hạng nhẹ, súng phóng lựu, rocket, đạn cối, vũ khí phòng không, tên lửa vác vai và hệ thống phòng không xách tay.”
Xem thêm Video: Hình ảnh mô phỏng máy bay rơi khi hạ cánh ở Đài Loan
Máy bay GE222 của hãng hàng không TransAsia Airways rơi từ độ cao 28 m, trong điều kiện thời tiết mưa nặng hạt.
