Tháng 10/2004, bệnh tình của Tổng thống Palestine Yasser Arafat xấu đi với những dấu hiệu lạ, như: nôn ói, đau bụng, tiêu chảy cấp, sốt cao và giảm bạch cầu kèm theo những vệt đỏ nổi trên má và sút cân nhanh chóng. Ông đã được đưa đến bệnh viện quân y Percy ở ngoại ô Paris, nhưng các bác sĩ Pháp lại không thể tìm ra bệnh. Ông bị hôn mê sâu và qua đời ngày 11/11/2004 ở tuổi 75.
Những báo cáo mâu thuẫn
Đã không có cuộc khám nghiệm tử thi nào được tiến hành sau khi cố Tổng thống Arafat qua đời. Thể theo yêu cầu của vợ ông - bà Suhat, thi thể ông được đưa về chôn cất ở Ramallah, Palestine. Đây là nơi trước khi qua Pháp, ông nói với các trợ lý rằng sẽ quay trở lại.
Thế nhưng trong suốt 8 năm sau khi ông Arafat qua đời, những nghi ngờ về cái chết của ông vẫn chưa được làm sáng tỏ.
Theo New York Times, hồ sơ nói lên rằng Arafat qua đời vì một cơn đột quỵ xuất phát từ một tình trạng không rõ ràng. Có những báo cáo cho rằng ông chết vì ngộ độc thực phẩm, một vài cái khác nói rằng ông bị nhiễm trùng, thậm chí là mắc AIDS.
Báo cáo của tờ Haaretz trích lời một chuyên gia về AIDS tại Israel nói rằng các triệu chứng của ông Arafat là dấu hiệu điển hình của bệnh này.
Suy đoán về nguyên nhân cái chết của Arafat, nhiều người Palestine tin rằng ông đã bị Israel đầu độc. Đáp lại, Ngoại trưởng Israel Silvan Shalom phủ nhận bất kỳ sự liên nào nào của Israel trong cái chết của cựu lãnh đạo Palestine.
Hai tuần sau cái chết của Arafat, cháu trai của ông cho biết hồ sơ y tế cho thấy không có nguyên nhân cái chết. Nasser al-Kidwa, quan sát viên Palestine tại Liên Hợp Quốc, cho biết các xét nghiệm độc chất cho thấy "không có chất độc được biết đến" - mặc dù ông đã từ chối loại trừ khả năng chất độc gây ra cái chết của chú mình.
"Hầu hết người Palestine tin rằng ông đã bị giết, rằng ông bị cố tình sát hại" - Hanan Ashrawi, thành viên của ủy ban điều hành của Tổ chức Giải phóng Palestine cho biết - "Cá nhân tôi tin rằng ông đã bị như vậy bởi vì tôi nhìn thấy sự chuyển đổi và chắc chắn không tự nhiên trong sức khỏe của ông." Ashrawi cũng cho biết bà đã nói chuyện với bác sĩ của Arafat và họ không thể loại trừ khả năng này.
Các nhà khoa học xét nghiệm chiếc khăn chùm đầu của ông Arafat
Năm 2011, người ta phát hiện có chất phóng xạ polonium-210 trong đồ dùng cá nhân của ông Arafat cũng như trong mẫu nước cơ thể. Đây là chất cực độc mà người ta hiếm khi tìm thấy bên ngoài giới quân sự và nghiên cứu khoa học. Polonium cũng là loại chất độc từng được sử dụng để giết chết điệp viên Nga Alexander Litvinenko ở London.
Sau khi mang các vật dụng của ông Arafat đi kiểm tra, các nhà khoa học đã thấy rằng đồ dùng của ông Arafat cũng như máu, nước tiểu và mồ hôi của ông vẫn có chất polonium-210, nó có thể gây ra tình trạng suy giảm nghiêm trọng sức khỏe của ông. Tuy nhiên, chất này có khả năng bán rã nhanh, nhất là khi thi thể ông được chôn cất nhiều năm.
Những đề nghị được khai quật tử thi của cố lãnh đạo Arafat nhiều lần được đưa ra.
Thi thể chưa ngủ yên
Tháng 11/2012, sau nhiều tranh cãi vì lo ngại việc yên nghỉ của người đã khuất, thi thể của ông Arafat cuối cùng cũng được khai quật. 60 mẫu tử thi hài cốt của ông đã được lấy.
Lăng mộ ông Arafat
Các mẫu được đưa cho ba nhóm làm các phân tích riêng biệt: phòng thí nghiệm Lausanne, một nhóm chuyên gia Pháp thực hiện một cuộc điều tra theo yêu cầu của góa phụ Suha Arafat, và các chuyên gia Nga được chính quyền Palestine bổ nhiệm.
Giữa 3 nhóm nghiên cứu này không có liên hệ với nhau để đảm bảo các kết quả độc lập, công minh.
Chính quyền Palestine cho biết sẽ gửi đơn kiến nghị lên Toà án Hình sự Quốc tế ở The Hague nếu bằng chứng được tìm thấy chứng minh rằng nhà lãnh đạo kỳ cựu đã bị đầu độc.
Tuy nhiên, đến đầu tháng 3 năm nay, theo phát ngôn viên của Viện Lausanne thì vòng xét nghiệm thứ 2 vẫn chưa bắt đầu.
Ông Darcy Christen, phát ngôn viên Viện Lausanne cho hay: “Có hai loạt kiểm tra phải được thực hiện. Lần xét nghiệm đầu tiên đã hoàn thành và chúng tôi sẽ bắt đầu cuộc xét nghiệm thứ hai”.
Người vợ của ông - Suha Arafat từng xúc động nói khi mộ ông được khai quật lên: "Tôi đã nhìn thấy hài cốt của chồng mình. Tôi nghĩ tôi hứa với tất cả người dân Palestine thi thể của ông sẽ được đưa đến Jerusalem, khi ông luôn luôn muốn được chôn cất trong nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa ở Jerusalem."
