Trong thời gian qua, những tuyên bố trái chiều của giới chức Kiev về chiến dịch phản công của Quân đội Ukraine đã khiến không chỉ giới truyền thông mà ngay cả các quan chức quân đội Mỹ cũng không thống nhất được ý kiến về việc giai đoạn phản công chính của Kiev đã bắt đầu hay chưa.
Cụ thể, tờ báo The New York Times (NYT) cho rằng, Kiev đã bắt đầu giai đoạn phản công chính vào những ngày cuối tháng 7, còn tờ The Washington Post (WP) lại viết rằng, cho đến thời điểm hiện nay, mục tiêu hành động của Lực lượng Vũ trang Ukraine vẫn chưa rõ ràng.
Hôm 27/7, tờ New York Times dẫn lời các quan chức Lầu Năm Góc tuyên bố về việc Quân đội Ukraine đã bắt đầu giai đoạn tấn công trọng điểm, tức giai đoạn thứ hai của cuộc phản công vào vùng kiểm soát của Nga, khi tung hàng nghìn binh sĩ thuộc lực lượng dự bị vào trận chiến.
Tờ báo dẫn lời hai quan chức Lầu Năm Góc cho biết, Lực lượng Vũ trang Ukraine đã huy động tổng lực vào cuộc phản công của mình, bằng cách đưa vào trận chiến thêm hàng trăm xe tăng, xe bọc thép và hàng nghìn quân nhân dự bị, mà đa phần là đã được phương Tây huấn luyện.
Theo các nguồn tin khác của báo, nếu thành công, chiến dịch mới sẽ kéo dài từ một đến ba tuần cho đến khi đạt được những bước tiến trông thấy trong vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát trái phép.
Ngược lại, tờ Washington Post dẫn lời một quan chức Mỹ cho biết rằng, cho đến nay giới chức lãnh đạo Washington nhận thấy mục tiêu trong các bước đi này của Quân đội Ukraine "vẫn chưa rõ ràng". Không có gì chắc chắn rằng các hành động hiện tại của Ukraine là một bước đi quan trọng mang tính bước ngoặt đối với cuộc phản công.
Trong khi đó, tờ Financial Times của Anh viết rằng, cuộc phản công của Ukraine quả thực đã diễn ra nhưng nó được che giấu bằng những tuyên bố mập mờ để tránh những lời chỉ trích khi thất bại.
Theo đó, cuộc phản công của Ukraine ở Nam Donetsk, Artemovsk và trước hết là hướng Zaporozhye bắt đầu vào ngày 04/6. Kiev đã tung vào trận chiến các lữ đoàn do NATO huấn luyện được trang bị phương tiện vũ khí phương Tây, bao gồm cả loại xe tăng Leopard và xe bọc thép Bradley được quảng cáo rầm rộ.
Tuy nhiên, kể từ khi mở chiến dịch phản công đến nay, Lực lượng Vũ trang Ukraine đã thiệt hại hàng nghìn quân và mất gần 1/5 trang, thiết bị hạng nặng mà NATO cung cấp cho chiến dịch tấn công. Financial Times cho rằng, đây là một cú sốc rất lớn bởi thất bại là "rất nặng nề và quá sớm".
Tờ báo Anh dẫn lời một số quân nhân Ukraine nói về "sự hỗn loạn" trong hàng ngũ của họ vào những ngày đầu của cuộc phản công, khi vấp phải thế trận phòng thủ cực kỳ vững chắc của quân Nga.
Một quân nhân Ukraine mô tả "sự hỗn loạn" thể hiện ở sự nhầm lẫn hỏa lực của quân ta với quân địch, những đợt tấn công nhanh chóng biến thành chiến dịch cứu hộ sau khi vướng vào các bãi mìn, bị tên lửa chống tăng tấn công và trực thăng Ka-52 của Nga không kích dữ dội.
Bài báo lưu ý, hai binh sĩ Ukraine tham gia ngay đầu chiến dịch ban đầu cho biết họ phải đối mặt với sự kháng cự mãnh liệt từ các lực lượng Nga, khác hẳn với dự kiến ban đầu, dẫn đến việc trang, thiết bị kỹ thuật do phương Tây cung cấp như xe tăng Leopard Đức và xe bọc thép Bradley của Mỹ bị phá hủy hàng loạt.
Tờ Financial Times viết thêm, các sĩ quan quân đội Ukraine thừa nhận nhiều binh sĩ "thiếu kinh nghiệm", "kém chuẩn bị" cho cuộc tấn công khó khăn mặc dù đã được đào tạo ở phương Tây. Hiện nay, Kiev đã phải bí mật điều động thêm một số lực lượng dự bị tăng cường cho hướng nam.