Theo báo cáo của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI), Việt Nam là quốc gia đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á đưa vào trang bị dòng máy bay tiêm kích hạng nặng Su-27 Flanker do Liên Xô/Nga sản xuất.
Cụ thể, trong giai đoạn 1995 - 1998, Việt Nam đã lần lượt tiếp nhận 12 chiến đấu cơ Su-27SK, Su-27UBK và Su-27PU. Đây là phiên bản tiêm kích phòng không có tên định danh NATO là Flanker B.
Tiêm kích Su-27SK số hiệu 6001 - Chiếc Flanker đầu tiên của Không quân Việt Nam. Ảnh: Quân đội nhân dân.
Vào năm 2003, Việt Nam tiếp tục đặt mua 4 máy bay chiến đấu đa năng Su-30MK2 (Flanker G) theo hợp đồng trị giá khoảng 120 triệu USD, việc giao hàng hoàn tất trong năm 2004.
So với Su-27 thì Su-30MK2 có năng lực tấn công mặt đất, mặt nước vượt trội trong khi sức mạnh không chiến chẳng kề thua kém.
Đến năm 2009, Việt Nam tiếp tục ký hợp đồng mua thêm 8 chiếc Su-30MK2 với tổng giá trị khoảng 500 triệu USD. Các máy bay này chuyển giao trong giai đoạn 2010 - 2011, đặc điểm nhận biết là có màu sơn rằn ri xanh da trời nhạt.
Tiêm kích Su-30MK2 số hiệu 8534, 1 trong 4 chiếc Su-30MK2 đầu tiên của Không quân Việt Nam. Ảnh: Quân đội nhân dân.
Gần như song song với thương vụ cung cấp Su-30MK2 thứ hai là hợp đồng 1 tỷ USD đặt mua 12 chiếc nữa được ký vào năm 2010, Nga đã bàn giao đủ số lượng cho phía Việt Nam vào năm 2012.
Những chiếc Su-30MK2 này mặc dù mang màu sơn mới (xanh rằn ri lá cây) nhưng cấu hình được cho là không đổi so với 12 chiếc đầu.
Su-30MK2 thuộc đợt mua sắm thứ ba có màu sơn khác với những chiếc đầu. Ảnh: Quân đội nhân dân.
Sau khi đưa vào biên chế đủ 24 chiếc Su-30MK2, có ý kiến cho rằng Việt Nam sẽ lựa chọn một dòng tiêm kích hạng nặng tiên tiến hơn như Su-35S hoặc Su-30SM, nhưng rồi gói cung cấp 12 chiếc Su-30MK2 nữa đã được ký vào năm 2013.
Theo thông tin đăng trên báo Quân đội nhân dân, 12 chiếc Su-30MK2 của đợt mua sắm lần này sẽ do Trung đoàn 927 quản lý, dự kiến chúng ta sẽ nhận đủ số lượng theo hợp đồng vào cuối năm 2015 (hiện đã nhận ít nhất 4 chiếc).
Su-30MK2 số hiệu 8584 thuộc đợt chuyển giao gần đây nhất. Ảnh: Quân đội nhân dân.
Như vậy tính đến cuối năm 2015, Không quân nhân dân Việt Nam sẽ có trong biên chế tổng cộng 47 chiếc tiêm kích Su-27/30 hiện đại, chính thức vượt qua Singapore để trở thành quốc gia Đông Nam Á sở hữu nhiều máy bay chiến đấu hạng nặng nhất khu vực
Tiêm kích F-15SG của Không quân Singapore, bạn hiện có tất cả 40 chiếc chiến đấu cơ hạng nặng loại này trong biên chế.
Ngoài Singapore, hiện tại trong khu vực ASEAN còn có Không quân Malaysia đang vận hành 18 chiếc Su-30MKM và Không quân Indonesia được trang bị 5 chiếc Su-27SK/SKM cùng 11 chiếc Su-30MK/MK2.
Trong tương lai, nếu chúng ta quyết định lựa chọn mua thêm Su-30SM hay Su-35S thì số lượng tiêm kích hạng nặng của Việt Nam sẽ vượt trội hoàn toàn các quốc gia còn lại.
