Vepr-12 - Biến thể tự động của shotgun Saiga-12

Đối thủ cạnh tranh chính của Saiga-12

Các loại shotgun bán tự động theo phong cách thiết kế của súng trường tấn công AK là không mới, trong đó nổi bật nhất là dòng Saiga-12 rất được ưa chuộng tại thị trường Nga và Mỹ.

Bên cạnh những ưu điểm như bắn nhanh, mạnh và rẻ, Saiga-12 cũng tồn tại một vài nhược điểm. Do đó, một mẫu súng mới có tên gọi Vepr-12 đã ra đời vào đầu năm 2003 với nhiều cải tiến nhằm khắc phục các nhược điểm của khẩu Saiga-12.

Vepr-12 cũng được thiết kế và chế tạo bởi Molot Oruzhie. Ban đầu, việc sản xuất được tiến hành tại nhà máy vũ khí Izhmash. Đây là cơ sở sản xuất các dòng súng AK nổi tiếng cũng như khẩu Saiga-12.

Sau đó, VEPR-12 được thiết kế lại và sản xuất hàng loạt tại nhà máy Molot với vai trò shotgun đa mục đích, có thể sử dụng dễ dàng bởi thợ săn cũng như những quân nhân chuyên nghiệp.

Shotgun với các ưu điểm vượt trội Saiga-12

Vepr-12 có bề ngoài khá giống khẩu Saiga-12. Tuy nhiên trong khi thiết kế của Saiga-12 dựa theo dòng súng trường AK thì Vepr-12 lại tương tự như như khẩu RPK-74.

Phiên bản tiêu chuẩn của Vepr có khối lượng cơ bản 3,9 kg, chiều dài tổng thế 1.057 mm và khi gập báng là 725 mm. Nòng súng được rèn không rãnh với độ tin cậy cao nhằm đảm bảo không bị mài mòn khi bắn liên tục.

Để giữ độ chính xác và an toàn khi bắn, Vepr thường được trang bị ở đầu nòng một loa che lửa kiêm ống hãm nảy cỡ lớn, có thể tháo rời nhanh chóng. Phiên bản tiêu chuẩn có nòng dài 430 mm, một số phiên bản về sau có nòng dài 520 và 640 mm.

Molot sản xuất Vepr với nhiều loại báng khác nhau. Súng có thể trang bị các loại báng kiểu M4 với độ dài có thể thay đổi và chứa các phụ kiện bên trong hay báng dạng khung kim loại chắc chắn.

Trên thị trường, loại báng gập dạng khung kim loại bổ sung lớp đệm cao su rất dày ở phía sau phố biến hơn. Xạ thủ cũng có thể trang bị thêm một lớp đệm cao su ở phía trên báng để giảm lực tác dụng vào má khi ngắm bắn.

Để phù hợp với một mẫu shotgun hiện đại, bên cạnh phần thân được làm bằng thép, các bộ phận còn lại của Vepr được làm bằng polymer cao phân tử.

Do sự khác biệt lớn về kích thước đạn 5,45 x 39 mm (trên RPK-74) và 12 gauge nên khe thoát vỏ đạn được cắt rộng và dài hơn để tránh tình trạng bị kẹt vỏ đạn.

Cơ chế nạp đạn bằng khí nén trên RPK-74 đã chứng tỏ độ tin cậy và được đưa vào Vepr. Thoi nạp đạn của súng sẽ mở khi viên đạn cuối cùng trong hộp tiếp được bắn ra, cơ chế này giúp xạ thủ biết được khi nào súng hết đạn.

Súng cũng có khóa an toàn kiểu đòn bẩy tin cậy tương tự như trên dòng súng AK hay RPK-74. Tuy nhiên, để tăng sự linh hoạt, Molot chế tạo khóa an toàn với một chốt gạt ở phần cuối, giúp xạ thủ có thể đóng mở khóa dễ dàng khi đang cầm súng bằng một tay.

Đặc biệt, khóa an toàn của súng nằm ở cả hai phía, vì vậy xạ thủ thuận tay trái hay phải đều có thể sử dụng Vepr một cách thoải mái.

Molot trang bị cho Vepr-12 một thước ngắm cơ khí với điểm ruồi phía trước tương tự như nhiều dòng súng khác của Nga. Ngoài ra, súng được trang bị một đường ray picatinny dài ở trên giúp tương thích với các loại kính ngắm phản xạ.

Bên cạnh đó, xạ thủ có thể trang bị thêm nhiều đường ray khác ở hai bên và bên dưới ốp lót tay để gắn đèn pin chiến thuật, đèn chỉ thị laser hay các loại tay nắm khác.

Vepr sử dụng loại đạn 12 gauge 3 inch khá phổ biến trong săn bắn và quân sự, tầm bắn hiệu quả ở khoảng 100 m, đây là khoảng cách tương đương với nhiều loại shotgun bán tự động khác của Nga và châu Âu.

Súng sử dụng loại hộp tiếp đạn polymer rời với sức chứa 2, 5, 8, 10 và 12 viên. Ngoài ra, để tăng cường hóa lực, xạ thủ có thể thay thế bằng hộp đạn tròn với sức chứa 20 hoặc 25 viên. Vepr-12 có thể sử dụng chung hộp đạn thẳng Saiga-12, tuy nhiên Saiga-12 lại không làm được điều ngược lại.

Ban đầu, Vepr-12 chỉ sản xuất để hướng tới thị trường dân sự như săn bắn, thể thao và tự vệ. Về sau, Vepr-12 cũng hướng tới thị trường quân sự với phiên bản tự động hoàn toàn. Hệ thống tự động của Vepr có thể tương thích tốt với chu kì nạp đạn 12 viên mà không gây ra kẹt đạn và hỏng hóc.

Vepr-12 được xuất khẩu rộng rãi và phổ biến trên toàn thế giới. Tại Nga, chỉ cần một giấy phép đơn giản là có thể sở hữu một khẩu Vepr-12.

Do luật pháp Nga, các phiên bản Vepr-12 trong nước và xuất khẩu không có khả năng bắn khi đang gập báng, về sau phiên bản ВПО-205-01 có thể làm được điều này.

Vepr-12 cũng rất phổ biến tại Mỹ như người anh em Saiga-12. Tuy nhiên, theo luật nhập khẩu BATFE, các khẩu Vepr-12 xuất sang Mỹ chỉ có hộp tiếp đạn với sức chứa tối đa 5 viên và báng gấp được hàn vào súng ở vị trí mở. Tại New York và California, Vepr-12 được xem như một vũ khí tấn công và bị cấm lưu hành.

Do Tổng thống Obama ký sắc lệnh số 13662 ngày 16/7/2014, trong đó cấm nhập khẩu các loại súng của Kalashnikov Concern (KC), Molot - Oruzhie cũng là một công tu con của KC nên Vepr-12 đã không thoát khỏi lệnh cấm này.