Không đủ sức tấn công
Trong cuộc họp báo ở Kiev ngày 29/12, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã thừa nhận lực lượng của ông không thể đánh bại quân ly khai được Nga hậu thuẫn, đồng thời kêu gọi các bên đàm phán chấm dứt cuộc chiến tại Hội nghị thượng đỉnh quốc tế diễn ra vào 15/1.
Tổng thống Poroshenko nói rằng chính phủ đang thiếu tiền mặt của ông có thể không đủ khả năng để đấu tranh trên mặt trận vũ trang với Nga và cũng sẽ không chiếm ưu thế trong cuộc đối đầu như vậy.
“Có kế hoạch để thực hiện ngừng bắn, cũng có kế hoạch quân sự tấn công. Tôi không thể nói với các bạn về tương quan lực lượng hiện tại nhưng chúng tôi không còn sức mạnh để tấn công”, Tổng thống Ukraine thừa nhận.
“Không có giải pháp quân sự ở Donbas. Nếu ai đó muốn chọn cách đó, hãy cầm vũ khí và chiến đấu với bộ máy quân sự mạnh nhất lục địa của Nga, chúng tôi sẽ chờ xem kết cục như thế nào”, hãng tin Interfax-Ukraine dẫn lời ông Poroshenko.
Dù với dọng điệu khá mềm mỏng nhưng ông Poroshenko vẫn lần nữa nhắc rõ rằng chính phủ ông yêu cầu lực lượng ly khai và Nga trả lại tất cả lãnh thổ do quân nổi dậy chiếm đóng, kể cả bán đảo Crimea mà Moskva tuyên bố sáp nhập hồi tháng 3/2014.
Ngoài ra, ông Proshenko cũng ký ban hành luật bãi bỏ quy chế không liên kết, từ bỏ tình trạng trung lập để có thể tham gia các khối quân sự, như Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Đồng thời ông cũng cáo buộc rằng Kremlin đứng sau tình hình bạo lực ở miền Đông Ukraine.
Quân đội Ukraine chuẩn bị những gì?
Dù tuyên bố không đủ sức đánh bại lực lượng ly khai miền Đông, nhưng hiện nay, cả chính quyền Kiev và quân ly khai được cho là đã có sự chuẩn bị ‘chu đáo’ cho tình huống bất lợi nhất có thể xảy ra.
Theo cáo buộc được ông Alexander Zakharchenko - người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng cho biết:
Chỉ tính trong tháng 12/2014, Kiev đã nhiều lần có động thái tăng quân và vũ khí đến miền Đông bất chấp thỏa thuận ngừng bắn đã đạt được giữa quân đội chính phủ và lực lượng ly khai.
Theo TASS, ngày 5/12 cho biết, một đoạn video được đăng tải cho thấy có 5 xe pháo tự hành Msta-S đang khai hỏa vào vùng chiến sự ở miền Đông. Tuy nhiên, không rõ các pháo này thuộc thành phần trang bị quân đội Ukraine hay là của quân ly khai.
Được biết trong biên chế của Quân đội Ukraine được ghi nhận là chỉ có khoảng 40 hệ thống pháo Msta-S. Đây là con số khá khiêm tốn, nhưng khả năng nó bị lọt vào tay quân nổi dậy hoàn toàn vẫn có thể xảy ra.
Hiện vẫn có nhiều tranh cãi về việc bên nào sở hữu loại pháo này trong giao tranh, tuy nhiên căn cứ vào kế hoạch trang bị khẩn cho quân đội được Tổng thống Petro Poroshenko cho biết hôm 6/12, có khả năng đây chính là vũ khí mới Kiev điều đến miền Đông.
Theo kế hoạch trang bị, quân đội Ukraine được trang bị khẩn khoảng 100 đơn vị vũ khí hạng nặng.
Trong số số đó có các xe tăng Bulat và xe T-72 cải tiến, pháo tự hành, 7 máy bay lên thẳng Mi-8 và Mi-2 cùng với các xe quân sự KrAZ. Nhưng không có thông tin về địa điểm triển khai các loại vũ khí trên.
Chính sự không rõ ràng về địa điểm khai thác loạt vũ khí này khiến người ta tin rằng, pháo tự hành Msta-S chính là vũ khí mới được quân đội Ukraine điều tới chiến trường miền Đông.
Ngoài những vũ khí hạng nặng kể trên, để có thể đối phó với các loại đạn cối và rocket - vũ khí cực kỳ lợi hại của lực lượng ly khai, quân đội Ukraine tại miền Đông đã được tiếp nhận các hệ thống radar định vị pháo binh AN/TPQ-49.
Hệ thống radar AN/TPQ-49 được phát triển để có thể chống lại các mối đe dọa từ hỏa lực pháo binh của đối phương, nó có thể xác định ngay lập tức vị trí trận địa pháo binh của địch từ ngay trong loạt đạn đầu tiên.
AN/TPQ-49 có thể xác định chính xác tọa độ hỏa lực của địch với độ sai lệch thấp trong phạm vi từ 5-10km.
Theo cáo buộc từ Nga, chính quyền Kiev còn điều nhiều xe tăng, xe bọc thép mang theo hệ thống pháo tự hành Shilka, hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn Tochka-U, nhiều hệ thống phóng tên lửa Grad và Smerch đến miền Đông.
Ngoài ra, quân đội Ukraine còn bất ngờ đổi màu sơn dàn chiến đấu cơ của mình và trang bị súng bắn tỉa hạng nặng M82 (mua từ Mỹ) cho lực lượng vũ trang đang hoạt động mật. Tuy nhiên, hiện chưa rõ động thái này có liên quan đến tình hình miền Đông hay không.
Quân ly khai tăng cường vũ khí
Không chịu kém cạnh, lực lượng ly khai cũng đã tăng cường lực lượng bằng vũ khí hạng nặng.
Theo Reuters, hồi đầu tháng 12/2014, Ukraine tiếp tục cáo buộc Nga đang gửi tiếp viện cho lực lượng ly khai thân Moskva ở miền Đông nước này, đồng thời cho biết đã phát hiện 5 hàng xe chở các thiết bị hạng nặng vượt qua biên giới tiến vào lãnh thổ Ukraine.
Trả lời với báo giới, Phát ngôn Bộ Ngoại giao Ukraine Evhen Perebyinis khẳng định: "Phía Nga tiếp tục cung cấp vũ khí hạng nặng cho các tổ chức khủng bố của Cộng hòa nhân dân Donetsk và Luhansk (tự xưng)."
Theo ông Perebyinis, 5 hàng xe gồm 85 phương tiện đã bị phát hiện khi tiến từ Nga vào lãnh thổ Ukraine qua cửa khẩu Izvaryne.
“6 xe trong số này là các xe vận tải bọc thép hạng nặng. Số còn lại các xe chở quân sĩ và đạn dược”, ông cho hay.
Cũng trong đầu tháng 12 vừa qua, OSCE đã bày tỏ quan ngại sau khi các quan sát viên của họ chứng kiến các hàng dài xe tăng, lựu pháo và xe chở quân di chuyển tới miền Đông Ukraine, khu vực do lực lượng ly khai chiếm giữ.
Các quan sát viên OSCE ra tuyên bố cho biết họ đã "quan sát thấy các đoàn xe tăng và vũ khí hạng nặng" tại khu vực Donetsk và Makiivka gần đó.
Tuyên bố nói: "Có hơn 40 xe tải và xe chở nhiên liệu (di chuyển ở vùng ngoại ô phía Đông Makiivka)...
Trong số này có 19 xe tải cỡ lớn loại Kamaz, bị che phủ và không có biển số hay ký hiệu, mỗi chiếc kéo theo một lựu pháo nòng 122mm và những người mang quân phục xanh thẫm không mang phù hiệu.
15 chiếc khác là xe chở quân Kraz." Ngoài ra còn có 6 xe chở nhiên liệu và một xe bọc thép chở quân.
Bên cạnh đó, quan sát viên OSCE cũng chứng kiến "một đoàn 9 xe tăng - 4 chiếc T72 và 5 chiếc T64 - di chuyển về phía Tây và cũng không có ký hiệu" ngay phía Tây Nam Donetsk.
Với sự chuẩn bị ‘chu đáo’ của cả hai bên, chưa biết điều gì sẽ xảy ra nếu Hội nghị thượng đỉnh quốc tế diễn ra vào 15/1 tới đây không đạt được kết quả như các bên mong muốn.