Ukraine khởi tố tội phản quốc đối với Tư lệnh Hải quân Denis Berezovsky, người vừa giao nộp căn cứ ở cảng Sevastopol trên bán đảo Crimea và tuyên bố trung thành với giới lãnh đạo thân Nga ở nước Cộng hòa tự trị này.
Giải thích quyết định trên, phó Thư ký Hội đồng An ninh Ukraine Viktoria Syumar nói trong cuộc bao vây của lực lượng Nga quanh tổng hành dinh hải quân, “Denis Berezovsky không kháng cự và hạ vũ khí”. Denis Berezovsky được bổ nhiệm làm người đứng đầu lực lượng hải quân của Ukraine chỉ vài ngày trước.
Chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 2-3 gọi hành động của Nga đối với Ukraine là “một hành động xâm lược trắng trợn” và đe dọa trừng phạt. Nhiều người hiện quan tâm đến việc liệu Mỹ có sử dụng vũ lực để ngăn chặn Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Phát biểu trên chương trình “Face the Nation” của kênh truyền hình CBS, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cho biết: “Tương tự nhiều quốc gia khác, chúng tôi có nhiều cách ứng phó. Hiện chúng tôi cố gắng giải quyết sự việc bằng con đường ngoại giao. Đó là cách tiếp cận có trách nhiệm, thích hợp và đó là những gì chúng ta cần theo đuổi”.
Tổng thống Putin nói với Thủ tướng Đức Angela Merkel rằng “mối đe dọa bạo lực từ những nhân vật theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan” buộc ông phải can thiệp.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo Ngoại trưởng Mỹ John Kerry sẽ tới thăm Kiev vào ngày 4-3 để bày tỏ sự ủng hộ các nhà lãnh đạo tạm quyền mới ở quốc gia Đông Âu này nhằm đối mặt với sự can thiệp quân sự của Nga ở bán đảo Crimea.
Theo ông Kerry, việc di chuyển nhanh chóng của quân đội Nga qua biên giới vào Crimea là không có cơ sở luật pháp quốc tế, nhấn mạnh Moscow sẽ phải chịu hậu quả kinh tế và chính trị. “Ông ấy sẽ để mất tất cả trên “sân khấu” quốc tế” – ông Kerry nói.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ cũng đã đưa ra lời cảnh báo Tổng thống Putin rằng ông này sẽ không thể tổ chức Hội nghị G-8 ở Sochi, thậm chí Nga sẽ không còn trong G8 nếu tình hình này tiếp diễn. Ông Kerry mạnh miệng: “Tài sản của bản thân ông ấy sẽ bị phong tỏa, đồng rúp có thể bị sụp đổ hơn nữa”.
Trong khi đó, Phó Thủ tướng Nga Dmitry Rogozin nhấn mạnh Sevastopol - Crimea là nhà của Hạm đội biển Đen Nga. Tuyên bố này đưa ra sau khi có thông tin cho rằng các cựu tổng thống Ukraine Leonid Kravchuk, Leonid Kuchma và Viktor Yushchenko đã kêu gọi hủy bỏ Thỏa ước Kharkov về sự hiện diện của Hạm đội Nga tại Crimea.
“Hạm đội Biển Đen không phải là vô gia cư. Sevastopol là nhà của nó và nếu có thương lượng, quý vị nên thương lượng với cháu nội của quý vị” - ông Rogozin nói.
Theo thỏa thuận, Nga thuê căn cứ quân sự ở Sevastopol đến tận năm 2042. Ukraine cho biết hạm đội gồm 10 tàu chiến của Hải quân Ukraine ở cảng Sevastopol, bán đảo Crimea, chưa rời cảng này và vẫn trung thành với chính quyền Kiev.
Một số quan chức quân sự và an ninh cấp cao Ukraine ở Crimea đã thề trung thành với nước Cộng hòa tự trị Crimea, nhất là khi Simferopol đẩy mạnh quyền tự chủ của mình trước áp lực từ chính phủ Kiev.
