F-15 nguyên thủy là tiêm kích chiếm ưu thế trên không, chỉ dùng để không chiến với triết lý của nhà thiết kế: "không có một thành phần nào của nó được dành cho nhiệm vụ không - đối - đất". Thế nhưng Israel đã “biến hóa” chúng thành máy bay tiêm kích đa năng.
Tứ bề thọ địch - yêu cầu thay đổi máy bay tiêm kích
Mối tình của Israel với F-15 bắt đầu khi họ cần phải mua một máy bay tiêm kích chủ lực mà có thể chiếm ưu thế trước các máy bay tiêm kích của Liên Xô và Pháp được sử dụng bởi các quốc gia Ả Rập.
Cả hai chiếc F-14 Tomcat và F-15 Eagle được thử nghiệm bởi các phi công Không quân Israel tại Mỹ trong giữa thập niên 1970, và F-15 Eagle là chiếc máy bay được chọn thay vì F-14 Tomcat. Ở Israel, họ gọi nó là "Baz" (chim cắt).
F-15C Baz sau khi nâng cấp, trang bị với 3 quả bom JDAM.
Israel nhận được lô hàng đầu tiên với 2 chiếc F-15A một chỗ ngồi và 2 chiếc F-15B hai chỗ ngồi vào năm 1976 theo chương trình bán hàng quân sự cho nước ngoài có tên Peace Fox.
Những máy bay này được sử dụng rộng rãi như những máy bay thử nghiệm, đào tạo và đánh giá để Không quân Israel có thể chuẩn bị cho các đơn đặt hàng đầy đủ đối với F-15.
Sau đó, 19 chiếc F-15A và 2 chiếc F-15B đã được chuyển giao vào năm 1978, đưa vào hoạt động với Trung đoàn 133 tại căn cứ không quân Tel Nof.
F-15A Baz đại diện cho một bước nhảy vọt trong khả năng không chiến cửa Không quân Israel, lực lượng đã từng sử dụng các máy bay tiêm kích F-4 Phantom II, A-4 Skyhawk và Mirage IIIC đã lỗi thời.
Khi có F-15A Baz, Israel trở thành một nước có máy bay tiêm kích mạnh nhất trong khu vực trong những năm 1970. Ít nhất là trước khi Iran phát triển đội bay F-14A Tomcat của mình.
Chúng được coi là một “quốc bảo” thực sự đáng tự hào của Israel từ trước đến nay, chỉ có các phi công giỏi nhất của Israel được chọn để bay loại máy bay này.
F-15A Baz được xem như là một người "gác đền" của Israel, một vũ khí mà sẽ đảm bảo khả năng tồn tại của đất nước thông qua khả năng chiếm ưu thế trên không một cách áp đảo.
F-15A và F-15B Baz đã nhanh chóng được đưa vào các trận chiến, bắn hạ 5 máy bay MiG-21 của Syria trên bầu trời Lebanon vào ngày 27 tháng 6 năm 1979. Nhiều máy bay của Syria bị bắn hạ bởi F-15A và F-15B trong tháng 9 cùng năm.
Sau đó, vào ngày 13 tháng 2 năm 1981, máy bay F-15 Baz đã bắn hạ chiếc máy bay được cho là bay nhanh hơn và không chiến gần như ngang ngửa với F-15 là máy bay đánh chặn Mig-25 Foxbat của Syria.
Trong Chiến dịch Opera - cuộc đột kích táo bạo của Không quân Israel vào lò phản ứng hạt nhân của Iraq, 8 chiếc F-16 Netz làm nhiệm vụ ném bom, được hộ tống bởi 6 chiếc F-15. Đây là một chiến dịch nguy hiểm nhưng là một thành công lớn với Không quân Israel.
Các phi đội F-15 Baz sau đó đã bắn hạ hàng tá máy bay Mig của Syria trong cuộc chiến tranh Lebanon năm 1982. Tổng số đã có 86 máy bay Syria bị bắn hạ bởi F-15 Baz và bên phía Israel không mất một chiếc F-15 Baz nào.
F-15A “Baz”.
Đầu những năm 1980, Không quân Israel đã nhận được các máy bay F-15C/D Baz gồm 18 chiếc F-15C và 8 chiếc F-15D, chuyển giao trong thời gian 1982-1983.
F-15C/D tiên tiến hơn và có nhiều tính năng vượt trội hơn so với những người tiền nhiệm ở hầu hết mọi khía cạnh, mặc dù khung máy bay vẫn gần như giống hệt với F-15A/B.
Những chiếc F-15C/D không phải dùng để thay thế cho F-15A/B cũ, mà để tăng cường hiệu quả không chiến vốn đã được chứng minh bởi các máy bay F-15A/B Baz trước đó và cùng hoạt động với các phi đội F-16A/B Netz mới đưa vào biên chế.
Chiến dịch Wooden Leg – Đại bàng đa năng ra đời
Ý tưởng làm thế nào nó có thể khai thác vượt tính năng thiết kế của F-15 Baz trong thực chiến đã hoàn toàn thay đổi vào ngày 1 tháng 10 năm 1985.
Khi đó, 6 chiếc F-15D và 2 chiếc F-15C bay hơn 1.931km từ các căn cứ Israel trên biển Địa Trung Hải để thực hiện nhiệm vụ rất phức tạp và nguy hiểm là tấn công trụ sở của PLO nằm trên bờ biển của Tunis, Tunisia.
Đợt không kích này nằm trong chiến dịch Wooden Leg, nhằm trả đũa cho cái chết của 3 người Israel vô tội trên du thuyền của Síp khi PLO tuyên bố họ là gián điệp của Israel. Vào thời điểm đó, đây là cuộc không kích có tầm bay dài nhất của Không quân Israel.
F-15C/D được dùng vì phiên bản này mang được thêm 990kg nhiên liệu bên trong so với F-15A/B. Nó cũng đã được thực hiện bởi khả năng tiếp nhiên liệu trên không mới của Israel.
Với 2 máy bay KC-707, được sử dụng như máy bay tiếp nhiên liệu và chỉ huy trên không cho nhiệm vụ này. Các máy bay KC-707 được mua vào năm 1983 và ý tưởng để cung cấp cho F-15 Baz một số khả năng tấn công chính xác.
F-15C và F-15D đang tiếp nhiên liệu từ máy bay KC-707.
Đến năm 1985, phi công và kỹ thuật viên đã được đào tạo và các thiết bị đã sẵn sàng cho nhiệm vụ này. Tuy nhiên, đào tạo cho một cái gì đó và thực hiện nó trong thực tế là hai việc hoàn toàn khác nhau.
Để cho nhiệm vụ thành công, các chuyến bay không được để phát hiện bởi các nước Bắc Phi, cũng như radar của Syria và thậm chí cả Mỹ. Kết quả là, hành trình bay xa hơn bay thẳng đến mục tiêu.
Một tàu của Israel với một máy bay trực thăng trực sẵn ở Malta để ứng cứu nếu phi công phải nhảy dù xuống biển. Ngoài 8 chiếc F-15 tấn công chính còn có 2 chiếc F-15 dự phòng, chúng bay cùng đội hình đến điểm tiếp nhiên liệu đầu tiên trước khi quay trở lại.
Đây là một phương án dự phòng khi nhóm tấn công chính gặp trục trặc về kỹ thuật. Mặc dù chỉ dùng để chiếm ưu thế trên không, nhưng thực tế là F-15 vẫn chứng minh khả năng của mình với vai trò tấn công mặt đất trong chiến đấu.
Những chiếc F-15A/B/C/D thực sự được chế tạo với một khả năng tấn công mặt đất rất thô sơ dựa trên các loại bom lượn thông thường như Mk82, Mk83 và Mk84. Khả năng này chưa bao giờ được thực hiện bởi bất kỳ quốc gia nào sử dụng F-15 trừ Israel.
Tuy nhiên, các loại bom thông thường này không cung cấp đủ độ chính xác để thực hiện một chiến dịch như Wooden Leg.
Với mục tiêu này trong tâm trí, 6 chiếc F-15D được sử dụng trong cuộc tấn công được trang bị các thiết bị dùng để lắp và điều khiển 1 cặp bom dẫn đường bằng quang điện tử GBU-15.
Viên phi công ngồi sau sẽ điều khiển bom bay đến mục tiêu nhờ một thiết bị liên kết dữ liệu có vỏ bọc gắn ở giá treo trung tâm.
F-15A Baz của phi đội 133. Các ký hiệu tròn đỏ trước buồng lái chính là thành tích bắn hạ máy bay. Chiếc F-15A “695” ở gần bức ảnh nhất đã bắn hạ 4 chiếc Mig-21 của Syria.
GBU-15 có tầm bay khoảng 39km khi ném từ độ cao là 12km, nhưng trong thực tế, chúng thường được ném từ độ cao 7,6km, với tầm bay khoảng 24km.
Trong nhóm 8 chiếc tấn công chính, có 6 chiếc F-15D mang bom điều khiển GBU-15 và 2 chiếc khác là F-15C mang 6 quả bom Mk82 lắp ở giá treo trung tâm, chúng là máy bay cuối cùng bay trên mục tiêu.
Ngoài các loại vũ khí không-đối-đất, nhóm F-15 Baz này còn được trang bị tên lửa không-đối-không AIM-7 Sparrow và pháo 20mm M61 Vulcan, đề phòng trong trường hợp mối đe dọa trên không được thực hiện.
Các máy bay được tháo hết các dấu hiệu nhận biết trước khi làm nhiệm vụ này, giúp cho nó tiếp cận mục tiêu mà không bị nhận dạng. Khi 3 chiếc F-15D đầu tiên tiếp cận bờ biển, họ đã ném bom GBU-15 và tiêu diệt được mục tiêu với kết quả hoàn hảo.
Nhóm 3 chiếc F-15D thứ hai ném GBU-15 ngay sau đó. Sau khi 6 chiếc F-15D thoát ly khỏi mục tiêu, chiếc dẫn đầu bay vào trở lại cùng với 2 chiếc F-15C cuối cùng khi 2 chiếc này vào ném đợt bom cuối nhằm chụp ảnh về những thiệt hại cho việc đánh giá sau đó.
Hầu hết các quả bom đều trúng mục tiêu dự định của họ, phá hủy hoàn toàn trụ sở của PLO. Đối với Israel, chiến dịch này là một thành công lớn, phá hủy các mục tiêu trọng yếu và giết chết một số lượng lớn thành viên của PLO.
Israel tuyên bố khoảng 60 thành viên PLO đã thiệt mạng, trong khi những nguồn tin khác tuyên bố tỷ lệ tử vong là hàng trăm người. Chiến dịch này khiến quốc tế lên án kịch liệt, thậm chí từ Mỹ.
Sau chiến dịch này, Israel nhận ra rằng phi đội F-15 Baz đã giúp họ có được một không lực mạnh mẽ không chỉ ở Israel mà còn trong khu vực, nó có thể là một lực lượng răn đe nhằm vào những kẻ thù ở cách xa biên giới của nước này.
