Rải rác trong các bức ảnh lịch sử về Trường Sa những năm cuối thập niên 1980 và đặc biệt là trong giai đoạn chiến dịch CQ-88 (1988) đã được công bố, có thể thấy sự hiện diện của những chiếc xe tăng Quân đội Nhân dân Việt Nam. Tuy ít được nhắc đến, song lực lượng này cũng đã góp phần xứng đáng vào việc bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc ở Trường Sa.
Dưới đây là những chiếc xe tăng từng xuất hiện trong các bức ảnh về Trường Sa.
1. Xe tăng hạng trung T-34/85
Xe tăng T-34/85 trên đảo Trường Sa lớn
Xe tăng T-34/85 - huyền thoại của Chiến tranh thế giới thứ II là một trong những loại xe tăng có sự phối hợp tốt nhất giữa khả năng bảo vệ, tính cơ động, hoả lực và độ tin cậy cũng như khả năng bảo trì của xe. Đây cũng là một trong những mẫu thiết kế có thời hạn phục vụ lâu nhất khi nhiều chiếc hiện vẫn còn được sử dụng trong quân đội của một số quốc gia trên thế giới.
Nguyên mẫu đầu tiên của T-34 được hoàn thành đầu năm 1939 và chính thức đưa vào sản xuất từ tháng 9/1940. Đặc điểm được đánh giá cao nhất của T-34 là thiết kế đơn giản giúp việc chế tạo rất dễ dàng và dễ sửa chữa khi gặp trục trặc trong quá trình tác chiến.
T-34 có khối lượng 26,5 tấn; tốc độ tối đa 53km/h. Vũ khí trang bị gồm có 1 pháo chính cỡ nòng 85mm và 2 súng máy đồng trục 7,62mm.
Xe tăng hạng trung T-34/85
2. Xe tăng hạng nhẹ PT-76
Đoàn văn công ra phục vụ chiến sỹ trên đảo Trường Sa chụp ảnh bên cạnh tháp pháo một chiếc PT-76
Một chiếc xe tăng PT-76 phía xa
Nòng pháo của một chiếc PT-76 phía sau tường hào
PT-76, viết tắt của (Плавающий Танк/ Plavajuschij Tank trong tiếng Nga ) là loại xe tăng lội nước hạng nhẹ của quân đội Xô Viết. Xe tăng PT-76 được giới thiệu vào đầu thập niên 1950 và sớm trở thành mẫu xe tăng trinh sát tiêu chuẩn của quân đội Xô Viết và những lực lượng quân sự thuộc khối Hiệp ước Warszawa. PT-76 đã được xuất khẩu rộng rãi đến 25 nước đồng minh khác của Liên Xô như Việt Nam, Iraq, Triều Tiên, Cuba ...
PT-76 có khối lượng 14,6 tấn; tốc độ tối đa trên đường bộ đạt 44 km/h và 10,2 km/h khi bơi. Vũ khí của xe gồm 1 pháo nòng xoắn 76mm D-56T với 40 viên đạn và 1 súng máy đồng trục SMGT 7,62mm với 1.000 viên đạn. Để tối ưu hóa tính năng bơi nên giáp của xe khá yếu với chỗ dày nhất chỉ 14mm.
Xe tăng hạng nhẹ PT-76
3. Xe tăng hạng nhẹ Type-63 (K-63)
Xe tăng Type-63 trên đường tập kết ra Trường Sa
Xe tăng hạng nhẹ Type-63 (hay còn gọi là PT-85) được viện kỹ thuật quân sự (MEI) Trung Quốc thiết kế dựa trên xe tăng PT-76 của Liên Xô nhưng có kích thước, tầm hoạt động lớn hơn cùng hỏa lực mạnh hơn. Ở Việt Nam loại xe này được gọi là xe tăng K-63 vì từ Type-63 dịch sang nghĩa tiếng Việt là Kiểu 63, gọi tắt thành K-63.
Xe tăng Type-63 có trọng lượng 19,83 tấn; vận tốc tối đa trên đường bộ đạt tới 64 km/h và 12 km/h khi bơi. Type-63 được trang bị 1 pháo 85mm loại 62-85TC cùng một súng máy đồng trục 7,62mm Kiểu 59T với 2.000 viên đạn và súng máy 12,7mm Kiểu 54 chống máy bay. Mẫu xe này đã cho thấy khả năng cơ động tuyệt vời trên các địa hình khó khăn nhưng vỏ giáp mỏng của nó được ghi nhận đã gây ra khá nhiều thiệt hại cho tổ lái.
Xe tăng hạng nhẹ Type-63
Trong số xe tăng chuyển ra đảo năm xưa thì các xe T-34 hiện đã rất cũ và xuống cấp nặng nề đến mức không còn khả năng di chuyển do chịu ảnh hưởng từ môi trường nước biển nên đã bị chôn cố định trở thành những lô cốt thép với nòng pháo hướng ra phía biển.
Xem thêm: [Video] Thiêng liêng lễ chào cờ trên đảo Trường Sa lớn
Chào cờ trên đảo Trường Sa lớn
