Vùng 1 Hải quân (nay là Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân) là lực lượng có nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vùng biển, đảo, thềm lục địa từ biên giới Việt - Trung (Bắc cửa sông Bắc Luân) đến Mũi Độc (Hà Tĩnh), với dải bờ biển dài 270 hải lý.
Đây là địa bàn có vị trí chiến lược, hết sức quan trọng cả về kinh tế, chính trị và quốc phòng an ninh của đất nước.
Tàu pháo và tàu phóng lôi thuộc Lữ đoàn 170
Do có vai trò quan trọng như vậy nên trong những năm vừa qua, Vùng 1 Hải quân, mà cụ thể ở đây là Lữ đoàn 170 đã được chú trọng đầu tư thêm các tàu hiện đại như 2 tàu pháo Svetlyak.
Tuy nhiên, phần lớn số tàu mặt nước của Lữ đoàn đều thuộc thế hệ cũ như: tàu pháo 100 tấn, tàu phóng lôi lớp Shershen, tàu tên lửa lớp Osa II...
Với yêu cầu tiến thẳng lên hiện đại thì trong tương lai gần, việc thay thế những loại lạc hậu nói trên là điều cần thiết, nhằm bảo đảm sức mạnh chiến đấu của Hải quân Việt Nam nói chung và Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân nói riêng.
Vậy, loại tàu mặt nước nào có thể là ứng viên thay thế cho các chiến hạm thế hệ cũ của Lữ đoàn 170?
Đặc điểm cơ bản của khu vực chịu sự quản lý của Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân là phần lớn diện tích thuộc Vịnh Bắc Bộ, đây là vùng biển tương đối kín và nông, có nhiều đảo nhỏ nên thích hợp với phương tiện có kích thước và lượng giãn nước nhỏ.
Ngoài ra, việc thay thế cần phải tính đến nhiều mẫu tàu khác nhau như: tàu pháo, tàu tên lửa... nên yêu cầu về một loại tàu đa năng là cần thiết.
Mô hình tàu pháo thuộc Đề án 21632 lớp Tornado
Một trong những ứng viên sáng giá cho nhiệm vụ này là mẫu tàu pháo lớp Tornado Đề án 21632 (phiên bản xuất khẩu của tàu hộ tống lớp Buyan) của Nga.
Đây là loại tàu được thiết kế chuyên cho hoạt động ở vùng nước nông hoặc vùng cửa sông, một đặc điểm đầu tiên khiến nó phù hợp khi triển khai ở Vịnh Bắc Bộ.
Tàu pháo Svetlyak thuộc Lữ đoàn 170
Phiên bản đầu tiên của Tornado là tàu pháo thuộc Đề án 21632, tuy hiện nay Lữ đoàn 170 đã được trang bị tàu pháo Svetlyak khá hiện đại, nhưng nếu so về hỏa lực thì Tornado trội hơn ở pháo chính cỡ nòng 100 mm so với pháo 76,2 mm trên Svetlyak.
Bên cạnh đó, tàu pháo lớp Tornado còn được trang bị pháo phản lực phóng loạt A-215 Grad-M với 40 ống phóng cỡ 122 mm, thích hợp dùng để hỗ trợ hỏa lực khi đổ bộ.
Việc trang bị hỏa lực như trên giúp tăng cường khả năng tấn công, đổ bộ tái chiếm các đảo khi bị địch xâm chiếm cũng như hải chiến ở tầm gần.
Điểm ưu việt tiếp theo của Tornado nằm ở cấu hình đa dạng, ngoài phiên bản tàu pháo, Nga còn giới thiệu thêm biến thể tàu tên lửa thuộc Đề án 21632 (sử dụng chung khung thân nhưng trang bị thêm tên lửa chống hạm Uran hoặc Yakhont).
Phiên bản tàu tên lửa thuộc Đề án 21632 trang bị tên lửa Uran-E
Biến thể tàu tên lửa thuộc Đề án 21632 trang bị tên lửa Yakhont
Ở phiên bản tàu tên lửa Tornado sử dụng tên lửa chống hạm Uran, 2x4 ống phóng sẽ được bố trí theo phương ngang ở giữa tàu, còn biến thể mang tên lửa chống hạm Yakhont thì 2x2 ống phóng sẽ lắp đặt dọc phía sau tàu.
Việc dùng chung một khung thân như vậy sẽ giúp đồng bộ hóa, giảm chi phí trong quá trình vận hành, nó còn cung cấp sự lựa chọn đa dạng các cấu hình để đáp ứng nhu cầu thực tế của khách hàng.
Với các đặc tính như trên, tàu hộ tống lớp Tornado và các biến thể của nó là ứng viên rất sáng giá cho việc hiện đại hóa đội tàu mặt nước của Lữ đoàn 170 nói riêng và Bộ Tư lệnh Vùng 1 Hải quân nói chung.
