Ngày 27/3, tờ tin tức quân sự Military Informant (Nga) cho biết, chương trình đóng mới tàu hộ tống tên lửa Đề án 21.631 lớp Buyan-M đang gặp khó khăn vì vấn đề động cơ do lệnh cấm của phương Tây.
Trước đó, trả lời phỏng vấn vào cuối năm 2015, ông Renat Mistahov- Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nhà máy đóng tàu Zelenodolsk cho biết:
9 tàu Buyan-M đang được đóng mới tại nhà máy nhưng chỉ có 5 tàu nhận được động cơ diesel MTU 16V 4000M90 do MTU Friedrichshafen GmbH (Đức) sản xuất.
4 tàu còn lại có thể không hoàn thành đúng tiến độ vì công ty MTU đã từ chối cung cấp thêm động cơ theo lệnh trừng phạt mà Liên minh châu Âu (EU) áp đặt lên Nga trong năm 2014.
Các tàu đang đóng mới mang số hiệu sản xuất 636 đến 639 phải bàn giao cho Hải quân Nga trong giai đoạn 2017-2019.
Đặt niềm tin vào Trung Quốc?
Nhà máy đóng tàu Zelenodolsk đang xem xét lựa chọn động cơ diesel do công ty Động cơ Diesel Hà Nam (NHD) của Trung Quốc sản xuất để trang bị cho 4 tàu còn lại.
Military Informant nhận định, nhiều khả năng nhà máy sẽ nhập khẩu loại động cơ diesel 20 xy lanh CHD622V20, công suất 4.219 mã lực.
Trong tháng 9/2015, một số nguồn tin ở Trung Quốc nói rằng, NHD đã nhận được hợp đồng cung cấp 8 động cơ CHD622V20 cho phía Nga. Số động cơ này đủ trang bị cho 4 tàu Buyan-M đang đóng mới.
Trước đó, trong tháng 12/2014, công ty Marine Propulsion Systems (MPS) có trụ sở tại thành phố Saint Peterburg, Nga đã ký thỏa thuận với NHD về việc cung cấp động cơ trên lãnh thổ Liên bang Nga.
NHD cam kết cung cấp đầy đủ giải pháp kỹ thuật, dịch vụ hỗ trợ sau bán hàng cho các loại động cơ diesel, máy phát điện, cũng như cung cấp phụ tùng thay thế cho MPS và các đối tác của công ty này.
Theo bảng thông số kỹ thuật mà NHD giới thiệu về động cơ CHD622V20 so với MTU 16V 4000M90 của Đức thì động cơ do NHD sản xuất có công suất cực đại 4.219 mã lực, sản phẩm của MTU có công suất 3.647 mã lực.
Mức tiêu hao nhiên liệu 198 gram cho một kilowatt năng lượng sản sinh mỗi giờ. Lượng tiêu thụ nhiên liệu của động cơ MTU tương ứng 209 gram.
Như vậy, động cơ do Trung Quốc sản xuất tuy dùng nhiều xy lanh hơn nhưng tiết kiệm nhiên liệu hơn sản phẩm của Đức. Tuy vậy, thông tin này chưa được kiểm chứng độc lập.
NHD bắt đầu sản xuất động cơ diesel từ năm 1958. Từ những năm 1980, công ty này sản xuất động cơ theo giấy phép từ công ty Deutz-MWM của Đức. Từ năm 2007, NHD sản xuất theo giấy phép của công ty MAN B&W Diesel AG cũng của Đức.
Theo một số nguồn tin, NHD tuyên bố động cơ CHD622V20 là sản phẩm do công ty này độc lập phát triển theo công nghệ riêng của họ. Đây là lần đầu tiên Nga nhập khẩu động cơ diesel từ Trung Quốc để lắp trên tàu chiến của mình.
"Nga đánh mất công nghiệp động cơ diesel"
Liên Xô cũ là một trong những quốc gia có nền công nghiệp chế tạo động cơ diesel cỡ lớn cho tàu thủy hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, sau khi Liên Xô tan rã, các nhà máy chế tạo động cơ diesel hàng đầu trước đây rơi vào lãnh thổ Ukraine.
Bên cạnh đó, khó khăn kinh tế thời hậu Xô Viết khiến các nhà máy sản xuất động cơ không bắt kịp được tốc độ phát triển và dần tụt hậu so với thế giới.
Trong một báo cáo gần đây, Russian Shipbuilding (tờ tin tức của công nghiệp đóng tàu Nga) nhận định, Nga đã đánh mất công nghiệp động cơ diesel.
Báo cáo cho biết, 7 trong số 10 doanh nghiệp sản xuất không thể chế tạo được động cơ diesel có công suất từ 670 - 2.000 mã lực.
3 nhà máy có thể chế tạo được động cơ công suất trên 2.000 mã lực là BMZ, KTZ và Zvezda lại không thể đáp ứng được nhu cầu của công nghiệp đóng tàu.
Tệ hại hơn, hiện nay Nga không thể sản xuất được động cơ diesel có công suất trên 5.000 mã lực.
Những động cơ có công suất trên 5.000 mã lực đều là những sản phẩm của thập niên 70, ngốn nhiều nhiên liệu và không phù hợp với các tiêu chuẩn hiện đại về khí thải.
Nhiều doanh nghiệp Nga đã nỗ lực hợp tác với các công ty phương Tây để tiếp cận công nghệ sản xuất động cơ diesel tiên tiến nhưng chưa thành công.
Theo báo cáo của Bộ Giao Thông Vận tải Nga trong năm 2010, công nghiệp đóng tàu Nga sẽ đóng mới khoảng 1.462 tàu thuyền các loại, nên nhu cầu về động cơ diesel là rất lớn.
Một số doanh nghiệp đóng tàu Nga đã lựa chọn nhập khẩu động cơ từ nước ngoài khi năng lực sản xuất nội địa không thể đáp ứng. Động cơ diesel do Mỹ, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Tây Ban Nha và một số nước khác đang lấn át động cơ nội địa.
Tuy nhiên, lệnh trừng phạt của phương Tây chống lại Nga từ năm 2014 khiến nguồn cung động cơ giảm mạnh.
MTU và MAN B&W-2, nhà cung cấp động cơ công suất lớn của Đức, đã từ chối giao hàng dưới áp lực của phương Tây, khiến ngành công nghiệp đóng tàu chiến của Nga lâm vào khốn đốn.
Có lẽ đó chính là nguyên nhân Nga xem xét động cơ diesel của Trung Quốc như một giải pháp thay thế.
