Tuy nhiên liệu điều này có đồng nghĩa với việc Vector sẽ sớm thay thế những mẫu tiểu liên cũ?
Tiểu liên Vector, với ống giảm thanh và kính ngắm giao thoa
Vector là một trong những mẫu súng tiểu liên mới và có thiết kế đột phá nhất hiện nay, do TDI, một hãng của Mỹ, sản xuất. Được giới thiệu vào năm 2010, Vector sử dụng cơ cấu chuyển động chữ V, theo 2 trục, thay vì chuyển động tuyến tính dọc theo 1 trục duy nhất như trong cơ chế hoạt động của mọi loại súng khác.
Minh họa cơ chế hoạt động của Vector
Cơ cấu chuyển động theo 2 trục giúp hướng lực xuống dưới thay vì truyền thẳng vào người bắn, giúp giảm sức giật. Đồng thời chuyển động xuống cũng triệt tiêu phần lớn lực nẩy lên của nòng súng, giúp giữ súng cân bằng ngay cả khi bắn ở chế độ tự động. Vector có 3 chế độ bắn, bán tự động (từng viên một), bắn loạt 2 viên và tự động. Nó cũng có nhịp bắn nhanh, 1.000 viên/phút, gần gấp đôi so với nhịp bắn của tiểu liên Uzi. Với chế độ bắn loạt 2 viên, và chúng có thể chạm mục tiêu gần như ở cùng 1 điểm nhờ vào nhịp bắn và độ ổn định cao.
Ưu điểm lớn nhất của Vector, ít nhất là theo lời của nhà sản xuất, nằm ở thiết kế hình chữ V giúp giảm sức giật và sức nẩy. Khi được thử nghiệm trên thực tế với thiết bị đo đạc, Vector cho thấy đúng là nó giảm được 62% sức giật so với UMP.
Vector khi bắn ở chế độ tự động
UMP ra đời trước Vector khoảng 1 thập niên và do nhà sản xuất súng Heckler&Koch (Đức) chế tạo với mục đích thay thế cho mẫu MP5 nổi tiếng. Ý tưởng chính là một thiết kế chung có thể dùng cho nhiều phiên bản với các loại đạn khác nhau, thay vì chỉ đạn cỡ 9mm như MP5. Mặc dù có hình dáng cồng kềnh hơn, nhưng UMP trên thực tế lại nhẹ hơn MP5, do có nhiều chi tiết làm từ nhựa tổng hợp. Nhịp bắn của nó chậm hơn so với Vector, từ 600-650 viên/phút. Một phần lí do của nhịp bắn chậm này là UMP được thiết kế để có thể dùng để thay thế súng trường tự động khi cần chứ không chỉ là tiểu liên đơn thuần. UMP cũng có 3 chế độ bắn tương tự Vector.
Do có cơ cấu chuyển động hình chữ V, hình dạng bên ngoài của Vector rất khác so với các mẫu súng tiểu liên thông thường. Đây là một nhược điểm lớn của Vector, vì người sử dụng sẽ phải mất thời gian để làm quen và tạo cảm giác gắn kết với khẩu súng mới này. Trong khi đó UMP đã được sử dụng rộng rãi từ lâu. Hơn nữa, UMP còn rất tương đồng với một loại tiểu liên khác, thông dụng và nổi tiếng hơn, nhưng cũng của H&K. Đó là MP5, "tiêu chuẩn vàng" của súng tiểu liên, và được các lực lượng quân đội, an ninh trên toàn thế giới tin tưởng.
Trên thực tế, ngoài yếu tố thiết kế mới, bản thân nhà sản xuất cũng tự làm phức tạp việc sử dụng Vector, tiêu biểu là việc tách riêng chốt an toàn và lẫy chọn chế độ bắn (bán tự động, bắn loạt 2 viên, tự động). Và chúng được đặt trên cao, và cách xa nhau, gây khó khăn không cần thiết khi sử dụng. UMP, cũng như đa số các loại súng khác, gộp chung 2 chức năng này vào một lẫy duy nhất mà người lính có thể thao tác dễ dàng chỉ với ngón tay cái.
Sự quen thuộc là một yếu tố quan trọng khi sử dụng vũ khí trong cận chiến. Người lính có rất ít thời gian để ngắm bắn như tác chiến trong các môi trường khác. Vì vậy họ được huấn luyện trong thời gian dài với loại vũ khí quen thuộc cho đến khi nó trở thành 1 phần nối dài của cơ thể mình. Mục đích là trong tác chiến, người lính có thể khai hỏa mà gần như không cần nhắm bắn. Đó là lí do vì sao các đơn vị quân đội, cảnh sát có thể rất miễn cưỡng khi thử một loại tiểu liên mới, nhất là khi nó rất khác biệt như Vector.
Nhìn chung hiện nay Vector vẫn chưa được sử dụng nhiều, một phần do nó khá mới, nhưng nguyên nhân chủ yếu có lẽ là các đơn vị cảnh sát, quân đội vẫn chưa thực sự bị thuyết phục những điểm mới của Vector đủ để họ thay đổi. Điểm mạnh của Vector, cải thiện về độ giật và nẩy, không phải là một đòi hỏi cấp thiết. Các loại tiểu liên hiện nay đã có độ ổn định tương đối cao. Ưu điểm của Vector chưa đủ để vượt qua điểm yếu của nó, là sự phức tạp trong thao tác. Việc chuyển sang dùng Vector không chỉ đòi hỏi chi phí mua sắm mới mà còn phải đào tạo lại để làm quen với mẫu súng quá khác biệt này.
