Barak (Tiếng Hebrew: ברק) là loại tên lửa hạm đối không tầm ngắn của Israel, được thiết kế với vai trò lá chắn phòng thủ điểm nhằm bảo vệ tàu chiến mặt nước chống lại các cuộc tấn công đường không từ máy bay chiến đấu, tên lửa hành trình chống hạm và UAV.
Thông số cơ bản: trọng lượng phóng 98 kg; chiều dài 2,1 m; đường kính thân 170 mm; sải cánh 685 mm; đầu đạn nặng 22 kg; tốc độ Mach 2,1; tầm bắn 0,5 - 12 km; trần bay 5,5 km.
Tên lửa phòng không Barak 1
Hệ thống phòng không Barak 1 có thể được sử dụng với vai trò bổ sung hoặc thay thế hoàn toàn cho pháo phòng không bắn nhanh kiểu Phalanx nhờ một số ưu điểm như độ linh hoạt cao và tên lửa có tầm tác chiến xa hơn.
Các tên lửa phòng không Barak 1 được đặt trong ống phóng thẳng đứng kiêm ống bảo quản dạng container, một cụm 8 ống phóng có trọng lượng chỉ 1.700 kg với yêu cầu bảo trì bảo dưỡng rất đơn giản, thích hợp để trang bị cho tàu chiến mặt nước có lượng giãn nước từ 500 tấn trở lên.
Tên lửa Barak 1 rời bệ phóng
Kiểm soát hỏa lực cho tên lửa được cung cấp bởi một hệ thống C3I nhỏ gọn, trọng lượng chỉ 1.300 kg. Hệ thống này có thể hoạt động độc lập hoặc kết hợp với các cảm biến khác trên tàu chiến để tạo nên một chiếc ô bảo vệ, bao quát toàn bộ góc 3600 xung quanh con tàu với thời gian phản ứng cực nhanh trước các mối đe dọa. Một tổ hợp Barak 1 bao gồm container chứa tên lửa, radar, máy tính điều khiển có giá khoảng 24 triệu USD.
Với độ tin cậy cao, hệ thống Barak 1 được mệnh danh là “Vòm sắt trên biển”, đã được triển khai lắp đặt trên hầu hết các tàu chiến mặt nước của Hải quân Israel và còn được xuất khẩu tới Ấn Độ, Singapore và Chile.
Thử nghiệm hệ thống tên lửa phòng không Barak-1
Tuy vậy, hiệu quả thực tế trong chiến đấu của Barak 1 cũng giống như Iron Dome đang bị đặt một dấu hỏi rất lớn, có thể lấy ví dụ về trường hợp của tàu hộ vệ tên lửa INS Hanit.
Tàu hộ vệ tên lửa INS Hanit
Tàu hộ vệ tên lửa INS Hanit lớp Sa’ar 5 của Hải quân Israel có lượng giãn nước đầy tải 1.275 tấn, thiết kế tàng hình và được trang bị hệ thống điện tử cùng vũ khí cực mạnh như radar tìm kiếm mục tiêu đường không EL/M-2218S, radar kiểm soát hỏa lực EL/M-2221, 64 tên lửa phòng không Barak 1, 1 hệ thống Phalanx CIWS…
Trong cuộc chiến tranh Libanon 2006 chống lại lực lượng Hezbollah, INS Hanit được giao nhiệm vụ tuần tra ngoài khơi cách bờ biển Beirut 10 hải lý. Vào đêm 14/7/2006, một quả tên lửa đối hạm phóng từ đất liền đã bắn trúng phần đuôi Hanit, sát khu nhà chứa trực thăng gây hư hỏng nặng cho con tàu và loại nó ra khỏi vòng chiến đấu.
INS Hanit sau khi bị trúng tên lửa chống hạm
Điều đáng nói nhất trong vụ tấn công này không phải là tranh cãi xem quả tên lửa bắn bị thương Hanit là C-701 hay C-802 mà lại là tại sao cả hệ thống phòng không Barak 1 lẫn Phalanx đều không đưa ra được bất kỳ một phản ứng cần thiết nào trước mối đe dọa cực lớn này.
Phía Israel bào chữa rằng khi đó Hanit đã tắt tất cả các hệ thống phòng thủ để khỏi gây nhiễu máy bay phe nhà đang hoạt động. Tuy nhiên lý lẽ này thật khó chấp nhận vì con tàu đang ở trong khu vực chiến sự, luôn phải cảnh giác cao độ trước bất kỳ đòn tấn công nào của đối phương.
