Được thiết kế nhằm thay thế SS-N-3 Shaddock, tên lửa chống hạm siêu âm P-500 Bazalt (NATO định danh SS-N-12 Sandbox) chính thức vào biên chế Hải quân Liên Xô năm 1975, lắp đặt trên các tuần dương hạm hạng nặng mang máy bay lớp Kiev.
P-500 Bazalt là dòng tên lửa chống hạm cực kỳ uy lực với tầm bắn lên đến 550 km, tốc độ tối đa Mach 2,5.
Tên lửa có chiều dài 11,7 m, đường kính 0,84 m, khối lượng đầu đạn 1.000 kg. P-500 Bazalt có thể mang đầu đạn hạt nhân 350 kT hoặc đầu đạn thông thường nặng 950 kg.
Tên lửa P-500 có thể sử dụng radar để dò tìm mục tiêu kết hợp với thông tin cung cấp từ các loại máy bay trinh sát như Tu-95D, Ka-27B.
P-500 cũng là tên lửa chống hạm đầu tiên của Nga được thiết kế có thể phối hợp phóng loạt số lượng lớn (salvo). Nếu mục tiêu cần tiêu diệt là 1 tàu sân bay thì các tàu chiến mang tên lửa P-500 sẽ phóng một loạt 8 tên lửa. Số tên lửa này trong khi bay sẽ tự động trao đổi thông tin về mục tiêu với nhau...
...một tên lửa trong nhóm phóng sẽ bay lên độ cao 7.000 m và sử dụng radar tìm kiếm mục tiêu rồi truyền dẫn thông tin cho các tên lửa còn lại bay ở độ cao thấp hơn. Số tên lửa này được lập trình để một nửa nhắm vào mục tiêu là tàu sân bay, số tên lửa còn lại sẽ chia ra, hướng vào các mục tiêu là những tàu bảo vệ xung quanh. Nếu tên lửa bay cao bị bắn hạ thì ngay lập tức 1 quả tên lửa khác sẽ bay lên để đảm nhận thay vị trí. Đây là một chiến thuật độc đáo mà không có bất kỳ quốc gia nào trên thế giới ngoài Nga sở hữu.
Hiện nay tên lửa P-500 còn được trang bị trên các tuần dương hạm lớp Slava (đề án 1164) với 16 ống phóng tên lửa bố trí 2 bên thân tàu.
Với kích thước lớn và tốc độ bay cao (Mach 2,5), tên lửa P-500 là mối đe dọa đối với tất cả các loại tàu mặt nước, kể cả những chiến hạm có kích thước lớn như tàu sân bay, chỉ riêng động năng của quả tên lửa khi đâm vào tàu đã đủ gây ra thiệt hại cực kỳ to lớn.
Mới đây trong một cuộc tập trận, Hải quân Nga đã công bố đoạn video ghi lại cảnh tên lửa P-500 tiêu diệt mục tiêu giả định là một con tàu lớn đóng giả tàu sân bay đối phương. Quả tên lửa sử dụng mặc dù không mang đầu đạn nhưng đã phá hủy gần như toàn bộ tàu mục tiêu chỉ với động năng và lượng nhiên liệu còn lại của mình. Điều đó cho chúng ta thấy thiệt hại còn có thể to lớn đến mức nào khi tên lửa được trang bị đầu nổ.
Tên lửa P-500 tiêu diệt mục tiêu trong cuộc tập trận
