Phát triển theo xu hướng nhỏ gọn và độc đáo
Shotgun là một loại vũ khí gần như không thể thiếu của các lực lượng quân sự và chấp pháp trên toàn thế giới, đặc biệt là các lực lượng đặc biệt chống khủng bố hoặc giải cứu con tin.
Hầu hết các loại shotgun mặc dù không quá nặng nhưng lại khá dài và cồng kềnh. Vì vậy một số nhà sản xuất vũ khí như Kel-Tec của Mỹ hay UTAS của Thổ Nhĩ Kỳ đã phát triển những mẫu shotgun kiểu bơm độc đáo như KSG hay UTS-15 có tính cơ động cao và chứa được nhiều đạn.
Cũng theo xu hướng này, SRM Arms đã phát triển một mẫu shotgun bán tự động hoàn toàn mới có thiết kế độc đáo với tên gọi M1216 để sử dụng trong việc tự vệ dân sự, săn bắn, cung cấp cho các lực lượng thi hành công vụ và giới thiệu cho cả bên quân sự.
So sánh với các loại shotgun khác, SRM M1216 ngắn hơn nhiều nhưng vẫn đảm bảo hỏa lực mạnh mẽ. Súng có khối lượng 3,29 kg với hộp tiếp đạn rỗng, chiều dài 826 mm. So với KSG thì M1216 nặng và dài hơn một chút.
Thiết kế của M1216 chia làm hai phần chính. Phần dưới từ báng súng, tay nắm chính cho đến vị trí gắn hộp tiếp đạn được làm từ polymer cao phân tử để giảm khối lượng.
Còn phần trên chính là các bộ phận làm cho súng hoạt động được làm bằng thép để tăng độ chắc chắn. Hai phần này được gắn lại với nhau bằng đinh ghim để tiện tháo lắp. Nòng súng dài 457,2 mm làm bằng thép tốt, không cắt rãnh.
Khi nhìn qua sẽ có cảm giác nòng súng đứng độc lập và lỏng lẻo. Nhưng thực ra, nòng được gắn rất chặt với buồng đạn với sự hỗ trợ của một giá đỡ nhỏ bao quanh.
Hầu hết các khẩu M1216 bán ra sẽ không được cung cấp thước ngắm, súng có một đường ray dài ở trên giống như của dòng AR và vừa vặn với thước ngắm của AR.
Thước ngắm chủ yếu được dùng là loại “gà nhà” của SRM ARMs, thước ngắm này ngắm qua khe hình thoi và có thể điều chỉnh tầm bắn giống như của một số khẩu AR. Ngoài ra, súng cũng tương thích tốt với các loại kính ngắm phản xạ phổ biến khác như EOTech, Aimpoint hay Trijicon.
M1216 có hai đường ray nhỏ hai bên để tương tác với các phụ kiện như đèn chỉ thị laser hay đèn pin chiến thuật. Nhà sản xuất cũng cung cấp các loại dây đeo chuyên dụng để tiện trong việc vận chuyển.
Cơ chế nạp đạn lạ và hộp tiếp đạn độc đáo
Khác với nhiều dòng shotgun bán tự động khác với cơ chế nạp đạn bằng khí nén, M1216 sử dụng cơ chế phản lực bắn có hãm (giữ chậm). Thiết kế này giúp đơn giản hóa phần nòng trước khi không có ống dẫn khí nén, đưa toàn bộ cơ cấu nạp đạn về phía sau.
Khi gắn hộp tiếp đạn ở phía trước, súng sẽ có trọng tâm hoàn hảo hơn, giúp giảm tối đa độ giật khi bắn. Hệ thống khóa hãm gồm hai con lăn được giữ bằng lò xo, ấn chặt vào hai rãnh khắc dốc trong thân súng.
Khi bắn lực ấn sẽ giữ hai con lăn này đứng yên trong một thời gian ngắn lúc áp lực trong nòng rất cao, sau đó khi áp lực từ viên đạn tích đủ mạnh nó sẽ đẩy hai con lăn này lùi về sau để tiến hành chu kỳ nạp đạn chống lại lực ấn của lò xo.
Khi thoi nạp đạn tích đủ động lực để di chuyển thì cũng là lúc áp lực trong nòng đã được giảm xuống mức an toàn.
Sau khi chu kỳ nạp đạn hoàn tất, hai con lăn này lại được lò xo đẩy về theo dốc rãnh ấn chặt vào khe. Cách hoạt động này có thể tìm thấy trên các sản phẩm của Heckler & Koch như G3 hoặc MP5 dựa trên thiết kế khẩu Stg.45 thời Chiến tranh thế giới thứ 2.
Súng cũng có khóa an toàn với một chốt gạt nằm bên thân phải với hai chế độ chính: F (màu đỏ, bên dưới) là trạng thái khai hỏa, S (màu trắng, bên trên) là khóa an toàn. Đặc biệt, xạ thủ có thể chuyển khóa an toàn hoặc cần lên đạn về bất kỳ bên nào của súng cho phù hợp với mình.
Có lẽ điểm độc đáo nhất của súng chính là hộp tiếp đạn khá lớn, bao gồm 4 ống đạn đặt ở các vị trí song song và hợp với nhau các góc 90o. Hộp đạn này đặt bên dưới, song song với nòng súng, ống đạn trên cùng sẽ cung cấp đạn cho súng.
Khi bắn hết đạn của một ống, việc xạ thủ cần làm chỉ là xoay hộp đạn 90o để đưa ống đạn tiếp theo vào vị trí trên cùng và tiếp tục bắn, cứ như vậy xoay các ống đạn để bắn hết toàn bộ đạn trong 4 ống. Đối với xạ thủ chưa quen, việc xoay ống đạn hơi khó khăn, nhưng khi đã quen thì thao tác chỉ diễn ra chưa đến 1 giây.
Khi hết đạn thì thoi nạp đạn sẽ được giữ ở vị trí lùi về phía sau, xạ thủ có thể tháo hộp đạn ra bằng cách nhấn vào nút nhả ở phía trước. Khe nhả vỏ đạn của súng thường được đặt ở phía bên phải, nhưng cũng có thể chuyển khe này sang bên trái nếu thuận tay trái.
Mỗi ống đạn của súng có thể chứa tối đa 4 viên đạn shotgun 12 gauge với tổng cộng 16 viên, nhiều hơn 1 đến 2 viên so với các khẩu KSG hay UTS-15. Số 16 trong tên gọi SRM M1216 chính là chỉ số đạn của khẩu súng này.
Súng cũng có các biến thể khác với cấu tạo hoàn toàn tương tự nhưng nòng ngắn hơn và cơ số đạn ít hơn: SRM M1212 (mỗi ống chứa 3 viên), SRM M1208 (mỗi ống chứa 2 viên).
Một đặc điểm chiến thuật nữa của hộp tiếp đạn này là có khả năng chứa các loại đạn khác nhau trong các ống như đạn mạnh, cực mạnh, phi sát thương... Giúp phù hợp với từng thời điểm chiến đấu riêng biệt.
Theo đánh giá của các chuyên gia, SRM M1216 là loại shotgun rất tốt, có độ tin cậy cao, độ giật thấp nhờ trọng tâm hoàn hảo, cơ số đạn lớn và khả năng bắn nhanh so với các loại shotgun kiểu bơm.
Tuy nhiên, nhược điểm lớn nhất của súng có lẽ là các hộp tiếp đạn dạng 4 ống ghép lại là khá lớn, dẫn đến khó mang theo nhiều đạn.
