Với tham vọng trở thành lực lượng hải quân hàng đầu khu vực châu Á, cạnh tranh với Mỹ tại Thái Bình Dương, Trung Quốc đã không ngừng đầu tư cho các chương trình đóng tàu chiến hiện đại nhằm cụ thể hóa cho tham vọng này.
Chương trình hiện đại hóa Hải quân Trung Quốc đã đặt ra rất nhiều thách thức cho khu vực, đặc biệt là trong bối cảnh một số nước Đông Nam Á (ĐNA) vốn có các tranh chấp chủ quyền với Bắc Kinh. Trong các chương trình đóng tàu quân sự lớn của Trung Quốc, chương trình tàu khu trục Type 052D thực sự là một mối hiểm họa đối với khu vực khá nhạy cảm này.
Type 052D được xem là một nỗ lực của Trung Quốc để bắt kịp tàu khu trục lớp Arleigh Burke của Hải quân Mỹ.
Type 052D là một chương trình phát triển tàu khu trục mang tên lửa điều khiển nhằm tạo ra một tàu khu trục “Aegis made in China” đúng nghĩa nhất sau khi lớp tàu khu trục Type 052C bị giới phân tích đánh giá là "thùng rỗng kêu to".
Chương trình tàu khu trục này mang theo rất nhiều cải tiến về thiết kế và công nghệ tác chiến hải quân mới nhất của Trung Quốc. Đặc biệt, về mặt hỏa lực, tàu được cải tiến gần như toàn bộ so với tàu khu trục Type 052C.
Cải tiến quan trọng nhất trên tàu khu trục Type 052D là hệ thống phóng thẳng đứng VLS mới sao chép từ hệ thống phóng thẳng đứng Mk41 của Mỹ. Hệ thống VLS mới được gọi là tiêu chuẩn GJB 5860-2006. Đây là một hệ thống VLS dạng module có thể phóng nhiều loại tên lửa khác nhau trên cùng một ống phóng.
Hệ thống VLS này có thể phóng tên lửa phòng không, tên lửa chống hạm và đặc biệt là tên lửa hành trình tấn công mặt đất, một tính năng mà Type 052C chưa được trang bị. Theo các nguồn tin chưa được xác nhận, Type 052D sẽ được trang bị tên lửa hành trình tấn công mặt đất DH-10 tương tự như tên lửa Tomahawk của Mỹ.
Như vậy, Type 052D sẽ trở thành lớp tàu khu trục thứ 2 trên thế giới được trang bị tên lửa hành trình tấn công mặt đất sau lớp tàu khu trục Arleigh Burke của Mỹ. Tuy nhiên, Type 052D chỉ có thể mang theo tối đa 64 tên lửa, một con số khá khiêm tốn so với các tàu khu trục của Mỹ.
Ngoài ra, một cải tiến quan trọng khác về hỏa lực là Type 052D được trang bị một pháo hạm H/PJ38 130mm mới do Trung Quốc tự thiết kế dựa trên pháo hạm nòng kép AK-130 của Nga trên tàu khu trục lớp Sovremenny mà nước này mua từ Nga.
Hệ thống điện tử trên tàu cũng được cải tiến rất nhiều, quan trọng nhất là radar quét mạng pha điện tử chủ động AESA mới với các mảng ăng ten phẳng chứ không lồi như trên Type 052C. Thiết kế này “gần giống” với tàu khu trục Arleigh Burke theo nghĩa đen của nó. Hệ thống liên kết dữ liệu, hệ thống quản lý chiến đấu mới với nhiều tính năng chưa được tiết lộ.
Hiểm họa với Đông Nam Á
Một chi tiết đáng lưu tâm là Trung Quốc đã tiến hành hạ thủy cùng lúc tới 3 chiếc tàu khu trục Type 052D và đang tiến hành các hoạt động thử nghiệm. Động thái này cho thấy quyết tâm của Bắc Kinh trong việc đạt được tham vọng của mình, nó cũng cho thấy tiềm năng rất lớn của công nghiệp đóng tàu quân sự Trung Quốc.
Chương trình tàu khu trục Type 052D đang trực tiếp tạo ra nhiều mối đe dọa cho khu vực Đông Nam Á.
Theo kế hoạch đã được phê duyệt, 8 chiếc loại này sẽ được đóng mới, ngoài 3 chiếc đã được hạ thủy, 3 chiếc khác đang được đóng tại nhà máy đóng tàu Giang Nam. Với tốc độ đóng mới “chóng mặt” như vậy, Trung Quốc sẽ sớm có đủ 8 chiếc Type 052D trong biên chế. Đặc biệt, 4 trong 8 chiếc Type 052D đã được phê duyệt biên chế cho hạm đội Nam Hải phụ trách khu vực biển Đông.
Mặc dù tính năng của lớp tàu này có thể thua kém so với tàu khu trục lớp Arleigh Burke của Mỹ, nhưng sự có mặt của Type 052D sẽ cho phép Hải quân Trung Quốc có thêm công cụ để hiện thực hóa tham vọng bành trường trên biển của mình.
Không chỉ là hiểm họa đối với khu vực ĐNA mà Type 052D còn tạo ra sự thách thức lớn đối với Hải quân Nhật Bản tại biển Hoa Đông cũng như với Hải quân Mỹ đang hoạt động trong khu vực châu Á. Những vũ khí mới được trang bị sẽ cho phép Type 052D tiến hành các hoạt động can thiệp từ xa mà không cần phải xâm nhập vào khu vực nguy hiểm, tương tự như điều mà tàu khu trục Arleigh Burke của Mỹ đang làm.
Tuy nhiên, một chương trình tàu chiến lớn như vậy lại được hoàn thành với tốc độ khủng khiếp cũng khiến nhiều chuyên gia hoài nghi về chất lượng của lớp tàu này. Bên cạnh đó những hệ thống điện tử, vũ khí trên tàu đều là những hệ thống mới lần đầu được trang bị nên không thể tránh khỏi những trục trặc về mặt kỹ thuật.
Trung Quốc phải cần một quãng thời gian nhất định để hoàn thiện các tính năng kỹ chiến thuật của tàu khu trục Type 052D. Mối hiểm họa với khu vực ĐNA không đến tức thì nhưng là điều hiện hữu trong tương lai gần.
Bài vở và ý kiến đóng góp cho chuyên mục vui lòng gửi về email: [email protected]. Trân trọng!
