Trước đây pháo hạm 130mm chỉ có thể trang bị trên các tàu khu trục hạng nặng, các tàu tuần dương hạm do khối lượng và kích thước quá lớn, việc nâng cao sức mạnh hỏa lực cho các tàu chiến có lượng giãn nước nhỏ gặp nhiều khó khăn và chỉ có thể sử dụng các pháo hạm loại nhỏ.
Nhằm khắc phục hạn chế này, các nhà khoa học của Cục thiết kế Amethyst đang phát triển một hệ thống pháo hải quân trọng lượng nhẹ Kartaun-Puma. Hệ thống mới nhẹ hơn so với các hệ thống hiện có đến 4 lần. Điều này mở ra khả năng trang bị cho các tàu chiến hạng nhẹ khả năng chiến đấu hạng nặng.
Pháo hạm AK-130 130mm cũ có khối lượng gần 100 tấn nên chỉ có thể trang bị trên các tàu khu trục hạng nặng, tàu tuần dương.
Trao đổi với Izvestia, ông Yuri Gladkikh, Phó tổng giám đốc văn phòng thiết kế cho biết, mấu chốt để giảm bớt trọng lượng của đơn vị là do sử dụng vật liệu composite.
Ông nói “Việc tạo ra nó khá phức tạp, bao gồm một khẩu pháo và hệ thống quản lý đạn dược. Trước đây, khẩu pháo hạm 2 nòng đã nặng 97 tấn, pháo mới một nòng và chỉ nặng 24 tấn nhờ việc áp dụng các giải pháp kỹ thuật mới và sử dụng các phần cứng mới bao gồm cả vật liệu composite”
Sự khác biệt cơ bản giữa pháo hạm mới và cũ là pháo hạm mới sử dụng một hệ thống điều khiển hỏa lực thống nhất tương thích không chỉ với các pháo hạm trước đây mà còn cả với hệ thống pháo phòng thủ bờ biển A-222 Beach, ông Yuri nói thêm.
“Trái ngược với các hệ thống trước đó, hệ thống kiểm soát hỏa lực này được tạo ra chung cho tất cả các cỡ nòng pháo hạm sử dụng trong hải quân. Nó được sử dụng mà không cần quan tâm đến cỡ nòng, nó có hệ thống điều khiển riêng của mình. Do thống nhất chung một hệ thống, chúng tôi đã giảm được số lượng các hệ thống quản lý, giảm số lượng các thiết bị. Kết quả là giảm được chi phí và cùng một lúc chúng tôi có thể điều khiển pháo hạm cỡ nòng 30mm và 130mm”.
Pháo hạm Kartaun-Puma có khối lượng nhẹ hơn đến 4 lần nhưng uy lực và tầm bắn không hề giảm, thậm chí còn hiệu quả hơn.
Hệ thống pháo hạm mới có thể được trang bị trên bất kỳ tàu chiến nào có thiết kế sử dụng pháo binh. Nhưng trước hết, nó sẽ được lắp đặt trên tàu khu trục nhỏ Đề án 22350 các tàu Đô đốc Kasatonov, Đô đốc Golovko.
“Tất cả những nỗ lực của chúng tôi là tập trung vào việc giảm trọng lượng, vì vậy hệ thống phức tạp này có thể được lắp đặt trên một tàu có lượng giãn nước nhỏ hơn. Trước đây chúng ta chỉ có thể lắp đặt các hệ thống pháo trên các tàu có lượng giãn nước từ 6.000-7.000 tấn trở lên nhưng bây giờ chúng ta có thể lắp đặt nó trên tàu có lượng giãn nước 2.000 tấn. Điều đó sẽ tăng cường khả năng chiến đấu với các mục tiêu ven biển và biển xa sẽ dành cho các tàu lớn hơn” ông Yuri nói.
Hệ thống pháo Kartaun-Puma được tạo ra trên cơ sở các dự án nghiên cứu trước đây, tổ hợp sẽ sử dụng hệ thống điều khiển hỏa lực Puma. Pháo có chiều cao 12 mét, nòng súng dài 7-8 mét. Cũng giống như pháo hạm A-129 Armat, Kartaun-Puma có thể bắn trúng các mục tiêu trên mặt nước, trên bờ biển và trên không.
Ông Yuri nói “So với những gì đã đạt được trước đó, trong ngắn hạn, tầm bắn sẽ được tăng lên khoảng 1,5-2 lần . Hiệu quả cũng tăng lên đáng kể lên khoảng 2 lần, tốc độ bắn vượt quá 30 viên/phút. Dự kiến độ tin cậy tăng 1,5 lần, tốc độ phản ứng chỉ khoảng 2 giây. Vận hành pháo mới chỉ cần 3 người thay vì 6 người như trước”
Tàu hộ tống Đề án 22350 sẽ được trang bị loại pháo hạm tối tân Kartaun-Puma.
Hệ thống có thể cài đặt chế độ bắn liên tục cho đến khi sử dụng hết số đạn dược mang theo. Kartaun-Puma có dự trữ đạn dược đúng bằng khả năng của hầm chứa đạn trên tàu chiến, không có hệ thống tương tự ở nước ngoài. Hệ thống có thể bắn đạn chất nổ mạnh, đạn pháo phòng không và các loại đạn khác cỡ nòng 130mm.
Ông Yuri giới thiệu thêm: “Trước đó, đạn pháo được giữ trong một hộp như súng trường Kalashnikov. Bây giờ là một hệ thống thông minh tự động hóa với hệ thống xử lý đạn dược SAP 192-M. Hệ thống không làm gián đoạn quá trình bắn. Bạn có thể bắn liên tục đến khi hết đạn với hệ thống tự động lựa chọn các loại đạn. Việc thay đổi từ đạn nổ mạnh sang đạn phòng không gần như ngay lập tức. Trong cỡ nòng này, chúng tôi có một loại đạn đơn nhất, đây cũng là một lợi thế hơn các nước khác”
Quá trình lắp đặt hệ thống sẽ sẵn sàng bắt đầu vào năm 2015. Quá trình nghiên cứu và phát triển tổ hợp pháo mới sẽ được tiến hành trong giai đoạn 2013-2014. Cục thiết kế Amethyst sẽ nhận được 776 triệu Rúp để thực hiện quá trình phát triển, việc sản xuất pháo hạm Kartaun-Puma sẽ do nhà máy MZ Arsenal thực hiện.
