Nga tung hỏa mù
Hãng RIA Novosti ngày 21/1 dẫn nguồn tin từ Hải quân Nga đã bác bỏ thông tin trước đó cho rằng Nga sẽ ngưng đóng tàu ngầm lớp Lada để chuyển sang lớp tàu ngầm thế hệ thứ 5 là Kalina.
Phát ngôn viên Hải quân Nga, Đại tá Igor Dygalo nói với RIA rằng việc xem xét đóng thêm tàu ngầm lớp Lada vẫn được xem xét chứ không ngừng hẳn.
“Hai tàu ngầm lớp Lada đang được đóng, và dựa trên chiếc đầu tiên đang thử nghiệm là Saint Petersburg, chúng tôi sẽ xem xét quyết định đóng thêm tùy nhu cầu, chứ không có việc ngừng đóng”, vị đại diện khẳng định.
Theo vị phát ngôn viên này, chiếc tàu ngầm lớp Lada đầu tiên là Saint Petersburg khởi đóng năm 1997 tại Nhà máy Admiralty ở St. Petersburg, hạ thủy năm 2004 và bắt đầu thử nghiệm từ năm 2010.
Trước khi ông Igor Dygalo đưa ra thông tin đính chính này chỉ 2 ngày, cũng chính hãng RIA Novosti tuyên bố rằng Hải quân nước này đã quyết định ngưng đóng thêm tàu ngầm Lada và chuyển ngân sách sang nghiên cứu phát triển tàu ngầm thế hệ mới hơn.
Nguồn tin này cho biết, hai tàu ngầm điện - diesel lớp Lada (Dự án 677) đang đóng tại Nhà máy Admiralty ở St. Petersburg là Kronstadt và Great Luke cùng với chiếc trước đó là Saint Petersburg đang thử nghiệm sẽ bàn giao cho Hạm đội Baltic.
Còn ngân sách đóng tàu Lada sẽ dành cho việc phát triển lớp tàu ngầm thế hệ thứ 5 là Kalina, tức lớp tàu ngầm cải tiến từ lớp Lada.
Theo báo chí Nga, có thể hệ thống đẩy không khí độc lập được trang bị trên tàu ngầm Kalina sẽ được hoàn thiện dần so với trang bị trên tàu Lada để tàu ngầm trong quá trình tuần tra không cần phải tăng độ sâu kính tiềm vọng.
Kalina do Viện Rubin thiết kế, sẽ sử dụng động cơ không phụ thuộc không khí (AIP) hiện đại hơn Lada. Tàu cũng dùng bộ pin năng lượng Lithium-Ion dự trữ điện năng. Dự kiến phải sau năm 2020 mới có được tàu ngầm lớp Kalina.
Tại sao Việt Nam không mua tàu Lada?
Dù là tàu ngầm thế hệ mới hơn và trang bị những công nghệ tiên tiến nhưng Việt Nam đã lựa chọn mua Kilo mà không phải là Lada, vậy đâu là nguyên nhân?
Tàu ngầm Kilo của Hải quân Việt Nam.
Theo nhận định của nhiều chiến lược gia hải quân, quyết định mua tàu ngầm Kilo của Việt Nam có liên quan đến sức mạnh không như mong đợi của tàu chiến mới thuộc Dự án BPS-500 Hà Nội đã mua từ Moscow.
Chính sự không như mong muốn này đã khiến nguyên tắc mua sắm trang bị quốc phòng của Việt Nam thay đổi, chúng ta quyết định sẽ chỉ mua những vũ khí - khí tài đã chứng minh được năng lực một cách rõ ràng.
Do vậy, thật dễ hiểu vì sao vào thời điểm năm 2009 Việt Nam lại chọn tàu ngầm Dự án 636 Kilo thế hệ cũ mà không phải là Dự án 677 Lada mới nhất của Nga.
Theo Hải quân Nga, tàu ngầm lớp Lada được lắp đặt hệ thống vũ khí và hệ thống điều khiển tự động hóa tiên tiến hơn, trang bị động cơ kiểu mới rất yên tĩnh, có độ ồn nhỏ hơn Kilo nhiều lần nhằm nâng cao khả năng tàng hình.
Đặc biệt, Lada là thế hệ tàu ngầm thông thường đầu tiên của Nga được trang bị hệ thống động lực không cần không khí (AIP), cho thời gian hoạt động ngầm dưới biển lâu hơn hẳn Kilo.
Nhưng sau khi chiếc Lada đầu tiên mang tên St Petersburg hoàn thành, quá trình thử nghiệm đã phát hiện vô số lỗi như trục trặc về hệ thống sonar và động cơ chạy điện...
Đáng ngại nhất là hệ thống AIP của tàu vẫn chưa đảm bảo an toàn và có thể xảy ra cháy nổ trong quá trình vận hành (liên quan đến việc lưu trữ Hydro và Oxy), điều này thực sự là một thảm họa tiềm ẩn.
Và cho đến thời điểm hiện tại, sau rất nhiều chỉnh sửa, Lada vẫn không đáp ứng được đầy đủ những yêu cầu của Hải quân Nga.
