Thời điểm kiểm nghiệm khả năng hoạt động ban đầu (IOC) này đã được chuyển lên Quốc hội hôm ngày 31/5 và được công bố ngay sau đó.
Theo một thông cáo báo chí của Lầu Năm Góc, IOC chỉ đạt được khi “có đủ máy bay để thành lập một phi đội hoạt động với nhân viên được đào tạo và trang đầy đủ bị nhằm hỗ trợ các nhiệm vụ khác nhau theo quy định của từng quân chủng”. Số lượng máy bay của mỗi đội là khác nhau, với 10 chiếc cho Thủy quân lục chiến, 12 cho Không quân và 10 cho Hải quân, theo đặc trưng của từng quân chủng.
Tiêm kích F-35 sẽ bắt đầu phục vụ trong lực lượng Thủy quân lục chiến Mỹ từ tháng 12/2015
Trong số 2.443 chiếc F-35 mà Mỹ đã lên kế hoạch mua, có 1.763 chiếc thuộc phiên bản cất cánh thông thường F-35A. Kế hoạch dự định trong năm 2016 của Không quân Mỹ là sớm hơn so với báo cáo trước đây.
Không quân và Thủy quân lục chiến, với phiên bản cất và hạ cánh đường băng ngắn F-35B lần đầu hoạt động, sẽ đạt được IOC với phần mềm Block 2B. Hiện tại, phần mềm này đang được thử nghiệm tại căn cứ Không quân Edwards ở California và trạm Không lực Hải quân Patuxent River, bang Maryland. Mặc dù đây không phải là phiên bản cuối cùng của phần mềm nhưng 2B đảm bảo hầu hết khả năng phòng thủ, cho phép Mỹ sử dụng F-35 trong các trận chiến.
Trong khi đó, theo lời một phát ngôn viên của Hải quân, Hải quân Mỹ kỳ vọng có thể đạt IOC cho phiên bản tàu sân bay F-35C, với phần mềm nâng cấp Block 3F.
“Lầu Năm Góc đã đưa ra quyết định đúng đắn hướng tới khả năng hoạt động ban đầu với phần mềm Block 2B để họ có thể cho F-35 tham chiến nếu cần thiết”, Rebecca Grant, một nhà phân tích của Iris Research cho biết, "Đó là một bước đi thông minh và hãy xem những gì họ đã thực hiện IOC đầu tiên cho B-2 và F-22. Phi công của Không quân Mỹ có thể thả bom hay bắn tên lửa từ máy bay F-35 với các phần mềm Block 2B".
Các quyết định về IOC là tin mới nhất trong một loạt các tin vui mà những người ủng hộ chương trình coi như bằng chứng chứng minh chương trình bị chỉ trích là có vấn đề này đang có xu hướng phát triển. Trong báo cáo của Lầu Năm Góc đưa ra hôm 23/5, tổng chi phí của chương trình đã giảm xuống 4,5 tỷ USD, lần đầu tiên chi phí đã giảm.
Các thiết lập cho IOC chỉ ra rằng "sự kém ổn định đáng buồn đã được giải quyết, thậm chí còn ngược lại", Richard Aboulafia, nhà phân tích của Tập đoàn Teal, cho biết. "Điều này cho thấy sự ổn định và qua đó, chi phí cũng được đảm bảo".
Điều đó có thể thúc đẩy sự tin tưởng giữa các đối tác quốc tế và có thể tăng doanh số cho loại máy bay chiến đấu thế hệ thứ 5 này.
"Sẽ rất khó để khách hàng nước ngoài đặt hàng trong khi tất cả mọi thứ đường như rất mơ hồ," Aboulafia nói. "Hy vọng rằng, khách hàng sẽ tin tưởng hơn sau quyết định này".
Cả Hàn Quốc và Đan Mạch cũng đang thảo luận xem có nên mua F-35 cho các chương trình thay thế máy bay chiến đấu của họ hay không. Quyết định của Hàn Quốc sẽ đưa ra trong năm nay, dự kiến vào đầu tháng 6, còn Đan Mạch dự kiến vào giữa năm 2015.
"Chúng tôi đánh giá cao sự tin tưởng trong chương trình F-35 thể hiện bởi các lực lượng không quân, Thủy quân lục chiến và Hải quân qua việc công bố Khả năng hoạt động ban đầu của họ (IOC) ngày hôm nay", ông Michael Rein, người phát ngôn của Lockheed, cho biết trong một tuyên bố. "Ưu tiên hàng đầu của chúng tôi là tiếp tục thực hiện kế hoạch hỗ trợ IOC bắt đầu với Thủy quân lục chiến vào tháng 12/2015."
