Tin đồn về việc lính đánh thuê của Mỹ được triển khai tới thành phố Donetsk (phía đông Ukraine) đã rộ lên nhanh chóng từ đêm 7/3, sau khi một số đoạn video được chia sẻ trên internet cho thấy sự xuất hiện của những tay súng vũ trang, không rõ danh tính đi trên các con đường của thành phố này.
Ít nhất 2 đoạn video trên Youtube hồi đầu tuần trước cho thấy những binh sĩ lực lưỡng, được vũ trang hạng nặng nhưng không đeo phù hiệu có mặt ở Donetsk.
Trong một đoạn video, người xem có thể nghe thấy những tiếng hét to: "Blackwater! Blackwater!" khi những người đàn ông vũ trang, không phù hiệu này đi qua các con đường.
Cả 2 đoạn video ghi lại cảnh lính đánh thuê Blackwater ở Donetsk đã được đưa lên Youtube với phần mô tả bằng tiếng Nga. Bối cảnh của đoạn video không rõ nhưng có vẻ như những người đàn ông vũ trang đã xuất hiện ở một cuộc biểu tình đường phố chống chính quyền mới. Họ đi xung quanh khua vũ khí trước khi đột ngột "chuồn đi" khi những người qua đường hét to: "Blackwater! Blackwater!".
Từ khi đoạn video xuất hiện, trên mạng xã hội Twitter đã rộ lên những đồn đoán rằng những người lính đán thuê thuộc công ty an ninh tư nhân Blackwater (hiện tại đã đổi tên thành Academi) đang hoạt động tại Ukraine để giúp đỡ chính phủ mới thân phương Tây của nước này.
Hôm thứ Tư tuần trước, một nhà ngoại giao Nga tại Kiev nói với hãng tin Interfax rằng đã có khoảng 300 nhân viên từ các công ty an ninh tư nhân Mỹ đã tới Ukraine.
"Đây là những người lính rất thành thạo trong các hoạt động chiến đấu. Phần lớn trong số họ hoạt động theo các hợp đồng tư ở Iraq, Afghanistan và một số nơi khác", nguồn tin cho hay. Interfax cho biết nhà ngoại giao trên không tiết lộ quốc tịch của những người lính đánh thuê nhưng nói rằng "Hầu hết trong số họ đến từ Mỹ".
Khi được hỏi những binh sĩ trong đoạn video có thể đến từ công ty Academi không, tiến sĩ Nafeez Ahmed, một chuyên gia an ninh tại Viện nghiên cứu chính sách và phát triển (IPRD) tại Anh cho hay: "Thực sự rất khó nói nhưng chắc chắn nó không nằm ngoài khả năng này. Academi triển khai lực lượng ở mọi nơi. Đồng phục của những người trong video phù hợp với lính đánh thuê Mỹ, họ không giống lính đánh thuê Nga. Tuy nhiên, tại sao họ lại chạy quanh để chứng tỏ sự hiện diện như vậy? Tất nhiên, cũng có khả năng đó là một chiêu tuyên truyền của Nga.
Theo Daily Mail, bất cứ ý kiến nào cho rằng một công ty lính đánh thuê của Mỹ như Academi bắt đầu hoạt động tại Ukraine đều có thể mang lại cho Tổng thống Nga Vladimir Putin một cái cớ để tiến hành xâm lược.
Quốc hội Nga đã bỏ phiếu cho phép ông Putin quyền sử dụng quân sự tại Ukraine, nơi Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych đã bị lật đổ cuối tháng trước, sau các cuộc biểu tình ở thủ đô Kiev. Các lực lượng thân Nga đã chiếm giữ khu tự trị Crimea mặc dù điện Kremlin phủ nhận rằng hàng nghìn binh sĩ vũ trang hạng nặng xuất hiện tại đây nằm dưới quyền kiểm soát của họ.
Tháng trước, tờ Daily Beast đã dẫn một số nguồn tin ở Moscow cho rằng những binh sĩ này thuộc Vnevedomstvenaya Okhrana, một cơ quan an ninh tư nhân tương tự như Academi, và có liên hệ gần gũi với điện Kremlin. Theo đó, công ty này được thuê để bảo vệ tài sản quân sự của Nga ở Crimea.
Những đoạn video về lính đánh thuê ở Ukraine xuất hiện trong lúc các phương tiện truyền thông Nga đưa tin rằng 300 người đàn ông "lực lưỡng" đã đến sân bay Boryspil ở Kiev và mang theo các túi xách lớn (tương tự như loại quân đội Mỹ dùng để đựng thiết bị). Những nguồn tin này cho rằng họ được thuê đến những khu vực ở phía đông và nam Ukraine, nơi những nhóm người nói tiếng Nga hoặc gốc Nga đang mang lại một mối đe dọa ly khai cho chính phủ mới.
Blackwater được thành lập năm 1997 bởi cựu đặc nhiệm SEAL Erik Prince và từng là một trong những công ty an ninh tư nhân được chính phủ Mỹ thuê để bảo vệ các đại diện ngoại giao của Mỹ ở nước ngoài.
Khi chiến tranh ở Iraq nổ ra năm 2003, hoạt động của công ty được mở rộng với mức doanh thu tăng vùn vụt, tuy nhiên, một chuỗi các vụ giết người gây tranh cãi bởi các nhân viên của công ty này dẫ dẫn tới việc nó phải đổi tên để tránh tai tiếng, đầu tiên là Xe và hiện nay là Academi.
Ngoài tư cách là các nhà thầu an ninh, Blackwater còn được coi là một lực lượng quân đội tư nhân có thể thúc đẩy lợi ích của Mỹ mà không cần sự tham gia của quân đội chính quy.
Trên danh nghĩa, đây là một công ty đa quốc gia và có thể được bất cứ đối tượng khách hàng nào thuê. Đáng chú ý là Hội đồng quản trị của công ty này bao gồm những nhân vật khét tiếng như John Ashcroft, cựu Tổng Chưởng Lý của Mỹ và cựu Giám đốc Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) Bobby Ray Inman.
Nếu Blackwater đang hiện diện ở Ukraine, sẽ có ý nghĩa nhất nếu họ được triển khai tới khu vực phía đông và nam của nước này.
Donetsk là nơi đang chìm trong những cuộc biểu tình dai dẳng theo một làn sóng phản đối chính quyền mới nổ ra trên khắp các thành phố phía đông và nam của Ukraine.
