Sau khi trở về căn cứ người ta cắt ống phóng ngư lôi bị hư hại của "K-10" đề án 675, nắp che của nó bị rách do cú đâm mạnh khi va chạm, mà trong đó có ngư lôi mang đầu đạn tác chiến đặc biệt (đầu đạn hạt nhân).
Đại tá hải quân V.N.Medvedev hiện nay
Thuyền trưởng Medvedev và kíp thủy thủ của mình.
Đừng cố gắng tìm kiếm thông tin về vụ việc này trên "google" hoặc không gian Internet - bạn sẽ không thể tìm thấy các chi tiết của thảm họa này. Bởi vì nó chẳng để lại một dấu vết nào đáng chú ý trong bất kỳ bài viết hoặc tài liệu nào cả. Và người Trung Quốc cũng không thông báo cho thế giới tin tức cụ thể về nó. Người Nga thích làm ra vẻ chẳng có gì như thế cả.
Trong trường hợp tốt nhất, bạn sẽ chỉ thấy một bài viết trên "Wikipedia", có đoạn: "21/01/1983. K-10. Đề án 675, Echo-II. Liên bang Xô Viết. Tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa hành trình. Đâm vào một đối tượng không rõ trong tư thế bơi ngầm. Sau khi nổi lên mặt biển không phát hiện thấy có gì ngoài những vết dầu loang.
Không nước nào trong số các nước trong khu vực Thái Bình Dương có thông báo về vụ tai nạn tàu ngầm của mình. Mãi hai năm sau, trên báo chí Trung Quốc xuất hiện cáo phó về sự hy sinh ngày hôm đó của một nhóm các nhà khoa học trên tàu ngầm. Về mặt chính thức, những sự kiện này không trùng khớp nhau".
Chúng ta sẽ cố gắng để so sánh để tìm ra những thông tin hữu ích hiếm hoi. Dẫu chỉ vì Medvedev đã 28 năm sống chung với ký ức ấy.
Những bí mật của Chiến tranh Lạnh
Mới đây tôi đã gặp gỡ với cựu thuyền trưởng tàu ngầm nguyên tử “K-10" Valery Nikolaevitch. Thành phố Obninsk ngoại ô thủ đô Moskva. Căn hộ bình thường với cảnh quan cũng bình thường.
Bức tranh trên tường miêu tả biển và tàu ngầm cho biết rằng có một gia đình thủy thủ đang sống ở đây. Trên chiếc bàn đọc sách ta nhìn thấy một mảnh kim loại dày - một mảnh vỏ bền (vỏ chịu áp lực) thân tàu ngầm: rõ ràng, người thuyền trưởng đã chuẩn bị cho cuộc gặp với nhà báo. Valery trong quân phục sĩ quan. Để lấy can đảm chăng ?
Để bắt đầu chúng ta hãy nhớ lại rằng vụ va chạm của "K-10" với một con tàu "nào đó" không phải vụ đầu tiên cũng không phải là vụ cuối cùng. Nếu bạn liệt kê tất cả các vụ va chạm ngầm dưới nước, bạn có thể có ấn tượng rằng các đại dương thế giới đang đầy ắp những chiếc tàu ngầm bơi trong đó, như món súp rau luộc - thịt băm.
Theo kiểu này, cả đến vụ tai nạn xảy ra gần đây của con tàu du lịch khổng lồ chở khách "Concordia" tại bờ biển nước Ý cũng có một phiên bản sự kiện cho rằng đó là vụ va chạm với tàu ngầm.
Còn một số những tin đồn đáng nhớ khác: người Mỹ đã nhiều lần bị cáo buộc rằng do lỗi của họ mà xảy ra tai nạn của tàu ngầm "Kursk": đồn rằng, hai tàu ngầm Hoa Kỳ lớp Los Angeles - Memphis và Toledo – có mặt trong khu vực tập trận của Hạm đội Biển Bắc ngày 12 tháng 8 năm 2000. Memphis sau khi tai nạn xảy ra đã đến cảng Bergen của Na Uy để sửa chữa. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Mỹ đã không cho phía Nga kiểm tra các tàu ngầm này để đảm bảo rằng không tàu nào trong số chúng bị hư hại.
Anh hùng Liên Xô, Phó Đô đốc Yevgeny Chernov nhớ lại trường hợp khi tàu ngầm "K-306" của chúng ta đâm thẳng vào tàu ngầm Mỹ "Patrick Henry", tàu bị đâm buộc phải nổi lên, và thủy thủ đoàn của con tàu bắt đầu cuộc đấu tranh kịch liệt giành lấy sự sống.
B-306 (tức K-306) đề án 671 trước đây thuộc quân số sư đoàn tàu ngầm số 3 phân hạm đội tàu ngầm số 11 Hạm đội Biển Bắc, neo đậu bảo quản trong vịnh Kut, mũi Olenhia, thành phố Snezhnogorsk năm 2007, ảnh Grigorenko.
K-19 đề án 658 (mang tên lửa đạn đạo R-21 hoặc D-4), sau khi được hiện đại hóa sang đề án 658M, ảnh chụp khoảng mùa thu năm 1963 (nguồn: trên hình). K-19 là một trong những con tàu bị nhiều lần tai nạn nhất của Hải quân Liên Xô và Nga.
Đô đốc Igor Kasatonov trong hồi ký của mình, "Hạm đội đi vào đại dương" cho biết : "20 vụ va chạm tàu ngầm, phần lớn là lỗi của người Mỹ đã xảy ra vào thời gian gần đây. Nghiêm trọng nhất là cú “taran” trực diện của "K-19" ngày 15 Tháng 11 năm 1969, làm cho tàu ngầm Mỹ "Gato" (SSN-615 Gato) chúi xuống đáy biển Barents. Khi đó, chỉ phép lạ đã cứu người Mỹ thoát khỏi cái chết".
USS Gato (SSN-615), tàu ngầm tấn công lớp Thresher hạ thủy tại Electric Boat ngày 14 tháng 5 năm 1964 (navsource.org). Rất lâu sau này người ta được biết sau cú "taran" của K-19 ngày 15 tháng 11 năm 1969 tại biển Barentsev, chỉ huy khoang ngư lôi tàu Mỹ cho rằng đó là cú đâm cố ý và định khai hỏa ngư lôi vào tàu Xô Viết nhưng bị thuyền trưởng ngăn lại.
Người ta cho rằng sau vụ này Hải quân Mỹ đã ra lệnh cấm các sỹ quan tự tiện tấn công nếu không có sự cho phép của thuyền trưởng. K-19 đâm phải tàu Mỹ khi cơ động từ độ sâu 60 m xuống độ sâu 90 m. Sau khi bị hư hại phần mũi nhưng không hư hại phần mạn, tàu vẫn trở về được căn cứ trong tư thế nổi.
…..Những ví dụ như vậy có hàng chục nếu không phải hàng trăm. Các tai nạn và thảm họa, theo lẽ thường, không được mô tả trên báo chí trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, vâng và đằng sau chúng luôn là các bí mật. Thời ấy không có Internet và Wikileaks. Các thủy thủ theo thói quen không có khuynh hướng đào bới quá khứ.
Tuy nhiên, mặc dù đã rất muộn, nhưng sự thật vẫn được người ta cố gắng phơi bày. Do đó dù chỉ xuất hiện các vết dầu, điều này cũng chỉ ra rằng có một tai nạn ở đâu đó sâu thẳm trong lòng biển. Chỉ ai tầm nhìn ngắn mới phẩy tay gạt nó sang một bên khi nhìn vào vết dầu loang. Tuy thế cũng không cần phải khơi quá sâu vào vết thương cũ. Điều cần thiết ít nhất là phải học được những bài học và ngăn chặn sự tái phát của những bi kịch.
Chiến sỹ tàu ngầm bạn tôi, hiện đã về hưu, Anatoly Safonov, trong trang web của mình đã viết: "... Đại tá hải quân Valery Medvedev là một người yêu đất nước mình, nơi ông đã phục vụ cả cuộc đời mình một cách vô vị lợi. Tình yêu của ông với Tổ quốc được ông thể hiện trong sự thực hiện mẫu mực nghĩa vụ phục vụ ... "
Những lời giống như trích ra từ nhận xét làm mẫu của chi bộ đảng. Tuy nhiên, trong những lời của Safonov, không có sự thiên vị tình cảm, cũng không phải thể hiện như sự ca tụng các cơ quan công tác đảng-công tác chính trị, những từ này thuần túy áp dụng cho Medvedev và chúng là công bằng và chính xác.
Điều duy nhất mà Safonov không mặn mà với nó trong bản khắc họa đặc điểm mẫu mực của người thủy thủ can đảm này, - câu hỏi câm lặng của lịch sử: Tại sao ông ấy im lặng rất lâu mà không dám nói ra sự thật về chuyện đã xảy ra? Đi quá lên phía trước, tôi xin lưu ý: dường như tôi thấy trong suốt cuộc trò chuyện của chúng tôi, Valery Nikolaevitch vẫn còn rất nhiều điều chưa nói hết.
Vậy đấy, ngồi trước mặt tôi là một người hưu trí còn rất mạnh khỏe tầm vóc không cao. Ông nói giọng đều và khẽ, không như bình thường, không như những thuyền trưởng hải quân thường nói.
Valery Nikolaevitch nhớ lại vụ đâm chìm tàu ngầm Trung Quốc ...
Xem tiếp:
Tàu ngầm Liên Xô đâm chìm tàu ngầm Trung Quốc như thế nào? (kỳ 2)
