RPG (РПГ trong tiếng Nga) là loại súng phóng rocket chống tăng dùng cho cá nhân. RPG cho phép một người lính mang trang bị nhẹ bắn hỏng được xe tăng chiến đấu chủ lực ở khoảng cách khá xa, điều mà trước đó chỉ thực hiện được bằng đại bác nòng dài nặng nề.
Bài viết dưới đây xin giới thiệu sơ lược đến độc giả toàn bộ các thành viên trong gia đình súng phóng lựu chống tăng RPG của Nga.
Thông số cơ bản: Súng - Dài 850 mm (1.200 mm khi lắp đạn); cỡ nòng 40 mm; trọng lượng 2,83 kg. Đầu đạn PG-2 - cỡ 80 mm; trọng lượng 2,86 kg; tốc độ tối đa 84 m/s; tầm bắn 150 m; sức xuyên 180 mm thép đồng nhất.
RPG-2 (còn được gọi với tên tiếng Việt B-40) là một loại súng chống tăng không giật trang bị cho cá nhân được phát triển dựa trên nguyên mẫu Panzerfaust 44 của Đức. RPG-2 bắt đầu trang bị cho Quân đội Liên Xô từ năm 1949 và có mặt tại Việt Nam từ sau năm 1954. Súng được sử dụng rộng rãi trong giai đoạn đầu của cuộc chiến tranh Việt Nam đến khi được thay thế bằng RPG-7.
Thông số cơ bản: Súng - Dài 950 mm; cỡ nòng 40 mm; trọng lượng 7 kg. Đầu đạn PG-7V - cỡ 85 mm; trọng lượng 2,2 kg; sơ tốc 115 m/s, tốc độ tối đa 300 m/s; tầm bắn hiệu quả 200 m, tối đa 900 m; sức xuyên 260 mm thép đồng nhất.
RPG-7 là phiên bản nâng cấp của RPG-2 (B-40) được đưa vào trang bị từ năm 1959, Việt Nam gán cho RPG-7 định danh B-41 để phân biệt với B-40 mặc dù cỡ nòng của súng vẫn là 40 mm. Xuất hiện tại chiến trường Việt Nam từ năm 1970 và đã trải qua rất nhiều cuộc chiến khác trên khắp thế giới, RPG-7/B41 chính là khẩu súng chống tăng cá nhân thành công nhất trong lịch sử.
Súng RPG-7 ban đầu bắn đạn PG-7, sau đó có các đạn cải tiến PG-7V, PG-7VM, PG-7VL, PG-7VR là các đạn xuyên lõm (HEAT). Đạn OG-7, OG-7A nổ mảnh sát thương chống bộ binh. Đạn TBG-7V là loại nhiệt áp chuyên chống lô cốt, công sự; ngoài ra còn có đạn cháy, đạn khói…
Các loại đạn của súng RPG-7
Thông số cơ bản: Súng - Dài 1.104 mm; cỡ nòng 73 mm; trọng lượng 9,6 kg. Đầu đạn PG-16V - cỡ 73 mm; trọng lượng 1,65 kg; sơ tốc 130 m/s, tốc độ tối đa 350 m/s; tầm bắn hiệu quả 500 m, tối đa 800 m; sức xuyên 300 mm thép đồng nhất.
Súng phóng lựu chống tăng RPG-16 Grom được Liên Xô phát triển dựa trên nguyên mẫu RPG-7 để trang bị cho lực lượng đặc biệt và lính dù, súng gồm 2 phần có thể tháo rời. RPG-16 được giới thiệu lần đầu năm 1970 và đã trải qua cuộc chiến tranh Afghanistan. Do đạn nằm hoàn toàn bên trong súng nên RPG-16 không có khả năng bắn nhiều loại đạn khác nhau như RPG-7.
Thông số cơ bản: Súng - Dài 705 mm khi hành quân, 1.050 mm khi tác chiến; cỡ nòng 64 mm; trọng lượng 2,6 kg (gồm cả đạn). Đầu đạn VP-18 - cỡ 64 mm; trọng lượng 1,4 kg; sơ tốc 114 m/s, tốc độ tối đa 475 m/s; tầm bắn hiệu quả 200 m; sức xuyên 150 mm thép đồng nhất ở góc 600.
RPG-18 Mukha là loại súng phóng rocket chống tăng vác vai dùng một lần được phát triển bởi TsKIB SOO, chính thức đưa vào trang bị năm 1972. Súng được thiết kế theo ý tưởng của khẩu M72 LAW sử dụng trong cuộc chiến tranh Việt Nam với 2 ống lồng vào nhau, ống trong bằng nhôm còn ống ngoài bằng sợi thủy tinh. Vẻ ngoài của RPG-18 rất giống M72 nhưng nó dùng loại đạn cũng như có một số thiết kế khác. RPG-18 hiện đã bị thay thế hoàn toàn bởi RPG-22 trong các lực lượng thuộc Quân đội Nga.
Thông số cơ bản: Súng - Dài 755 mm khi hành quân, 850 mm khi tác chiến; cỡ nòng 72,5 mm; trọng lượng 2,7 kg (gồm cả đạn). Đầu đạn PG-22 - cỡ 72,5 mm; sơ tốc 133 m/s; tầm bắn hiệu quả 150 - 200 m, tối đa 250 m; sức xuyên 400 mm thép đồng nhất.
RPG-22 Netto là bước phát triển tiếp theo của RPG-18, súng được chấp nhận đưa vào trang bị năm 1980. So với RPG-18 thì RPG-22 có tầm bắn xa hơn, khả năng xuyên thép tốt hơn và đặc biệt có kích cỡ khi tác chiến gọn nhẹ hơn. Ống phóng của RPG-22 cũng có cấu trúc lồng vào nhau với ống trong bằng nhôm, bên ngoài đầu ống có ốp tay giúp xạ thủ không bị bỏng do khí thuốc của quả đạn phụt ra khi phóng đi.
Cần lưu ý rằng RPG-22 khi đã rút chốt an toàn thì không thể đưa quả đạn về lại vị trí hành quân, có nghĩa là quả đạn đã ở vị trí chiến đấu trong mọi trường hợp phải được phóng đi. Súng chống tăng RPG-22 khi phóng sẽ tạo ra vùng nguy hiểm phía sau có chiều sâu tới 30m.
Thông số cơ bản: Súng - Dài 770 mm; cỡ nòng 72,5 mm; trọng lượng 2,9 kg (gồm cả đạn). Đầu đạn PG-26 - cỡ 72,5 mm; tầm bắn hiệu quả 250 m; sức xuyên 440 mm thép đồng nhất.
RPG-26 Aglen được tiếp nhận trang bị cho Quân đội Liên Xô vào năm 1985, nó chính là bản nâng cấp của RPG-18 Mukha và RPG-22 Netto nhưng khác ở chỗ ống phóng là ống đơn làm bằng vật liệu sợi thủy tinh với nắp đậy cao su không có cấu trúc lồng vào nhau.
Khác với RPG-22, RPG-26 cho phép chuyển trạng thái chiến đấu - hành quân - chiến đấu với các thao tác chỉ cần làm ngược lại. Trong trạng thái chiến đấu cần dựng thước ngắm lên, kéo chốt ngăn cơ cấu điểm hỏa và rút chốt an toàn.
(Còn tiếp)
Học viên trường Sỹ quan lục quân 2 kiểm tra bắn B-41
